Friday, July 31, 2015

Vài Hàng Cho Ông Ba Thùy




Đinh Quang Anh Thái - Ngày 150730   

"Cấm các anh không được thất bại!"   

Buổi chiều cuối Tháng Bẩy ở California, nhận được tin nhắn của người bạn ở Sài Gòn: - Ông Ba Thùy, người “cấm anh không được thất bại” đã chết, tiếc quá!

Ba Thùy, vỏn vẹn tên gọi hai chữ, tên thật là gì tôi không biết, chỉ biết ông mang quân hàm đại úy và là trưởng khu BC trại giam T30 Chí Hòa giai đoạn 1982. Tôi đoán ông trên tôi khoảng 10 tuổi, năm nay quãng bảy chục. 

Ba Thùy nổi tiếng khe khắt với tù nhân và sẵn sàng kỷ luật không nương tay với “những tù nhân phản động không chịu cải tạo” trong trại.

Tết Ta 1983, lần thứ ba, Ba Thùy đưa tôi ra khỏi phòng lớn để cùm trong biệt giam. Sáng 30 Tết, tù nhân phòng 10 khu BC vui sướng vì tin của trại giam cho biết sẽ được thăm nuôi đặc biệt trong ngày do “chính sách khoan hồng của đảng và nhà nước.” 

Tôi hồi hộp chờ đợi đợt thăm nuôi của gia đình. Gần trưa, đích thân Ba Thùy gọi tên tôi ra khỏi phòng để đi biệt giam. Uất ức và ngỡ ngàng, tôi hỏi, tôi tội gì mà bị đi biệt giam, Ba Thùy nói, phạm kỷ luật trại giam. Thì ra, tội cũ ba năm trước là đánh ănngten trong trại. Tôi mặc vội hai quần xà lỏn và hai áo may ô trùm lên nhau, tay xách ca nhựa ra khỏi phòng. Ba Thùy ra lệnh cởi đồ và tước một đi một quần và một áo.

Nằm trong biệt giam ở lầu ba trại T30, hai chân bị cùm, lưng dựa vách tường, đêm lạnh cóng vì đói ăn thiếu mặc, tôi xé đũng quần xà lỏn kéo lên lên che ngực. Giấc ngủ chập chờn, người đổ vào chậu đựng phân, cứt và nước tiểu vương vãi khắp phòng, dính cả vào ca nhựa đựng cơm.

Sáng Mùng Một, Ba Thùy mở cửa phòng giam. Tôi nói, Tết là truyền thống của dân tộc, cán bộ cho tôi thùng nước rửa phòng giam và ca đựng cơm. Ba Thùy nói “không truyền thống gì với anh” và ra lệnh cho người tù phát cơm đổ vào thau nhựa của tôi chén bobo và vài cọng rau muống.

Căm thù. Uất hận. Lòng chỉ muốn cầm dao đâm chết Ba Thùy. Thậm chí giết cả nhà Ba Thùy.

Vậy mà nỗi thù hận tan vào hương khói, chỉ vì, chiều Mùng Một, nghe giọng Ba Thùy vọng lên từ khu nhà giành cho cán bộ quản lý trại giam: “Em để con gà cho anh uống rượu với bạn.” Giọng người đàn bà chắc chắn là vợ Ba Thùy: “Cả nhà có con gà, anh ăn nhậu với bạn thì các con lấy gì ăn?’

Hóa ra họ khổ hơn cả tù nhân. Vì dù sao, người tù miền Nam, dù gì thì khi được thăm nuôi ngày Tết cũng được bữa cơm no với thực phẩm do gia đình chắt chiu gửi vào.

Ba tuần biệt giam, tôi được thả về phòng giam chung, thân thể tàn tạ. Tâm sự với ông Như Phong Lê Văn Tiến, “nhà báo của các nhà báo miền Nam”, bị giam cùng phòng, tôi nói: cháu sẽ thử tay Ba Thùy này và chấp nhận hậu quả.

