Wednesday, September 11, 2019

Vụ Rạng Đông và bi kịch từ ‘các cơ quan chức năng’ - Trân Văn


Vụ Rạng Đông và bi kịch từ ‘các cơ quan chức năng’
09/09/2019
·         Trân Văn

Tng cc Môi trường (TCMT) thuc B Tài nguyên Môi trường (TNMT) va kết lun: Công ty Rng Đông gian di. 480.000 bóng đèn dài 1,2 mét đã cháy trong v ha hon hôm 28 tháng 8 cha thy ngân lng ch không phi là hp cht amalgam như báo cáo. 1,6 triu bóng loi compact tuy cha hp cht amalgam nhưng hàm lượng thy ngân vn chiếm khong 25% trng lượng. Khong hai triu bóng tròn, tuy không cha thy ngân nhưng có vonfram và nhng hóa cht đc hi cho sc khe và môi trường (1)
Nói cách khác, v cháy kho cha bóng đèn ca Công ty Rng Đông đe da sc khe ca cư dân quanh khu vc phát cháy. TCMT chính thc khuyến cáo. Nếu cư trú trong bán kính 200 mét tính t hàng rào ca nhà máy thuc Công ty Rng Đông, dân chúng nên khám sc khe đnh k. Nếu cư trú trong bán kính t 200 mét đến 500 mét tính t hàng rào ca nhà máy mi cháy, phi theo dõi xem có du hiu nhim đc thy ngân hay không. Ngoài phm vi 500 mét, cn ty ra mái nhà, tường, sàn nhà, đ gia dng,
***
Nhìn mt cách tng quát, tuy cùng thuc h thng công quyn, cùng ca dân, do dân, vì dân nhưng trong v cháy kho cha bóng đèn ca Công ty Rng Đông, cách ng x ca các cơ quan công quyn t trung ương đến đa phương không nhng mâu thun mà còn nhm trit h nhau.
Nhà máy sn xut bóng đèn ca Công ty Rng Đông b cháy hôm 28 tháng 8 thì ngày 29 tháng 8, UBND phường H Đình nơi nhà máy ta lc phát hành thông báo, khuyến cáo dân chúng tm ngưng dùng rau, trái, cá gia cm, gia súc, được trng, được nuôi trong bán kính mt cây s tính t đim phát cháy, ít nht là 21 ngày.
Tuy gii chuyên môn cho rng, h thng công quyn cn hành đng như chính quyn phường H Đình, phi khuyến cáo đ dân chúng t phòng nga (2) nhưng ngày 30 tháng 8), UBND qun Thanh Xuân ra lnh cho UBND phường H Đình thu hi thông báo va k vi lý do khuyến cáo lm quyn, không đ cơ s khoa hc.
Trong văn bn đ cp đến v cháy kho ca Công ty Rng Đông, UBND qun Thanh Xuân dn thông tin ban đu t Vin Sc khe ngh nghip - Môi trường thuc B Y tế, trn an rng, sau khi dùng phương tin th nghim nhanh, hin đi, các ch s như thy ngân, chì, kim loi nng đu nm trong ngưỡng an toàn.
Đáng lưu ý là ngay sau đó, qua t Tin Phong, ông Nguyn Đc Sơn Vin phó Vin Sc khe Ngh nghip - Môi trường thuc B Y tế đính chính: Cơ quan ca ông chưa có văn bn nào thông báo chính thc v kết qu kho sát môi trường sau ha hon khu vc quanh kho ca Công ty Rng Đông (3).
Đến ngày 31 tháng 8, ti lượt S TNMT thành ph Hà Ni nhp cuôc. Cơ quan này công b báo cáo trin khai hot đng khc phc s c môi trường xy ra khi cháy kho ca Công ty Rng Đông, nhn mnh, sau khi kim tra môi trường quanh khu vc ha hon, S TNMT thành ph Hà Ni không phát hin nng đ thy ngân (4).
Không may cho S TNMT thành ph Hà Ni là báo cáo y lp tc b biến thành trò h. Chng ai tin môi trường quanh khu vc ha hon an toàn khi báo gii dùng tm nh chp ông Hoàng Văn Thc, Tng cc phó TCMT, đeo mt n phòng đc khi th sát hin trường đ minh ha cho tuyên b không phát hin nng đ thy ngân (5).
Quái đn hơn: Cùng lúc vi vic S TNMT thành ph Hà Ni khng đnh không phát hin nng đ thy ngân, B TNMT nhc nh dân chúng trong vùng, đc bit là nhng người cư trú trong bán kính 1,5 cây s tính t kho ca Công ty Rng Đông phi phòng nga nhim đc. Nếu đến gn Công ty Rng Đông, nên mc áo dài tay, đeo khu trang
