Vũ Linh 144: Cuộc Chiến Tối Cao Pháp Viện

Vũ Linh 144: Cuộc Chiến Tối Cao Pháp Viện

Saturday, Sep.26, 2020 

https://diendantraichieu.blogspot.com/2020/09/bai-144-cuoc-chien-toi-cao-phap-vien.html#morehttps://diendantraichieu.blogspot.com/2020/09/bai-144-cuoc-chien-toi-cao-phap-vien.html#more

 Cuộc chạy đua vào Tòa Bạch Ốc cho đến cách đây hơn một tuần tưởng như sẽ là cuộc chạy đua rắc rối nhất, khó tiên đoán nhất, vì có nhiều yếu tố chẳng dính dáng gì đến chuyện vận động tranh cử, nhưng lại chi phối hoàn toàn kết quả bầu cử. Đại khái là có những yếu tố mới lạ hết sức quái lạ như dịch COVID, bạo loạn Bờ Lờ Mờ, bỏ phiếu bằng thư, chưa kể vai trò của cá nhân ông thần Trump với cá tính quá độc đáo khiến cả triệu người mê và cả triệu người ghét, vứt bỏ hết những chuyện sách lược, ý thức hệ,…

    Các chuyên gia tối tăm mặt mũi không biết tiên đoán làm sao.

    Ấy vậy mà tuần qua lại xẩy ra một biến cố kinh thiên động địa khiến cuộc chạy đua này còn rối rắm thêm gấp vạn lần.

     Bây giờ thì các thầy bói mù đều… mù thật hết.

    Biến cố đổi đời đó chính là việc bà thẩm phán Ruth Bader Ginsburg của Tối Cao Pháp Viện (TCPV)  qua đời.

    Chẳng ai biết chuyện gì sẽ xẩy ra trong sáu tuần tới. Chỉ biết tình hình sẽ rối loạn hơn nhiều. Ngày Thứ Hai đầu tuần, ngày đầu tiên thị trường mở cửa sau tin bà Ginsburg qua đời, chỉ số chứng khoán Dow Jones rớt ngay 1.000 điểm tuy sau đó có phục hồi, tới cuối ngày chỉ rớt có 500 điểm. Tiếp tục rớt cả tuần qua.

    Chính trị Mỹ biến chuyển không ai lường được. Cách đây chừng năm ba năm, trong đám dân ngu khu đen, chẳng ai biết TCPV là cái cơ chế gì, làm cái trò trống gì. Nhìn vào đó, thiên hạ chỉ thấy một nhúm chưa tới một chục ông bà quan tòa. Thì quan tòa là quan tòa, xử các vụ tranh tụng, có gì ghê gớm?

    Thế nhưng bây giờ, một bà quan tòa TCPV qua đời, thế giới chính trị Mỹ tưởng chừng như tsunami đã dâng lên tới cột cờ trên nóc Tòa Bạch Ốc rồi. Vì sự kiện này đã đảo lộn tiến trình tranh cử tổng thống, mang đến một yếu tố có thể nói quyết định cho cuộc tranh cử, mà chẳng ai biết theo chiều hướng nào, thuận lợi cho đảng nào, ứng cử viên nào, cho dù các bình loạn gia của cả hai phe đều ồn ào tiên đoán sẽ có lợi cho phe ta, phe địch lung tung.

    TCPV đã hiện diện trong thể chế chính trị Mỹ từ những ngày đầu khai quốc chứ không phải vừa được thành lập vài ba năm trước. Vai trò của TCPV tương đối cũng giới hạn, trong phạm vi diễn giải Hiến Pháp và bảo đảm các quyết định của hành pháp cũng như của lập pháp hoàn toàn tuân thủ theo Hiến Pháp, không sai trật một ly. Trong những năm đầu khai quốc, TCPV chỉ có 6 người, có quyết định huề 3-3 cũng chẳng ai khiếu nại.

    Cho đến cách đây vài năm, Hiến Pháp vẫn còn được coi như một thứ mỏ neo cột chặt chính trị Mỹ vào vài nguyên tắc căn bản, bất di bất dịch, chỉ có thể tu chính một cách hết sức khó khăn và nhiêu khê (2/3 Hạ Viện liên bang, 2/3 Thượng Viện liên bang, và 2/3 các tiểu bang). Trong cả hơn 200 năm qua, hành pháp cũng như lập pháp, đảng này đảng nọ, tất cả đều răm rắp tuân thủ, không ai dám hó hé gì.

    Thế rồi chính trị biến đổi, manh nha từ những chuyển động của thập niên 1960, bộc phát mạnh từ thời TT Clinton nhưng nổ bùng dưới thời TT Obama và nhất là trong ba năm qua, khi phong trào cấp tiến bắt đầu chuyển hướng kiểu ‘xét lại’, xét lại toàn bộ văn hóa chính trị Mỹ, chất vấn giá trị của Hiến Pháp, đưa đến cái phong trào thời thượng hiện nay gọi là ‘văn hoá xóa bỏ’, cancel culture.

    Cái khuynh hướng gọi là ‘tân cấp tiến’ hay neo-liberal cho rằng Hiến Pháp là một tài liệu được viết ra cách đây gần 300 năm khi nước Mỹ còn là thuộc địa của Đế Quốc Anh mới dành được độc lập, còn đi xe ngựa chưa biết xe hơi, máy bay, hỏa tiễn là gì. Chủ nghĩa CS chưa ai biết là gì. [Việt Nam ta khi đó còn chìm đắm trong chiến tranh Trịnh Nguyễn, chưa có Nguyễn Huệ nữa.] Do đó, là một tài liệu tuyệt đối lỗi thời, vô giá trị. Các chính trị gia và các quan tòa cần phải biết du di, một mặt vẫn cần tôn trọng Hiến Pháp coi đó như nền tảng không có thì tất cả đều trôi sông lạc chợ, mặt khác, cũng phải đủ uyển chuyển để diễn giải Hiến Pháp theo chiều hướng phát triển của văn minh, văn hoá Mỹ, theo bánh xe tiến hóa của nhân loại.

    Cái khuynh hướng đó dĩ nhiên bị khối bảo thủ chống đối, vẫn kiên trì dùng Hiến Pháp làm cái mốc không thay đổi được, và việc thực thi chẳng những phải hoàn toàn dựa trên việc diễn dịch ra tiếng ‘quốc ngữ’ văn bản của Hiến Pháp, mà còn phải cố gắng tìm hiểu ý muốn của các Cha Già Khai Quốc, xem họ muốn gì qua lời văn họ viết trong Hiến Pháp.

    Trên nguyên tắc, việc thi hành cứng ngắc Hiến Pháp nghe vô lý nhưng sự thật lại hợp lý. Hợp lý ở chỗ tuy ‘lỗi thời’ nhưng vẫn có thể tu chính được. Nghĩa là muốn thay đổi bất cứ điều gì thì cứ tu chính đi. Nếu không tu chính được thì có nghĩa là đa số dân và đa số các tiểu bang không muốn thay đổi. Và nếu không tu chính, không thay đổi thì cái gì đang có vẫn còn giá trị và vẫn phải tuân thủ theo thôi. Không thể tự ý diễn giải theo ý kiến cá nhân của mỗi người, kể cả các ông quan tòa. Nếu các ông bà quan tòa có quyền diễn giải Hiến Pháp theo ý mình, thì các chính khách, các quan chức, và cả dân thường như quý vị và tôi, cũng có thể diễn giải theo ý mình được luôn. Trong xã hội dân chủ Mỹ, quan làm được gì thì dân cũng làm được việc đó. Thế thì luật lệ còn gì nữa? Ai tôn trọng?

    Nhìn dưới khía cạnh này thì hiểu rõ được vai trò của TCPV quan trọng như thế nào, vì đó là cơ quan duy nhất và tối hậu có quyền quyết định việc nào vẫn còn trong giới hạn cho phép của Hiến Pháp và việc nào đi quá xa không chấp nhận được. Và tiếng nói quyết định của TCPV nằm trong tay 9 vị thẩm phán.