Một tuần sau, tôi xin gặp Ba Thùy để xin “làm việc”, nghĩa là có vấn đề khai báo. Được gọi lên văn phòng, tôi nói với Ba Thùy: “Cán bộ mắng nhiếc tôi là ‘tay sai Mỹ-Ngụy’, với tôi, cán bộ cũng chẳng qua là “tay sai “Liên Xô-Trung Quốc.”’ Ba Thùy rút cái coòng tay và đánh vào trán tôi phọt cả máu. Vết thương ba mươi năm sau đến bây giờ vẫn còn dấu.

Thật ngạc nhiên, giải tôi tôi về phòng giam, Ba Thùy mở cửa và nói với toàn phòng, “anh này nếu cải tạo tốt sẽ trở thành người tốt” và không phạt gì tôi.

Vài tuần sau, Ba Thùy đột nhiên gọi tôi ra “làm việc.”

Sau khi rảo một vòng quanh khu BC để cam chắc không có ai chung quanh, Ba Thùy quay về bàn làm và bắt đầu câu chuyện với giọng trọ trẹ vùng Quảng Bình: 

"Tôi nói một lần và chỉ một lần với anh: đất nước này đang bị những tay quan liêu cách mạng cai trị. Tôi và một thằng bạn rời làng quê Quảng Bình đi chống Mỹ cứu nước. Ngày ra đi, bạn tôi khóc vì không nỡ rời lũy tre làng. Vậy mà bây giờ nó đã vượt biên và sống ở nước ngoài. Vì sao hả? Vì chúng tôi đi xuống miền Nam thấy ruộng đồng bát ngát, cá lội dưới sông, vậy mà dân vẫn đói. Chỉ vì chính sách ngăn sông cách chợ. Và chính tại trại giam này đã từng giam những người không sai phạm luật pháp. Cho nên, quan liêu cách mạng còn kinh hơn quan liêu phong kiến".

Từ buổi nói chuyện hôm đó, Ba Thùy bớt gay gắt với tù nhân, và với riêng tôi, thi thoảng ông còn cho thuốc lá hút.

Một buổi chiều tháng Hai năm 1984, tôi bị gọi ra khỏi phòng. Ngồi bệt dưới đất nghe Ba Thùy hỏi, anh có biết bị gọi làm gì không? Tôi nói, đời tù chuyển bao nhiêu phòng rồi, nên không biết rồi sẽ đi về đâu. Ba Thùy nói, anh được tạm tha.

Lúc ký giấy xuất trại, tôi nói với Ba Thùy, hồ sơ trại có địa chỉ nhà tôi, tôi mời cán bộ hôm nào đến tôi uống chung rượu.

Chừng một tháng sau, Ba Thùy xuất hiện trước cửa, bố mẹ anh chị em tôi hốt hoảng vì thấy công an áo vàng mang quân hàm đại úy đến hỏi.

Tôi mời ông ra đầu ngõ. Một đĩa tiết canh vịt, một đĩa lòng, hai xị đế. Ba Thùy hỏi, anh toan tính gì cho tương lai? Tôi nói, bây giờ không còn là tù nhân nữa, xin phép gọi bằng anh và trải lòng, không công ăn việc làm, đêm nào cũng phải trình diện công an phường, tôi chẳng còn cách nào khác ngoài con đường vượt biên.

Ba Thùy đột nhiên đứng phắt dậy, nói gần như quát: “Cấm anh không được thất bại. Tôi không muốn nhìn thấy anh trở lại trại giam”.

Tôi muốn khóc. Chợt thương Ba Thùy, chợt thương những phận người cả đời dấn thân cho lý tưởng để rồi bẽ bàng khi nhìn ra sự thật.

Buổi chiều sống xa quê nhà, chợt nhớ câu nói một người thuộc thế hệ cha ông: “Trong cuộc chiến Quốc-Cộng, người Quốc Gia làm nhiều điều không chuẩn nhưng may mắn là làm trên Con-Đường-Đúng, là mưu tìm No Ấm-Tự Do-Dân Chủ cho người dân. Còn người Cộng Sản làm nhiều điều thành công nhưng bất hạnh cho dân tộc vì họ chọn Con-Đường-Sai.”