Tình trng trng đánh xuôi, kèn thi ngược như thế kéo dài đã na tháng. Các cơ quan hu trách ca chính quyn đa phương (phường, qun, thành ph) và chính quyn trung ương (B TNMT, B Y tế, thm chí c B Quc phòng - tình nguyn tham gia bài đc cho môi trường) liên tc đưa ra nhng tuyên b mà t chúng là s thóa m ln nhau.
Không ch có thế, tun trước, ông Nguyn Đc Chung, Ch tch thành ph Hà Ni, công khai ch trích ông Hoàng Văn Thc, Tng cc phó TCMT, ng x phn cm (khi đến hin trường, mi người ch mang khu trang trong khi ông này li đeo mt n phòng đc) (6)! C như lp lun ca ông Chung thì ông Thc không có quyn phòng nga, ging như dân chúng không có quyn nghi ng môi trường sng ca h đang b nhim đc.
***
Cho ti hôm nay, tình trng trng đánh xuôi, kèn thi ngược vn tiếp din. Bt k ch trong mt ngày (6 tháng 9), ít nht 52/179 người cư trú trong bán kính 500 mét tính t tâm kho b cháy, đã được h thng y tế xác đnh là có du hiu bt thường v sc khe (7), bt k TCMT va đưa ra thêm hàng lot khuyến cáo, S TNMT thành ph Hà Ni vn khng đnh, tt c các ch s thu thp t đt quan trc mi nht đu trong ngưỡng an toàn (8) ging như kết qu quan trc ngay sau khi kho b cháy (9).
H thng chính tr, h thng công quyn ti Vit Nam thích gi các cơ quan hu trách (có trách nhim và phi chu trách nhim v nhng vn đ liên quan đến phm vi trách nhim ca mình) là… “các cơ quan chc năng. V cháy kho ca Công ty Rng Đông chính là ví d minh ha cho cái gi là chc năng vn hết sc mơ h v ng nghĩa và trách nhim vn hết sc chung chung, nht nhòa ca các cơ quan chc năng.
Đến gi chc năng rõ nht ca các cơ quan chc năng vn ch là có… quyn, không có và chng bao gi phi chu trách nhim (chng hn trách nhim ca chính quyn thành ph Hà Ni thế nào khi qui hoch đến c va hè nhưng vn đ sót nhng doanh nghip mà hot đng vn s dng rt nhiu hóa cht nguy hi cho môi trường, cho sc khe dân chúng, tn ti gia nơi dân cư hết sc đông đúc như phường H Đình?).
Đc đim rõ nht v chc năng ca các cơ quan chc năng là không trên, không dưới nên lúc hu s không biết ai đúng, ai sai. Cũng vì vy, ông Nguyn Đc Chung, Ch tch thành ph Hà Ni mi không thèm bn tâm chuyn B TNMT là cơ quan đc trách v tài nguyên môi trường ca chính ph Vit Nam. Khi nhn đnh ca B TNMT khác vi nhn thc ca chính quyn thành ph Hà Ni, ông Chung lp tc ch đo trưng cu cơ quan đc lp có trang thiết b tt nht, hin đi nht đ đưa ra thông s chính xác nht.
Trong nhn thc ca ông Chung người đng đu mt cơ quan chc năng, chuyn đi din B TNMT cho biết h là nơi duy nht có thiết b hin đi by được hàm lượng thy ngân là… v vn, rng kết qu quan trc cho thy thy ngân đã phát tán ra môi trường, vượt ngưỡng mà theo T chc Y tế Thế gii (WHO) cnh báo s nh hưởng đến sc khe còn v vn hơn. Cơ quan chc năng do ông Chung lãnh đo cũng lp đt thiết b ca Pháp - đt tiêu chun châu Âu - có th xác đnh ch s rt chính xác nên B TNMT thích thì c cnh báo còn Hà Ni vn khng đnh an toàn!
Vi mt h thng chính tr, h thng công quyn gm toàn các cơ quan chc năng mang các đc đim như thế, vn hành theo kiu như thế thì thc trng xã hi như hin nay là tt nhiên. C “ý thc trách nhim ln truy cu trách nhim tt nhiên phi thuc v phm trù… gi tưởng.
Chú thích


No comments:

Post a Comment