    Tiếng nói tối hậu cao nhất này cực kỳ quan trọng vì trong một hai chục năm qua, cuộc chiến ý thức hệ giữa hai khối cấp tiến và bảo thủ ở Mỹ đã leo thang rất mạnh, được thể hiện qua các chính sách, các bổ nhiệm nhân sự, nhất là nhân sự trong ngành Tư Pháp.

    Ai cũng biết nước Mỹ này là nước thượng tôn luật pháp, tất cả chuyện lớn nhỏ gì cũng có thể thưa kiện được, đưa đến tình trạng số luật sư ở Mỹ đúng là vô địch không có xứ nào nhiều bằng. Nghĩa là bất cứ chuyện gì thì cuối cùng cũng phải mang nhau ra tòa nhờ ông bà quan tòa giải quyết. Đưa đến tình trạng từ thời TT Clinton, các tổng thống ý thức ngày một rõ họ có thể xoay chuyển hướng đi của chính trị và xã hội Mỹ qua ngã Tư Pháp, bằng cách bổ nhiệm các quan tòa. Các TT cấp tiến Clinton và Obama do đó lo bổ nhiệm quan tòa cấp tiến, các TT Bush con và Trump lo bổ nhiệm quan tòa bảo thủ.

    Phải nói ngay cho rõ, trong ngành Tư Pháp, bảo thủ có nghĩa là tôn trọng tuyệt đối Hiến Pháp và các luật hiện hành, trong khi cấp tiến là du di diễn giải luật theo nhu cầu thay đổi của thời cuộc, theo quan điểm cá nhân của quan tòa. 

    Cần ghi nhận TCPV không thụ lý những vụ án không có liên quan đến Hiến Pháp, nhưng các luật sư mánh mung luôn tìm cách cài Hiến Pháp vào bất cứ vụ án nào để có thể lên tới TCPV. Lấy ví dụ cụ thể, một quan tòa cấp tiến ủng hộ phá thai sẽ nói Hiến Pháp Liên Bang trên căn bản tôn trọng quyền tự do cá nhân, do đó, phá thai là một quyết định cá nhân, phải được tôn trọng theo đúng Hiến Pháp. Ngược lại, một quan tòa bảo thủ không chấp nhận phá thai sẽ nói trong Hiến Pháp Liên Bang không có chữ nào nói về phá thai hết, do đó phá thai là chuyện nội bộ của các tiểu bang, và liên bang không có quyền ra luật chấp nhận hay cấm đoán gì hết. 

    Như vậy, ta thấy rõ vai trò cực kỳ quan trọng của các quan tòa, đặc biệt là quan tòa TCPV. Nhất là trong tình trạng chính trị hiện nay khi nước Mỹ chưa bao giờ phân hoá nặng như bây giờ, chưa bao giờ hố ngăn cách ý thức hệ bảo thủ / cấp tiến sâu đậm như bây giờ.

    Đã vậy, tình trạng lại tồi tệ hơn nữa trong vài năm qua khi mà phe đối lập DC nhất quyết chống TT Trump đến cùng, bất cứ quyết định nào của TT Trump cũng đều bị thưa kiện, trong khi TT Trump cũng nhất định không bao giờ chịu thua, đi đến tình trạng đã có cả mấy chục vụ kiện, mà hầu hết đều phải lên tới TCPV để có quyết định tối hậu.

    Mà cán cân bảo thủ / cấp tiến trong TCPV hiện nay lại mong manh hơn bao giờ hết.

    Trước khi bà Ginsburg qua đời thì cán cân đó trên nguyên tắc thiên về bảo thủ với tỷ lệ 5-4,  nhưng trên thực tế có vẻ là 4-1-4, với ông Chánh Án John Roberts là lá phiếu đứng giữa, rất khó lường, khi nghiêng bên bảo thủ, khi ngả qua cấp tiến. Nhưng dù sao thì phần lớn khối bảo thủ vẫn thắng, bằng chứng là hầu hết các phán quyết cấp tiến của các tòa dưới thường bị TCPV bác bỏ.

    Ở đây phải nói thêm để hiểu ông Roberts cho rõ. Ông này trên căn bản là bảo thủ, nhưng ông hiểu trong vai trò chánh thẩm phán, ông có trách nhiệm bảo vệ uy tín của TCPV và ông cố tránh không để TCPV luôn luôn biểu quyết một chiều theo khối bảo thủ, mà sẵn sàng thỉnh thoảng phải ‘hy sinh’, biểu quyết theo phe cấp tiến. Nhiều người bảo thủ suy nghĩ đơn giản không hiểu những tính toán sâu xa của ông Roberts nên nhiều khi hấp tấp công kích ông quá đáng.  

    Với sự ra đi của bà Ginsburg thì cán cân trở thành 4-1-3, với phe bảo thủ vẫn nắm lợi thế, cùng lắm là huề nếu phe cấp tiến lôi kéo được ông Roberts, chứ không thua. 

    Trong câu chuyện này, có một anh tỵ nạn Mỹ con viết “Có huề 4-4 cũng chẳng sao vì muốn thắng tại TCPV, trước sau gì cũng phải cần 5 phiếu, bất kể TCPV có 9 hay 8 thẩm phán… Huề thì cứ theo phán quyết của tòa dưới thôi”. Đây là lập luận tiêu biểu của trí thức văn phòng vừa đọc sách xong, không hiểu biết gì về thực tế ngoài thư viện. Thực tế, TCPV có tiếng nói tối hậu trong những vấn đề có những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng, không phải là chuyện đổ xí ngầu, thua lần này, đổ lại thắng lần sau. Những vấn đề mà TCPV sẽ phải thụ lý là trước tiên, rất có thể là kết quả bầu cử, nếu huề 4-4 thì sao đây? Đánh tù tì giữa ông Trump và cụ Biden sao? 

    Sau đó là những chuyện có những hậu quả vĩ đại trong ít nhất vài ba chục năm tới, như Obamacare, di dân, phá thai, thuế má,… Quan trọng đến mức nhiều người đã cho rằng cho dù TT Trump bị đe dọa thất cử, ông vẫn phải bổ nhiệm một thẩm phán bảo thủ vì tương lai lâu dài của xã hội Mỹ. TT Trump cùng lắm là ngồi thêm 4 năm nữa, một thẩm phán bảo thủ có thể ngồi đó tới 40 năm.

    Hơn nữa, cũng phải hiểu khi huề tại TCPV thì phán quyết của tòa dưới giữ giá trị, mà tòa dưới, tức là tòa cấp kháng án liên bang thì lại do các quan tòa cấp tiến được các TT Clinton và Obama bổ nhiệm thống trị gần như hoàn toàn. Nôm na ra, với sự ra đi của bà Ginsburg, phe bảo thủ lâm nguy nếu không có ông Roberts ủng hộ. Chắc ăn nhất cho khối bảo thủ là chiếm đa số 6-3. Ngược lại, chắc chết nhất cho khối cấp tiến là để chuyện này xẩy ra. Đây là cuộc chiến sinh tử của cả hai khối. Tuyệt đối không có chuyện huề cả làng cho vui.

    Những diễn giải dài dòng trên cần thiết để hiểu tại sao việc thay thế bà Ginsburg là việc cực kỳ quan trọng, chẳng những chuyện thay thế bằng ai mà ngay cả thay thế khi nào cũng đã trở thành những yếu tố sinh tử cho cả hai khối bảo thủ và cấp tiến, vì nó sẽ định đoạt hướng đi tương lai lâu dài của cả nước Mỹ.

    Thay thế bằng ai dĩ nhiên là yếu tố then chốt quan trọng nhất. 

    Đây là cơ hội ngàn năm một thủa để phe bảo thủ CH có thể củng cố tư thế bảo thủ trong TCPV. Bổ nhiệm một thẩm phán bảo thủ thì cán cân sẽ là 6-3 hay 5-1-3, nghĩa là cho dù chánh án Roberts nghiêng qua bên cấp tiến cũng chẳng sao, phe bảo thủ vẫn thắng và phe cấp tiến từ bị thương đến chết.