Nghe tin ông Ba Thùy qua đời, thương ông, nhớ ông, một người Cộng Sản đã lỡ lầm hy sinh cho Con-Đường-Sai. Dù không tin tôn giáo nào, tôi vẫn lắng lòng cầu nguyện cho ông tìm được an bình nơi cõi khác./.

Nguồn: http://dainamaxtribune.blogspot.com/


Mỹ-Hoa Tao Ngộ Mới Lạnh Mình



Nguyễn-Xuân Nghĩa - Việt Báo Ngày 150730

Cường quốc già nua đi xuống lại gặp một siêu cường đi lên


Căn cứ trên kinh nghiệm trăm năm về Đệ nhất Thế chiến 1914-1918, người ta thường cho rằng khi một tân cường quốc xuất hiện trước đà suy yếu của một cường quốc đã từng giữ vai bá chủ thì đại chiến dễ xảy ra vì sự thay đổi trong tương quan lực lượng. Cũng từ bài học đó, nhiều học giả hay sử gia luận bàn rằng siêu cường Hoa Kỳ đang suy yếu, với dấu mốc là vụ khủng hoảng tài chính năm 2008, và rằng Trung Quốc đang vươn lên thành nền kinh tế đứng thứ nhì thế giới, với dấu mốc là việc sản lượng đã vượt Nhật Bản năm 2010 và nay mai có thể bắt kịp Hoa Kỳ.

Từ đó, người ta suy đoán rằng một vụ xung đột Mỹ-Hoa là điều có thể xảy ra - hoặc nên tránh.

Nhưng dường như sự thật lại rắc rối hơn vậy - vì bốn lẽ. 


***


Trước hết, tại khu vực Đông Á, cường quốc tân hưng là Trung Quốc lại tái ngộ một cường quốc từng là cừu thù trong quá khứ. Đấy là Nhật Bản, đang có tranh chấp về chủ quyền với Trung Quốc trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và mâu thuẫn về phạm vi định vị phòng không ADIZ chồng chéo lên nhau. Chưa nói đến một vụ xung đột Mỹ-Hoa thì ta đã thấy ra chuyện đối đầu Hoa-Nhật. Bài viết trên cột báo này vào tuần trước có đề cập tới bổi cảnh của nguy cơ “Nhật-Hoa Tái Ngộ”.

Thứ hai, và ngược với nhận thức của nhiều người, Trung Quốc chỉ là cường quốc chưa lên mà đã xuống, chưa giàu mà đã già, chưa hùng mà đã hung. Chuyện “tân hưng” hay “quật khởi” chỉ là giấc mơ ngắn ngủi có ba chục năm. Chúng ta sẽ còn phải tìm hiểu hiện tượng này.

Thứ ba, rất ý thức được tình trạng suy yếu đã bắt đầu, lãnh đạo Trung Quốc đang cố tiến hành chiến lược “tiên hạ thủ”, là tích cực phòng vệ, như Bạch thư về Quốc phòng đã đề ra và được công bố ngày 26 Tháng Năm vừa qua. Chiến lược ấy nhắm vào việc ngăn ngừa Hoa Kỳ can thiệp khi Bắc Kinh mở chiến dịch kiểm soát và khuynh đảo các nước lân bang như “một sự đã rồi” trước khi chính mình đi vào thời suy yếu.

Và vì vậy, chính Hoa Kỳ mới đang bị thách đố, và đây là bài toán của lãnh đạo Hoa Kỳ sau cuộc bầu cử năm tới. Khi tuyên thệ nhậm chức vào ngày Thứ Sáu, 20 Tháng Giêng năm 2017, Tổng thống tân cử của Hoa Kỳ sẽ phải nhìn vào thách đố ấy.

Bài này sẽ lần lượt trình bày những khúc mắc nói trên. Như một khởi đầu...


***


Đầu tiên, ngược với nhận thức của nhiều người, ba chục năm tăng trưởng liên tục của Trung Quốc, từ khi Đặng Tiểu Bình khởi sự cải cách năm 1979 cho đến cột mốc 2009, không là một sự kỳ diệu kinh tế. Bọn trẻ ranh của Hà Nội chưa hiểu và còn học nhiều thì mới biết được.