    Tất nhiên cả hai phe đều phải sống chết đánh nhau, bên bảo thủ CH để chiếm lợi thế qua một cơ hội cực kỳ hiếm hoi, bên cấp tiến DC để khỏi bị chôn vùi vĩnh viễn.

    Phải nói ngay, cả hai bên đều bị áp lực chính trị hết sức nặng nề. Ví dụ TT Trump tuyên bố “Sắp tới bầu cử rồi, tôi sẽ không bổ nhiệm ai hết mà sẽ để tổng thống nào được bầu lấy quyết định”. Đó sẽ là bản án tử hình chính trị mà ông tự kết cho mình. Hàng triệu cử tri bảo thủ sẽ bất mãn, coi như ông đã phản bội trách nhiệm họ trao cho ông khi bầu ông làm tổng thống, sẽ không thèm đi bầu cho ông và ông sẽ thua 100%. Nôm na ra, TT Trump không có lựa chọn nào khác là phải bổ nhiệm một thẩm phán bảo thủ thay thế bà Ginsburg ngay bây giờ, trước bầu cử.

    Ngược lại, các chính khách DC mà tuyên bố sẵn sàng chấp nhận cho TT Trump bổ nhiệm người thay thế thì cũng có quyền chuẩn bị đi mua cần câu cho những ngày về hưu cận kề. 

    Bây giờ có phải là lúc bổ nhiệm hay không khi chỉ còn có sáu tuần nữa là tới ngày bầu?

    Đây là vấn đề then chốt đang được tranh cãi.

    Trước hết phải nhắc lại một tiền lệ mới xẩy ra. Năm 2016, 9 tháng trước khi có bầu cử tổng thống tìm người thay thế TT Obama mãn nhiệm, thẩm phán Antonin Scalia bất ngờ đột tử. TT Obama mau mắn bổ nhiệm một quan tòa cấp tiến, ông Merrick Garland thay thế. Phe CH nắm đa số tại Thượng Viện khi đó, từ chối không mang vấn đề ra thảo luận để phê chuẩn hay không. Sau đó, ông CH Trump đắc cử, bổ nhiệm quan tòa bảo thủ Neil Gorsuch và ông này mau mắn được thượng viện phê chuẩn.

    Khi đó dĩ nhiên bên CH đưa ra cả vạn lý do để không phê chuẩn ông Garland, căn bản là gần ngày bầu cử, cần phải để dân Mỹ quyết định qua việc bầu tổng thống, rồi tân tổng thống bổ nhiệm, chứ một tổng thống sắp sửa về hưu không thể lấy quyết định quan trọng như vậy được. Phe DC cãi lại, trách nhiệm của tổng thống và thượng viện vẫn còn đó cho tới ngày mãn nhiệm, không có lý do gì không bổ nhiệm và phê chuẩn.

    TNS McConnell hiện nay đang bị tố cáo là “tráo trở“. Đây chỉ là tố cáo một chiều phe đảng. Trên căn bản, có thể nói cả hai bên đều vỏ quýt dầy, móng tay nhọn, đều “tráo trở” như nhau.

    Những độc giả nào theo dõi tin thời sự đã thấy rõ cái giả dối gian trá của các chính khách của cả hai chính đảng. Năm 2016, phe DC một hai đòi phê chuẩn, CH chống phê chuẩn. Bây giờ, tình hình đổi ngược, CH đòi phê chuẩn, DC chống. Cả hai bên đều uốn lưỡi nói ngược lại hết. Phe DC bây giờ lôi những lập luận của phe CH năm 2016 để chống việc bổ nhiệm, trong khi phe CH lôi những lập luận của phe DC ra để đòi bổ nhiệm.

    TNS McConnell nói ngược, không sai. Nhưng DĐTC xin đưa ra dưới đây vài câu tuyên bố của các chính khách DC năm 2016 để quý độc giả đọc … cho vui!

-       Bà TNS Amy Klobuchar: “Hiến Pháp rất rõ ràng. Thượng Viện có bổn phận phải thảo luận đề cử của tổng thống, và quyết định biểu quyết thuận hay không. Chúng ta -thượng viện- có bổn phận phải chu toàn trách nhiệm, thảo luận và biểu quyết”.

-       Bà TNS Hillary: “Theo Hiến Pháp, tổng thống có trách nhiệm đề cử thẩm phán TCPV với sự chấp nhận của thượng viện... Hiến Pháp không hề ghi những trách nhiệm này không còn nữa trong năm có bầu cử”.

-       Bà TP Ginsburg: “Trong Hiến Pháp, không có điều khoản nào ghi tổng thống hết còn là tổng thống trong năm có bầu cử… Việc phê chuẩn tân thẩm phán là job của thượng viện phải làm khi còn tại vị”.

https://www.foxnews.com/politics/flashback-in-2016-ginsburg-senate-election-year-vacancy

-       Cụ Biden: Trường hợp cụ Biden hết sức bí hiểm vì cụ thay áo đổi mũ nhanh hơn các tay kịch sĩ trong hậu trường tuồng hát bộ. Năm 1992, cụ cảnh cáo TT Bush cha không được đề cử tân thẩm phán trong năm bầu cử nếu tổng thống và thượng viện thuộc hai đảng khác biệt. Đó chính là trường hợp của TT Obama năm 2016, nhưng khi đó cụ Biden đổi giọng, nhấn mạnh tổng thống có quyền đề cử và thượng viện có bổn phận phê chuẩn bất cứ trong trường hợp nào. Bây giờ, cụ phán TT Trump không có quyền đề cử và thượng viện không có quyền phê chuẩn tân thẩm phán trong năm bầu cử. Nôm na ra, theo cụ Biden, tất cả tùy thuộc đảng nào quyết định, đảng DC phe ta thì tất cả đều ô-kê, đảng thủ nghịch CH thì tất cả đều không được.

    Nói chung, năm 2016, tất cả các chính khách DC đều đòi hỏi thẩm phán phải được đề cử ngay vì đó là trách nhiệm của tổng thống và thượng viện. Xin mời quý độc giả coi đây:

https://youtu.be/fh1QfY_FTWU

    Đi sâu vào lý luận thì ông McConnell không phải là không có lý. Ông này nói không thể so sánh tình trạng năm 2016 với tình trạng năm 2020. Năm 2016, tổng thống thuộc đảng DC, thượng viện được dân trao đa số cho đảng CH năm 2012 để kềm chế hay lịch sự hơn, cân bằng quyền hạn của tổng thống theo đúng nguyên tắc tam quyền phân lập. Trong tình trạng phân hóa đó, với ngày bầu cử cận kề, cần để cho dân Mỹ quyết định qua việc họ sẽ bầu tân tổng thống và tân thượng viện, đúng như cụ Biden đã từng nói năm 1992. Năm nay, không có sự phân hoá đó khi mà tổng thống và thượng viện đều cùng một đảng, tức là người dân cho phép đảng CH quyết định, thì đảng CH phải chu toàn trách nhiệm, lấy quyết định, cho đến khi mãn nhiệm. Cả tổng thống lẫn thượng viện hiện nay vẫn còn tại chức, vẫn còn trách nhiệm, chưa thể cuốn gói về vui thú điền viên cả ba bốn tháng trước trong khi vẫn còn ăn lương.

    Tóm lại, lá bùa hộ mạng của TT Trump bây giờ chính là ông McConnell, mà nhiều người nông cạn trước đây đã lớn tiếng chỉ trích là không hậu thuẫn TT Trump hết mình. Không khác gì trường hợp ông Roberts ở TCPV. Trò chơi chính trị ở cấp thượng đỉnh cao hơn xa những nhận định tầm thường phiến diện.

    Thực tế chính trị Mỹ là cả hai đảng, chẳng đảng nào bỏ qua cơ hội để chiếm ưu thế, chửi qua chửi lại chỉ là tùy mình đứng ở đâu thôi, hoán chuyển lập luận là chuyện cơm bữa. Chỉ những người ngây thơ nhất mới tin lời các chính trị gia.

    Bỏ qua những tranh cãi lý lẽ phe đảng, thực tế lịch sử như thế nào?

§     Trong lịch sử Mỹ cũng đã có 25 thẩm phán được đề cử vào TCPV trong năm bầu cử, thượng viện đã phê chuẩn 21 vị. Chẳng ai thắc mắc chuyện ‘vịt què’, hết thời, ngồi chờ ngày bàn giao.

§     Tuy nhiên từ năm 1880 tới nay, chưa có một vị nào được bổ nhiệm trong năm cuối khi tổng thống và thượng viện khác đảng (là chuyện TT Obama đòi hỏi năm 2016).

§     Năm 1980, có cuộc bầu tổng thống. Đương kim TT Carter bị thảm bại dưới tay thống đốc Reagan. Một tuần sau khi kết quả bầu cử chính thức xác nhận TT Carter là ‘lame duck’, tức là ‘vịt què’, ông đề cử ông Steven Breyer làm thẩm phán liên bang. Ít ngày sau, thượng viện lame duck vẫn thảo luận và phê chuẩn ông Breyer, chẳng ai thắc mắc chuyện tổng thống hay thượng viện ‘vịt què’ gì hết. Lót đường cho ông Breyer sau đó được TT Clinton bổ nhiệm vào TCPV cho tới ngày nay.

    Tình trạng hiện nay là TT Trump cuối tuần này sẽ đề cử và sau đó thượng viện sẽ thảo luận, chưa biết có kịp trước ngày bầu cử hay không, nhưng chắc chắn là sẽ có biểu quyết trước 31/12/2020 là ngày thượng viện khóa này mãn nhiệm.

    Phe DC chống đối, cho là quá cận ngày, chỉ còn trên dưới 40 ngày, không kịp sưu tra người được TT Trump đề cử. Họ chỉ quên mất trong trường hợp của chính bà Ginsburg, từ ngày TT Clinton đề cử tới lúc phê chuẩn, chỉ có 42 ngày.

    Phe DC đe dọa nếu họ thua vụ bổ nhiệm thẩm phán TCPV lần này, thì nếu họ chiếm được thượng viện qua cuộc bầu cử, họ sẽ đổi luật, tăng số thẩm phán TCPV lên 13 hay 15 và bổ nhiệm ngay một loạt thẩm phán cấp tiến để áp đảo phe bảo thủ. Nghĩa là phe DC lại hăm dọa thay đổi luật chơi khi thua. Cũng như năm 2016 họ đòi bỏ cử tri đoàn bầu tổng thống.

    Dù sao thì chuyện này nói dễ nhưng làm hơi khó.

    Trước hết, họ phải chiếm được đa số ít nhất 51 ghế tại thượng viện, là điều không có gì chắc chắn. Hơn nữa, cho dù phe DC chiếm 51 ghế, cũng chưa chắc tất cả sẽ đồng ý thay đổi số thẩm phán TCPV. Sau đó, cụ Biden cũng phải thắng cử chứ TT Trump tái đắc cử sẽ không bao giờ ký luật mới đó. Cụ Biden trước đây cũng đã tuyên bố ông không muốn thay đổi số thẩm phán, nhưng cụ này theo chủ nghĩa thời cơ, đổi áo như chong chóng. Ngoài ra, còn phải coi dư luận quần chúng. Năm xưa, TT Roosevelt bất mãn vì bị TCPV bác luật mới của ông, đã muốn tăng thẩm phán lên 13 vị, nhưng bị cả nước chống, vì dân Mỹ muốn duy trì tính độc lập của TCPV, không muốn TCPV trở thành vũ khí chính trị hay con rối của bất cứ đảng nào, nên TT Roosevelt phải bỏ ý định. Cuối cùng đó là con dao hai lưỡi vì làm vậy, đến khi CH chiếm được thượng viện và Tòa Bạch Ốc, họ vẫn có thể đổi luật, trở về 9 vị hay tăng lên 21 vị, ai biết được sẽ đi đến đâu?

    Hậu quả việc thay thế bà Ginsburg sẽ như thế nào trên cuộc bầu cử. Khó ai biết chắc, khối cử tri bảo thủ có thể thấy tầm quan trọng của việc khối bảo thủ cần dành cơ hội hiếm có, chiếm đa số tại TCPV, và sẽ hăng say đi bầu, chẳng những cho TT Trump, mà còn cả cho các nghị sĩ CH đang tranh cử nữa. Theo CNN, trong chuyện này, đảng CH có lợi thế hơn.

    Ngược lại, cũng có thể cử tri DC sẽ lo sợ xanh mặt, và sẽ hăng hái bảo vệ quyền lợi của họ mạnh hơn, có thể hăng hái đi bầu cho cụ Biden hơn, cụ thể là một ngày sau khi bà Ginsburg qua đời, đảng DC đã khai thác tối đa, gióng chuông báo động để gây quỹ và đã thu được 100 triệu đô trong một ngày. 

    Ở đây, có chuyện tiếu lâm: một cụ bà cuồng chống Trump tuốt bên trời Âu la hét “Bà Ginsburg vừa mới mất còn chưa chôn là Tr ta đã hí hửng đòi bầu ngay người khác thay thế, hành động ấy cho thấy rõ con người bất nhân của Tr!”. Hình như bà này không biết là bên xứ Mỹ này, cá nhân tới rồi đi, guồng máy chính trị vẫn chạy đều. Năm xưa, TT Kennedy bị ám sát chết, PTT Johnson tuyên thệ nhậm chức ngay, trước mặt bà Jacqueline Kennedy, còn mặc cái áo đẫm máu của ông chồng.

    Hình như bà Tây giấy này cũng không biết phe DC khai thác cái chết của bà Ginsburg ngay vài phút sau khi tin bà chết được loan ra để đi moi tiền thiên hạ (gây quỹ được 100 triệu đô trong đúng một ngày sau). Chắc tại cụ bên trời Âu chỉ biết một nửa tin tức, giống như với tất cả mọi chuyện xẩy ra bên Mỹ, không biết gì về chuyện gây qũy. Thây kệ, chỉ cần biết một nửa sự thật là đã đủ lý do để chửi rồi mà, phải không? Ai cần biết hết sự thật?

    Tóm lại, hậu quả ra sao, 6 tuần nữa, ta sẽ có câu trả lời.

 

 

ĐỌC BÁO MỸ:

 

CH Không Có Lý Do Gì Không Phê Chuẩn – National Review:

https://www.nationalreview.com/2020/09/there-is-no-reason-why-republicans-shouldnt-fill-the-scotus-vacancy/

 

Lợi Thế Của Đảng CH – CNN:

https://www.cnn.com/2020/09/19/politics/republican-majority-strategy-vulnerable-senators/index.html

 

 

https://www.wsj.com/articles/why-the-biden-rule-doesnt-apply-in-2020-11600545795

 

 

 

  

Sugar Baby

 Sugar Baby

Gái bao là những cô gái có nhan sắc, tự nguyện làm nhân tình cho các người lắm của nhiều tiền để có tiền bạc tiêu xài mà chẳng phải làm việc gì. Đây là hiện tượng xã hội, ngày càng phổ biến tại các thành phố lớn ở Việt Nam.

Trong thời đại 4.0, trên các mạng xã hội gần đây người ta hay nhắc những cụm từ như Sugar Daddy (bố nuôi) hoặc Sugar Baby (con nuôi). Thực chất, ở Việt Nam, đây là một thứ “rượu cũ bình mới”, kinh doanh bằng “vốn tự có” của các cô gái, bao gồm từ những cô gái thích ăn diện, tiêu xài nhưng không chịu làm việc đến các cô sinh viên, đang cần tiền ăn học (và cả ăn chơi) có hoàn cảnh kinh tế không mấy dư dả.

Chúng tôi đã bỏ ra một thời gian dài để tiếp cận các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Twitter, Tinder… để tìm kiếm những group về các Sugar DD và Sugar BB. Trong những group này, bên cạnh những kẻ giả danh, kẻ vô công rỗi nghề tìm vào hóng chuyện và có không ít “gái ngành” (tức gái mãi dâm 100%) trà trộn vào, rõ ràng cũng có một số (tỷ lệ khá thấp) là các Sugar BB hoặc DD thực thụ. Với danh nghĩa của một Sugar DD đang có ý định tìm kiếm cho mình Sugar BB, tôi đã tìm gặp một số người trong bọn họ và từ đó vỡ ra khá nhiều điều thú vị.