Chúng chưa hiểu rằng nhiều quốc gia Đông Á đã có mấy chục năm tăng trưởng ngoạn mục khi chuyển hướng kinh tế theo quy luật thị trường. Sau giai đoạn khởi phát, cất cánh rất mạnh và nhanh, các nền kinh tế này đều thấy đà tăng trưởng giảm dần đến tốc độ “bình thường” của các nền kinh tế công nghiệp hóa Tây phương. Đấy là trường hợp của Nhật Bản, Nam Hàn, Đài Loan trong các thập niên khởi phát 1950-1980 và sẽ là trường hợp của Ấn Độ sau này.

Trung Quốc chỉ học chiến lược của các nước Đông Á đi trước và có ưu thế là dân số cao, nhân công đông và rẻ. Đấy là chuyện bình thường, không là phép lạ.

Cho nên, cũng giống như các nước Đông Á đi trước, Trung Quốc đã có đà tăng trưởng ở khoảng 9-10% một năm trong ba chục năm liền kể từ 1980. Đà tăng trưởng ấy đang chậm lại, chỉ còn là 7,8% vào năm 2012, hay 7% vào năm nay, rồi sẽ còn giảm nữa, chỉ ở khoảng 3-4% một năm trong thập niên tới.

Nhưng khác với trường hợp Nhật Bản, Nam Hàn và Đài Loan là các nước đã áp dụng quy luật tự do về kinh tế và dân chủ về chính trị nên tiến vào hàng ngũ công nghiệp hóa với lợi tức rất cao của người dân, Trung Quốc áp dụng chiến lược Đông Á với một chế độ chính trị độc tài và vai trò chủ đạo của nhà nước. Vì vậy, đà tăng trưởng trong mấy chục năm khởi phát lại có nhược điểm là thiếu phẩm chất, gây bất công, ô nhiễm và lãng phí. Từ những năm 2007-2008, lãnh đạo Bắc Kinh thời Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo đã nói đến chuyện “bốn không” của kinh tế: không cân xứng, không phối hợp, không công bằng và không bền vững.

Giới lãnh đạo kinh tế xứ này công nhận mối nguy đã được các định chế tài chánh quốc tế đề ra là “rơi vào cái bẫy xập của lợi tức trung bình”. Và cứ nằm dưới đó như hầu hết mọi quốc gia đã từng theo kinh tế thị trường để phát triển thành một nước... đang lên. "Emerging economies" là chữ lịch sự cho các nền kinh tế chậm tiến.

Vì vậy, việc kinh tế Trung Quốc sẽ sớm vượt Hoa Kỳ là giả thuyết cho vui.

Hãy nói cho rõ: Lợi tức một đầu người của Trung Quốc, là một tiêu chuẩn khác về năng suất, cho thấy một người Nhật kiếm ra 36.000 đô la một năm, người Đại Hàn 28 ngàn, Đài Loan 22 ngàn trong khi dân Tầu mới được 7.700, so với dân Mỹ là hơn 54 ngàn bạc, chỉ bằng 14%. May lắm thì 15 năm nữa sẽ bằng 33% và đến 2060 thì bằng phân nửa. Nếu như nước Tầu chưa có loạn!

Không, tình hình lại còn nguy ngập hơn vậy, vì Trung Quốc đang mất dần ưu thế dân đông và nhân công rẻ vì dân số lại sớm bị lão hóa do chính sách “mỗi hộ một con” đã áp dụng từ năm 1979.

Vài con số cụ thể sau đây có thể cho thấy sự chuyển động chậm rãi mà rất mạnh của tình trạng dân số Trung Quốc: thành phần trẻ tuổi từ 20 đến 24 của xứ này là 116 triệu vào năm 2012 sẽ chỉ còn 94 triệu vào năm 2020 và 67 triệu vào năm 2030. Trong 20 năm tới, tỷ số những người ở tuổi lao động so với người về hưu sẽ sụt từ 5/1 xuống 2/1, tức là hai người phải nuôi một.