Một ngày trung tuần tháng 8/2020, tôi mượn tạm chiếc xe Audi A5 của anh bạn thân vốn là nhà “mạnh thường quân” của các bệnh nhân nghèo ở Thủ Ðức để đi tìm gặp một Sugar BB đã “chát chít” cũng như hẹn hò trước đó vài hôm. Nơi gặp là quán cà phê hạng sang có tên NNG nằm trên đường Kha Vạn Cân (Thủ Ðức). Ðến nơi, tôi móc điện thoại, gọi Cana (nickname trên Facebook) hỏi: “Anh tới quán  rồi. Em đến chưa?”. Lập tức có tiếng trả lời khá dễ thương: “Dạ! Em đến trước anh 20 phút rồi, đang ngồi phía trong trên gác, bàn số 4” . Theo lời Cana, tôi bước lên gác, nhìn vào chỗ bàn số 4. Quả nhiên có một cô gái trẻ khá xinh đẹp đang ngồi tư lự, trên bàn có ly sinh tố dâu. Cô gái gật đầu chào và chúng tôi lập tức vào chuyện:

– Anh là anh Sinh, giám đốc điều hành công ty X ở Khu công nghệ cao quận 9 phải không? Em là Cana nhưng tên thật là Tuyết Hương, nhìn mặt em chắc anh nhận ra ngay vì em xài nick Facebook thật, không ảo.

– Ừ không sai! Anh là Sinh. Em nói trên Facebook em 25 tuổi nhưng nhìn trực tiếp anh nghĩ với gương mặt này dường như nhỏ hơn nhiều?

Các Sugar Baby “chào hàng” trên các Group mạng xã hội. Hình do tác giả cung cấp.

– Dạ! Anh nói đúng, năm nay em chỉ mới 22 thôi! Anh muốn xem qua giấy chứng minh thư của em không?

– Theo những gì đã nói chuyện qua messenger cũng như Zalo , em đồng ý làm Sugar BB của anh?

-Dạ phải! Bù lại anh cố gắng chu cấp cho em mỗi tháng 10 triệu đồng. Nói thật với anh vì lúc này em đang gặp khó khăn vể tài chính, nhà em nghèo, cha mẹ đang bệnh, em còn có đứa em đang học đại học nên mới liều mình tìm kiếm Sugar DD hỗ trợ….

– Em nói đang làm việc cho một siêu thị điện máy?

– Dạ đúng! Ðây là thẻ nhân viên của em! Hôm nay em lên ca buổi chiều, nếu không tin anh có thể đến đó hỏi thăm. Mấy anh chị ở đó biết rất rõ về em đấy. Ở lứa tuổi này nhưng tới giờ em vẫn chưa hề yêu ai!

– Em không ngại độ tuổi U60 của anh?

– Dạ không! Thật ra em thích người đứng tuổi vì họ có nhiều kinh nghiệm và không xạo sự! Em tuy rất trẻ nhưng không thích mấy đứa trẻ trâu!

– Em biết rõ Sugar DD như anh cần gì nơi em?

– Dạ em có nghe bạn bè nói qua rồi. Ngoài việc đưa nhau đi ăn, xem phim, anh muốn ngủ với em phải không?

Các Sugar Baby dễ chấp nhận Sugar Daddy để đổi lấy khoản tiền chu cấp hàng tháng cũng như các vật chất khác. Hình do tác giả cung cấp.

Tôi đưa mắt quan sát Tuyết Hương. Cô gái mặc bộ áo váy tuy không quá hở hang nhưng thỉnh thoảng cô như cố ý cúi người xuống để hở ra bầu ngực khá đầy đặn lấp ló sau mấy chiếc nút áo may thấp…

Hai ngày sau, tôi lại có cuộc hẹn với một Sugar BB khác, cũng ở quán cà phê NNG. Cô gái này tên Mỹ Hạnh, 24 tuổi, nghe nói đang là sinh viên năm cuối của một trường đại học ở Sài Gòn. Dáng vẻ khá cao ráo, làn da rất trắng, tóc nhuộm hi-light, diện quần jean “bụi” và chiếc áo ngắn tay hai dây cũn cỡn. Tôi hỏi:

– Em học ở ngôi trường danh giá vậy mà dám đi nhận anh làm Sugar DD?

– Dạ! Cái gì không qua đồng tiền hả “bố”.  Với lại “con” đang lúc khó khăn mới vào cái group này đó “bố”. Nghe “bố” bảo sẵn sàng chu cấp tháng 10 triệu, “con” mới nhắn tin riêng (inbox) cho “bố” đó!

– Vậy ra “con” nhắn tin cho “bố” chỉ vì tiền thôi sao?

– Dạ! Tính “con” rất thẳng thắn, có sao nói vậy, mong “bố” đừng giận. Con hiểu làm Sugar BB là thế nào mà. “Bố” đồng ý nuôi “con”. Nhưng con gì nuôi mà sau đó không mang ra “thịt”, phải không “bố”?

– Vậy mà còn gọi anh bằng “bố”?

– “Bố” ở đây là… bố cu đó ạ!

Theo nhận xét của tôi, nhìn chung các Sugar BB thật sự (không nói về gái mãi dâm giả dạng, trà trộn vào) đa số là những cô gái có chút nhan sắc, thậm chí nhiều cô rất đẹp. Còn nghề nghiệp thì cũng muôn hình vạn trạng: người là sinh viên, nhân viên văn phòng, siêu thị, người là thợ gội đầu, thợ tóc, làm nails… Song dù làm nghề gì, hầu hết họ đều có cùng mẫu số chung: số tiền thực tế đang kiếm được không đủ trang trải các nhu cầu về quần áo, trang sức, xe cộ, ăn chơi nên buộc chấp nhận “trao thân” cho những người đàn ông giàu có nào đó, bất cần tuổi tác. Có lẽ cũng có vài cô vì hoàn cảnh gia đình nhưng số này chắc chắn không nhiều! Phần đông các Sugar BB kiểu này thường đòi hỏi Sugar DD chu cấp từ 8-15 triệu đồng một tháng. Cũng có những cô nhan sắc vượt trội đòi hỏi chu cấp từ 20-30 triệu đồng/tháng nhưng rõ ràng cũng không dễ gặp được người vừa là “đại gia” vừa “chịu chi”. Theo lời các Sugar DD thật sự mà tôi đã cố công lân la làm quen, dò hỏi và được biết lý do họ tìm chọn Sugar BB vì đây là “rau sạch”, độ an toàn cao và nhằm “xả stress”. Ngoài ra, một yếu tố quan trọng khác là sau khi hết thời gian “hợp đồng bảo bọc” sẽ thanh thản đường ai nấy đi. Bởi căn cứ theo “luật riêng” của giới này, tuyệt đối các Sugar BB sẽ không được phép tiếp tục đeo bám lằng nhằng vì đa số cánh đàn ông khi ra ngoài “ăn vụng”, họ rất ngại xảy ra chuyện các cô gái nay nhắn tin thương nhớ, mai điện thoại hẹn hò, mốt than nghèo kể khổ, vòi vĩnh xin tiền…

Nói là vậy, nhưng “cuộc chơi” nào cũng có hệ lụy của nó. Loại “gái bao” kiểu này cũng nhiều phiền phức, không chỉ dễ gây tan vỡ gia đình mà có thể để lại những hậu quả khó lường cho cả “bố nuôi” lẫn “con nuôi”.

Nguyễn Sinh

 

Ông Võ Văn Thưởng có học… Triết?-Trân Văn

Ông Võ Văn Thưởng có học… Triết?