Hậu quả chung cuộc là dân số Trung Quốc sẽ giảm dần, chưa tới một tỷ dân vào năm 2060 so với một tỷ 350 triệu ngày nay. Dân số co cụm và bị lão hóa như vậy tất nhiên ảnh hưởng đến sức nặng kinh tế và sức mạnh quân sự trong những thập niên sắp tới.

Và nếu so sánh thì Hoa Kỳ vẫn có dân số trẻ hơn trên một lãnh thổ vuông vức phì nhiêu, trong một xã hội có quyền tự do nên có sức sáng tạo rất cao. Dù Barack Obama có gắng sức cải tạo đến mấy thì siêu cường Hoa Kỳ vẫn không lụn bại như người ta thường nghĩ. Mà cường quốc vừa quật khởi được 30 năm là Trung Quốc thì đã thấy con dốc trước mặt. Đấy mới là nỗi lo sợ của lãnh đạo Bắc Kinh, khi mà nguy cơ khủng hoảng tài chánh vẫn gia tăng vì núi nợ quá lớn, quá nặng.

Cho nên, ngoài Nhật Bản ở đầu ngõ và khủng hoảng ở bên trong, Trung Quốc không thể quên được siêu cường vẫn còn khả năng can thiệp toàn cầu trong nhiều thập niên tới, là Hoa Kỳ.
 

*** 


Chính là vì ý thức được những khó khăn đã bắt đầu và sẽ kéo dài trong vài chục năm tới, lãnh đạo Bắc Kinh mới có những ưu tiên khác. Như ráo riết giải quyết hồ sơ Đài Loan; hoặc dẹp tan mầm động loạn vì mâu thuẫn xã hội và sắc tộc; hay khống chế tối đa khu vực cận duyên đang có tranh chấp về chủ quyền với các lân bang; và ngăn ngừa Hoa Kỳ can thiệp vào các cuộc tranh chấp này. Họ phải cấp bách hoàn thành những mục tiêu ấy trong vài chục năm tới, như một sự đã rồi, trước khi cán cân lực lượng nghiêng dần về nước Mỹ vì sự lụn bại khó tránh của Trung Quốc.

Trong phạm vi an ninh, mà an ninh cũng là kinh tế, lãnh đạo Trung Quốc đang lấy rất nhiều rủi ro. Hoa Kỳ rất khó can gián Bắc Kinh nếu không tự chuẩn bị cho kịch bản đáng ngại nhất, là trực tiếp đụng độ với Trung Quốc trên vùng biển Đông Bắc Á và Đông Nam Á.

Kết luận là nhiều phần thì Trung Quốc sẽ có đụng độ. Nghĩa là Hoa Kỳ sẽ lại tham chiến, nhưng khác hẳn hình thái trận địa chiến ngày xưa. Mà lần này Mỹ lại có một chuỗi đồng minh bán đảo hay hải đảo, như Ấn Độ, Nhật Bản, Úc Đại Lợi hay một số quốc gia Đông Nam Á.