22/09/2020

·        Trân Văn

 

Ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, thành viên Ban Bí thư kiêm Trưởng Ban Tuyên giáo của Ban Chấp hành Trung ương đảng CSVN, lại khuấy động dư luận khi ông chỉ đạo phải làm sao để Việt Nam có những… “triết gia tầm cỡ khu vực và thế giới” (1)!

Ông Thưởng đưa ra chỉ đạo vừa kể tại Đại hội thành lập Hội Triết học Việt Nam, diễn ra hôm 20 tháng 9 vừa với tư cách Ủy viên Bộ Chính trị, thành viên Ban Bí thư kiêm Trưởng Ban Tuyên giáo, vừa với tư cách… một người học Triết!

Theo Wikipedia thì ông Thưởng có… học Triết ở Đại học Tổng hợp TP.HCM và nhận văn bằng Cử nhân chuyên ngành Triết học Mác – Lê nin năm 1992, sau đó nhận thêm văn bằng Thạc sĩ về Triết năm 1999 cũng tại trường đại học này. Tuy nhiên đọc kỹ các bài tường thuật về chỉ đạo của ông Thưởng tại Đại hội thành lập Hội Triết học Việt Nam trên hệ thống chính thống, người ta sẽ cảm thấy hoang mang vì dường như ông chưa từng học… Triết như thiên hạ trước nay vẫn học!

***

Tuy khó có thể tìm được định nghĩa chung về Triết học được mọi người tán thành nhưng có lẽ nhiều người sẽ đồng tình, Triết học là lĩnh vực khoa học liên quan đến tư tưởng – lĩnh vực hết sức trừu tượng nên không dễ tiếp nhận, cảm thụ.

Học Triết là học cả về lịch sử tư tưởng loài người, lẫn phương pháp tư duy, cách thức lý giải suy tư về vạn vật và tương quan giữa thế giới, con người, xã hội,… Ở mức độ cao hơn, những người nghiên cứu Triết học đối chiếu, so sánh, khái quát để hỗ trợ thiên hạ ứng dụng Triết học vào suy nghĩ, phân tích, trình bày (viết, nói,…) sao cho chặt chẽ, rõ ràng, khúc chiết,… Cao hơn nữa là Triết gia, những người có thể đưa ra những suy nghĩ mới, cách lý giải mới về vạn vật…

Lịch sử Triết học là lịch sử của vô số tư tưởng, cách lý giải mới về vạn vật ở nhiều khía cạnh khác nhau, tại nhiều thời điểm có bối cảnh khác nhau trong lịch sử nhân loại và một trong những đặc điểm chính của Triết học là thuyết phục, không áp đặt.

Ông Thưởng học… Triết nhưng từ suy nghĩ đến diễn đạt chỉ bày ra một mớ bùng nhùng làm người ta thấy tội nghiệp cho… trường Đại học Tổng hợp TP.HCM. Đào tạo thế nào để một Thạc sĩ Triết, vừa thú nhận… Ngoài Triết học Mác - Lênin, những học thuyết khác ít được nghiên cứu sâu, thậm chí ít được biết đến. Việc giảng dạy và nghiên cứu triết học chưa đạt chất lượng cao, chưa có ai đạt đến trình độ chuyên gia, sự gắn kết giữa triết học với chính trị và với thực tiễn vẫn còn nhiều vấn đề cần phải giải quyết…

vừa khoe không thấy ngượng rằng thì là… Triết học Mác – Lê nin đã cung cấp cơ sở lý luận làm thay đổi phương thức phát triển đất nước, từ chỗ cứng nhắc, chủ quan, giáo điều sang phương thức mềm dẻo hơn, thực tế hơn, năng động hơn, sáng tạo hơn. Tư duy này đã định hướng đưa nước ta ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế- xã hội, ra khỏi tình trạng một nước nghèo và từng bước vững chắc đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng (?).

Nếu thật sự là như thế thì lập thêm Hội Triết học với nhiệm vụ làm sáng tỏ vai trò của triết học Mác - Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh, làm nền tảng tư tưởng của ‘đảng ta’, làm ngọn cờ tư tưởng và là hạt nhân lý luận của thế giới quan, phương pháp luận cho mọi hoạt động lý luận và thực tiễn nhằm định hướng cho hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn của dân tộc, kể cả thực tiễn lao động xây dựng đất nước, xây dựng phát triển văn hóa, con người... hoặc là… thừa, hoặc là ông Thưởng nói phét một cách vụng về!

Nếu Hội Triết học phải đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ đấu tranh phê phán, bác bỏ các quan điểm triết học sai trái, thù địch, đi ngược lại với lợi ích của dân tộc, đất nước thì còn chỗ nào để các thành viên này đẩy mạnh nghiên cứu tinh hoa triết học thế giới, nghiên cứu tư tưởng triết học Việt Nam nhằm cung cấp cơ sở lý luận triết học cho đường lối, chính sách của đảng và nhà nước? Cứ đẩy thật… mạnh theo chỉ đạo trái khoáy, ý trước thóa mạ ý sau như vậy thì làm sao… lòi ra… “triết gia tầm cỡ khu vực và thế giới”?

***

Không phải tự nhiên mà nhiều người xem Triết học là một lĩnh vực… sang trọng. Tiếng là Thạc sĩ Triết nhưng tư duy và diễn đạt của ông Thưởng không có khí độ, phong thái của một người học Triết! Dân gian gọi kiểu tư duy và diễn đạt ấy là… “Trạng”. Thôi thì còn sống thì nên hi vọng. Không thể hy vọng vào… “Trạng” Thưởng thì gửi chút hi vọng còn le lói vào Hội Triết học, mong rằng hội này không trở thành Hội… Trạng học. Chỉ một Hội đồng Lý luận của BCH TƯ đảng, xứ này đã đủ mạt rồi!

Chú thích

(1) https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/ong-vo-van-thuong-mong-muon-viet-nam-co-nhung-nha-triet-gia-tam-co-675179.html

 

Cha và con - TVM

 Cha và con

TVM 

 

 Hắn ra tù. Tự biết không có ma nào đến đón, đành dứt khoát bước đi. Xe Honda ôm vào giờ này không thiếu, nhưng hắn thích đi bộ. Lững thững đi hoài như người rảnh rang lắm, trời tối mịt mới đến thị xã.  "Khách sạn công viên" trước Cung thiếu nhi, khi xưa là chỗ ngủ tốt nhất của dân bụi đời. Trong một năm hắn ở tù, khu vực này đã sửa sang, trồng trọt đủ thứ hoa kiểng. Lại thêm nhiều đèn chùm đầy màu sắc, đứng xếp hàng nối dài khoe đẹp khoe sáng.

 10 giờ đêm. Hắn lại quảy túi đi... Rồi cũng phát hiện ra chỗ ngủ lý tưởng. Cái thềm xi măng sát tường rào bệnh viện, có tàn cây phượng vĩ che khuất ánh đèn, giúp lại khoảng thềm tôi tối cỡ ánh sáng đèn ngủ. Hắn nghĩ: "Chỗ này chắc nhiều muỗi, nhưng ngủ rất êm không bị xe cộ ồn ào". Moi từ cái túi ra tấm vải xanh cũ bèo nhèo, có thể gọi tạm là mền, trải ra, kê túi gối đầu lên, hắn nhắm mắt. Đi bộ mệt mỏi cả ngày nên hắn ngủ rất ngon.

 

 Gần sáng, hắn giật mình tỉnh giấc, lạnh toát với cảm giác nghĩ có con gì đó quấn quanh cổ. Hắn nằmm định thần. Sát ngực hắn là một làn hơi thở nhẹ và một trái tim ai đó đập đều nhịp, cánh tay của người ấy vòng quanh cổ hắn. Hắn lẩm bẩm:

Con mẹ nào đây?

Hắn nhè nhẹ ngồi lên, nheo mắt nhìn. Hoá ra là một thằng nhỏ chừng hơn 10 tuổi. Mặc cái áo rách bươmbày ra bộ ngực lép kẹp, đã giành muốn hết cái mền của hắn. Nó cũng thuộc dạng không nhà như hắn, đang ngáy pho pho ngon lành, chẳng hay biết thằng cha nằm kế bên đã thức giấc, đang nhìn mình chăm chăm.

 Hắm dợm người đứng lên, định bỏ đi tìm chỗ khác ngủ. Nhưng nghĩ gì đó, hắn nằm trở xuống, xoay lưng về phía thằng nhỏ, đưa tay kéo lại cái mền. Hắn nhắm mắt cố dỗ giấc nhưng không tài nào ngủ lại được. Hắn ngồi dậy móc thuốc hút, chợt thấy cái mền bỏ không, trong khi thằng bé bị sương xuống lạnh, càng lúc càng co tôm lại. Hắn bất giác chửi thề, rồi kéo mền đắp lên người thằng nhỏ.

Hit hết điếu thuốc, hắn nằm xuống thiếp được một lúc, tới khi thức dậy thằng nhỏ bỏ đi mất tiêu. Hắn hốt hoảng thọc tay vào túi quần kiểm tra, số tiền vẫn còn nguyên. Hắn thở phào, xếp mền bỏ vào túi, quàng lên vai bước đi. 

 Cả ngày hắn đi tìm việc làm nhưng không ai mướn, đành xài thật dè xẻn từng đồng. Xong, trở lại nơi tối qua nằm ngủ.

 Hắn còn hút thuốc thì thằng nhỏ lại về. Nó thò lõ mắt nhìn, trách hắn:

- Sao ông giành chỗ ngủ của tui hoài vậy?

- Chỗ nào của mầy?

 

- Thì đây chứ đâu?

- Vậy hả? Thôi để tao ngồi chơi một chút rồi đi, trả chỗ cho.

 Thằng nhỏ thấy người đàn ông vạm vỡ nhưng có vẻ biết điều, liền tới ngồi cạnh hỏi chuyện. Bỗng nhiên hắn trút hết tâm sự với thằng nhỏ. Từ chuyện bỏ làng ra đi, đến chuyện ở tù hai lần, cả việc từng ăn ở với đàn bà lang thang và bây giờ là không tìm được việc làm.

Nghe xong, thằng nhỏ phán một câu xanh rờn:

- Dám chừng tui là con ông lắm à?

- Nói bậy! - Hắn nạt thật sự - Mầy con của ai?

- Má tui làm gái, gặp ông nào đó ở với bả. Bả có bầu thì đẻ ra tui. Bả bệnh chết rồi. Mấy năm trời tui sống với một bà già mù, dắt đi ăn xin lay lất. Rồi bả cũng chết luôn. Còn mình tui.

 - Vậy mà nói là con tao?

- Biết đâu được?

- Mầy làm nghề gì mà lúc nào cũng về muộn?

- Buổi sáng tui đi khiêng cá biển, tiếp bà chủ làm khô. Buổi chiều tui đi bán thêm vé số, tới khuya mới về đây ngủ.

- Sao mầy hổng ngủ ở chỗ làm khô luôn, từ bến cảng đi tới đây xa bộn?

- Ông khờ quá! - Thằng nhỏ đập muỗi cái bộp, rồi nói tỉnh queo - Muốn kiếm được việc làm bộ dễ lắm sao, mình cù bơ cù bất ai muốn? Phải nói dóc: Nhà ở xóm Bánh Tằm, có ba má đàng hoàng, tại nghèo mới đi kiếm việc làm tiếp gia đình, tối về nhà chớ bộ.

- Mầy giỏi hơn tao - Hắn buột miệng khen, hỏi tiếp - Mầy làm đủ sống không?

- Dư! Cho ông biết tui lấy vé số bằng tiền mặt đàng hoàng. Còn tiền gởi cho ông chủ thầu cất giùm một số nữa.

- Quá xạo!

- Hổng tin thì thôi - Thằng nhỏ nằm xuống, ngáp vắn ngáp dài – Ông ngủ đây với tui cũng được, ngủ chung với ông ấm hơn.

Tự dưng hắn cảm thấy mình bị xúc phạm khi phải ngủ nhờ thằng nhỏ, dù rằng thềm xi măng là của bệnh viện. Nhưng rõ ràng thằng nhỏ oai hơn hắn ở chỗ đầy vẻ tự tin và có việc làm đủ sống. Hắn ôm túi đứng lên bỏ đi. Thằng nhỏ vòng tay ra sau ót, nhóng cổ nói:

- Dân bụi đời mà còn bày đặt tự ái.

 Hắn đảo một vòng nhỏ, kết cuộc đành trở lại. Thằng nhỏ cười hi hi:

Tui nói rồi. Chỗ này là ngon lành nhất thị xã, ngủ lạng quạng tổ bảo vệ lôi về khu phố phạt tiền là chết – Nó lăn người xích qua, nhường phần cho người đàn ông nằm xuống bên cạnh, thì thào – Tôi chỉ cho ông chỗ ngủ ngon lắnm.

- Ở đâu? Trong  bệnh viện. Vô ngủ ngoài hành lang người ta tưởng đâu mình đi nuôi bệnh, hổng ai thèm đuổi.

Hắn thở dài trong bóng tối:

- Sao mầy hổng vô đó ngủ, xúi tao?

- Tui ghét mùi thuốc sát trùng.

- Tao cũng vậy.

 Sáng ra, thằng nhỏ lại thức sớm đi trước, hắn tiếp tục quẩn quanh với một ngày không có việc làm.

 

Hắn không dám ăn cơm chỉ ăn bánh mì, uống một bọc trà đá, dành tiền cho những ngày sau.

 Đêm nay, phố thị buồn mênh mang theo tâm trạng. Hắn bắt đầu chùn ý chí, nghĩ thầm: "Lúc mới ra tù còn ít tiền, giá cứ tìm nơi nào đó gần trại giam ở lại, lầm thuê làm mướn chắc dễ dàng hơn".

Hắn nghe sống mũi cay cay, hình như một vài giọt nước đòi rơi ra từ mắt, hắn không kiềm giữ cứ để nó tuôn trào.

 Bàn tay thằng nhỏ sờ vào mắt hắn:

- Ngủ rồi hả? Ý trời, sao ông khóc, chưa kiếm được việc làm phải không?

Hắn gượng cười:

- Tao khóc hồi nào? Tại ngáp chảy nước mắt thôi.

Thằng nhỏ ra vẻ sành sỏi:

- Má tui nói bụi đời mà còn biết khóc là bụi đời lương thiện. Tui khoái ông rùi đó, ngồi dậy "hưởng xái" với tui cái bánh bao nè.

Hắn ngồi lên sượng sùng:

 

- Mầy sang quá.

- Ờ! Tui ăn sang lắm, hổng ăn sao đủ sức đi làm suốt ngày! – Nó ngừng lời ngoạm một miếng lớn bánh bao, rồi nói nhẹ xều – Ông chịu để tui giúp, chắc sẽ tìm được việc làm.

- Làm gì? - Hắn có vẻ không tin, thờ ơ hỏi.

- Trước tiên, ông chịu làm ba tui nghen?

Hắn lắc đầu nguầy nguậy:

- Thân tao lo chưa xong, làm sao nuôi mầy?

- Ai bắt ông nuôi tui, tui nuôi ông thì có. Tui giới thiệu với bà chủ ông là ba tui. Nếu được nhận vô làm khô cho bả, sức ông mạnh, kiếm tiền nhiều hơn tui là cái chắc.

- Làm gì?

 

- Khiêng cá, gỡ khô ngoài nắng, vác khô lên xe - Thằng nhỏ ngừng lời đưa tay nắm cổ tay hắn bóp bóp

 

– Ông bụi đời mà sao hổng ốm, lại khoẻ mà còn hiền nữa chứ!

 Một năm ở tù, tao lao động tốt mà - Hắn tự hào khoe, nói tiếp – Ai mới ở tù ra mà hổng hiền, có người sau khi được cải tạo thành tốt luôn, có người hiền được vài ba bữa.

 - Nè! Ông nhớ việc cần thiết là: Nhà mình ở xóm Bánh Tằm, vợ ông bán bún cá, tui còn hai đứa em gái đang đi học. Mà ông có bộ đồ nào mới hơn bộ này không, ngày đầu đi xin việc phải đẹp trai, ít te tua một chút.

Hắn vỗ vỗ tay vào cái túi du lịch:

- Có, tao còn một bộ hơi mới. Mầy tên gì, sao má mầy ở xóm Bánh Tằm mà bán bún.

- Thì nói mẹ nó vậy. Tui tên Tèo nghe ba?

- Tao chịu cách xin việc của mầy, nhưng tao ghét có con lắm. Ở chỗ làm mầy kêu tao bằng ba, ngoài ra thì xưng hô như bây giờ.

- Ông cà chớn chết mẹ, người ta giúp cho mà còn làm phách - Thằng Tèo nhe răng cười hì hì – Ăn bánh bao vô khát nước quá ta.

- Tao mua cho - Hắn đứng lên đi lại quán mua hai bọc Pepsi.

Thằng Tèo nhăn mặt:

- Chưa có việc làm mà sài sang quá vậy ba?

Hắn nghiêm mặt:

- Mầy còn kêu như vậy, tao không nói chuyện đâu. Đây là tao đãi mầy, cảm ơn công giúp tao có việc làm.

- Biết đâu người ta hổng nhận thì sao?

- Thì kệ, coi như phá huề cái bánh bao với mầy.

 Đêm đó hắn khó ngủ, lầm thầm nghiền ngẫm cái hoàn cảnh gia đình và địa chỉ do thằng Tèo đặt ra giúp hắn.

Vóc dáng khoẻ mạnh của hắn làm vừa mắt bà chủ. Hắn có việc làm, lương tháng kha khá, bèn bàn với thằng Tèo hùn nhau kiếm một chỗ trọ, thằng Tèo đồng ý.

Cái chỗ ở nhỏ xíu như cái hộp, ban ngày nắng nóng một ngộp thở, nhưng cũng sướng hơn ngủ ở thềm rào bệnh viện. Hơn nữa, ban ngày "cha con" nó có ở nhà đâu mà sợ nóng. Hắn và thằng Tèo có vẻ thương nhau nhiều hơn, nhưng không ai chịu bày tỏ điều đó. Nếu không phải ở chỗ làm khô mà thằng Tèo lỡ miệng kêu ba, là hắn cau mày khó chịu. Thằng Tèo không ưa cái kiểu bực bội của hắn, nên nói chuyện với hắn trống không, hổng ông hổng ba gì hết.

Hắn những tưởng cuộc sống êm trôi với công việc tanh tưởi cá biển. Nhưng sự đời thật không đơn giản, tới tháng làm thứ năm thì có chuyện xảy ra.

Sáng nay mới vác cần xé cá từ tàu lên bờ, thấy xôn xao trên nhà chủ, hắn vội đi lên.

 Thằng Tèo đang bị bà chủ nắm áo. Bà ngoác cái miệng tô môi son đỏ chót gào lên:

- Nó ăn cắp bóp tiền, tui mới để đây xoay lưng đi vô, quay ra đã mất. Có mình nó đứng đây, ai vào lấy chớ?

 

Thằng Tèo nước mắt ngắn nước mắt dài, mũi dãi lòng thòng quẹt lấy quẹt để:

 

- Tui không ăn cắp đâu. Tui tốt nào giờ bà chủ biết mà?

- Nghèo mà tốt gì mày? Ba mầy hổng biết dạy con, tao tốt với cha con mầy quá, sao trả ơn vậy hả?

Hắn đứng im không thanh minh, mặc cho bà chủ xỉa xói chửi không ra gì cái thằng cha là hắn. Hắn đi lại bên thằng Tèo hỏi ngọt ngào:

- Mầy có lấy tiền của bà chủ không?

- Tui thề có trời, tui không lấy.

 Một bên bà chủ sang trọng nói mất, một bên là thằng con hờ bảo không lấy. Hắn còn đang lúng túng thì hai anh công an phường tới. Mỗi lần gặp công an hắn lại nhớ tới trại giam. Hắn nghĩ thằng Tèo mới hơn mười tuổi mà phải chịu tiếng tù tội, sẽ ảnh hưởng tới tương lai sau này của thằng nhỏ không ít và hằn sâu trong ký ức nó khó nguôi quên. Như bản thân hắn đây! Có thể nó lỡ dại một lần, nhưng làm sao nỡ để nó bị bắt, khi thực bụng hắn thương nó như con.

 Hắn vẹt đám người hiếu kỳ bu xung quanh, đi tới trước mắt hai anh công an thú tội:

- Tui ăn cắp tiền của bà chủ, lỡ tay đánh rơi xuống nước, chắc là trôi ra biển mất rồi.

 Hắn im lặng đi theo đà đẩy của người công an, không thèm nhìn thằng Tèo đang há hốc miệng trông theo hắn. Lòng hắn nặng trĩu nhớ tới tiền án có sẵn. Nhưng rồi hắn chuyển sang niềm hy vọng: "Chắc chắn các anh công an sẽ tìm ra thủ phạm và mình được trả về".

Thằng Tèo thấy niềm thương cảm dâng lên đầy ứ ngực, nó tốc chạy theo, hai tay đưa về phía trước chớivới. Giọng nó khàn đục, gào tha thiết:

- Ba ơi, ba bỏ con sao ba?

Bất giác hắn xúc động tột cùng, cảm giác thương yêu chạy dọc sống lưng làm ớn lạnh. Hắn giật phắt

người, quay lại hỏi bằng giọng âu yếm:

- Con kêu ba hả Tèo?

 Công an đưa hắn lên xe. Thằng Tèo chạy theo, luồn lách trong dòng xe cộ, hụp hử trong khói bụi sauxe. Nó chạy luôn tới trụ sở công an, lảng vảng đứng ngoài chờ mà không biết chờ cái gì. Không thể làm gì hơn, thằng Tèo chửi cha chửi mẹ kẻ nào ăn cắp bóp tiền của bà chủ và nó tin tưởng các chú công an sẽ bắt được thằng ăn cắp.

 Khoảng nửa tiếng đồng hồ sau, thằng Tèo đang ngồi dựa lưng vào tường, nhắm mắt ngủ gà ngủ gật, thì một bàn tay ai đập mạnh vào vai. Nó giật mình dụi mắt. Bà chủ nách kẹp cái bóp, đứng ngó nó cười toe toét:

- Đi vô lãnh ba mầy ra. Cái bóp dì mang theo lúc đi tiểu, bỏ quên trong toa lét mà tưởng mất. Dì đãng trí quá.

 Vậy là "ba" thằng Tèo được thả. Nó nhào tới thót lên cổ ba để ba cõng nó tưng tưng trên lưng miệng liến thoắng:

- Ba thấy chưa? Ở hiền gặp lành mà!

Bà chủ đi sát bên, đưa tặng cha con nó chút tiền với thái độ của người có lỗi. Hắn lắc đầu không nhận vì đây chỉ là sự hiểu lầm. Thằng Tèo đột ngột dùng cả hai tay giật phắt nắm tiền, nói gọn hơ:

- Con cảm ơn bà chủ. Tiền này cha con mình xài cả tháng đó ba.

Trước hành động đường đột của thằng Tèo, hắn còn biết làm gì hơn là cảm ơn bà chủ. Rồi quay sang rầy "con""

- Con thiệt mất dạy quá, chắc phải cho đi học thôi.

- Ông nói cái gì? - Thằng Tèo khom người xuống nhìn hắn hỏi gằn.

Hắn lặp lại:

- Ba nói con phải đi học để cô giáo dạy những điều hay lẽ phải mới mong lên người.

Thằng Tèo đang ngồi trên lưng đột ngột tụt xuống. Nó lặng im đi miết lên phía trước. Hắn đuổi theo nó, hỏi:

- Sao vậy? Bộ con hổng muốn đi học hả?

 Không quay người lại, thằng Tèo chúm chím cười, trả lời:

- Ba hổng biết gì hết trơn, tui đang khoái chớ bộ.

Gió từ biển thổi lộng vào mát rượi. Hắn mỉm cười nhủ thầm: "Gió nhiều thật dễ thở"