Đấy mới là những hồ sơ đang chờ đợi Tổng thống tân cử của Hoa Kỳ vào năm 201

Nguồn: http://dainamaxtribune.blogspot.com/

Thursday, July 30, 2015

Vợ Chồng Như Khách Khứa-Nguyễn Thị Thanh Dương





Vợ Chồng Như Khách Khứa

Chị Bông vừa bước vào nhà quẳng ngay cái xách tay xuống bàn và ngồi phịch xuống ghế làm anh Bông ngạc nhiên:
- Em ơi, có chuyện gì mà em buồn giận, em quăng cái xách tay hiệu Gucci yêu qúy của em mạnh tay thô bạo thế ?
Giọng chị như sinh sự:
- Anh mỉa mai em đấy hả? anh làm bộ xót xa cho cái xách tay này trong khi anh thừa biết nó là hàng nhái mà…
- Tuy xách tay Gucci hàng nhái, nhưng là hàng nhái diện cao cấp vẫn đắt tiền hơn các xách tay hàng thật vô danh tiểu tốt khác..
Chị Bông thở dài thậm thượt:
- Anh ra lấy cho em ly nước, em khát khô cả cổ rồi đây.
Anh Bông mang ly nước đến cho vợ:
- Tiêu chuẩn em uống mỗi ngày 2 lít nước mà từ sáng đến giờ em quên chưa uống hả? nào em kể đi, em đã đổi xong bằng lái xe chưa?
Chị Bông uống xong ly nước, đòi hỏi tiếp:
- Anh vào phòng lấy em cái gối để em nằm ra ghế nghỉ vài phút, đứng xếp hàng rồng rắn ở văn phòng bằng lái xe làm em mỏi cả chân…
Anh Bông đùa:
- Em làm anh nhớ đến hai câu thơ của thi sĩ Đinh Hùng “ Nếu bước chân ngà có mỏi. Xin em tựa sát lòng anh”. Vậy thì em hãy tựa vai anh, kể ra nỗi bực mình cho anh nghe em sẽ nhẹ lòng.
Chị Bông nằm ra ghế thở một hơi cho thoải mái rồi mới kể:
- Sáng nay trước khi đến văn phòng bằng lái xe thì em đến nhà băng Chase, địa điểm này lúc nào cũng vắng khách, ế ẩm, nên nhân viên chào mời khách vồn vã qúa. Vừa đẩy cái cửa kính bước vào em gặp ngay một cô nhân viên ngồi ở quầy chính giữa mỉm cười tươi như hoa và cất tiếng chào. Em đứng vào xếp hàng sau 2 người, đến lượt em thì ông teller cũng hớn hở không thua gì cô nhân viên ngoài quầy kia, rảnh rang nên ông này khen hôm nay trời đẹp, nhiệt độ ấm cúng và không quên chúc em một ngày đẹp. Khi em bước ra cũng…không thoát khỏi cô nhân viên ngoài quầy lúc nãy, dù đang bận nói phone mà cô cũng dứt ra để nói lời tạm biệt và chúc em một ngày đẹp đẽ.
- Ôi, có gì lạ đâu, họ làm theo lệnh của cấp trên và để giữ job chứ chẳng ai tử tế với em cả. Có thế mà cũng khoe.
- Biết rồi, nhưng tài khỏan của mình trong nhà băng Chase thì èo uột như đứa trẻ sinh thiếu tháng nuôi thiếu sữa mà thấy họ tiếp đãi ân cần qúa làm em ngại ngùng, mắc cở …
- Ừ, ngành ngân hàng lúc này cũng èo uột, sống dở chết dở luôn, lãi suất cho người gởi tiền chưa tới 1 chấm, vì lãi suất ngân hàng cho vay mua nhà chỉ hơn 3 chấm…lời lộc là bao nhiêu trong khi họ phải trả bao chi phí khác. Nhưng họ vẫn phải o bế khách hàng, không ai gởi tiền thì vốn đâu cho họ kinh doanh.?
Rồi anh Bông giục gĩa:
- Tóm lại là hôm nay em đi đổi bằng lái xe xong chưa? Em chỉ thích nhập đề từ xa, chỉ thích kể chuyện bên lề cho anh sốt ruột lên mới vào chủ đề chính.
Chị Bông gắt lên:
- Nhập đề từ xa cũng liên quan đến gần chứ, ở nhà băng họ chúc em một ngày vui vẻ mà em có gặp vui vẻ đâu. Em cũng tóm lại cho anh biết là chưa có xong vụ đổi bằng lái xe.
- Uý trời! em kinh nghiệm lái xe mấy chục năm nay, còn trục trặc gì nữa?
- Giời ôi, anh chồng Nam Kỳ đơn giản của tôi ơi, bộ khi đổi bằng lái xe họ thử tay lái mình sao? đằng này họ thử mắt nhìn và kết quả là em phải trở về đi bác sĩ nhãn khoa khám mắt, mua kính mới đeo vào thì mới được lấy hẹn đến gặp họ lần nữa, để thử lại mắt. Vừa tốn công vừa tốn tiền, rõ chưa?
  Anh Bông thắc mắc:
- Bộ em không đọc được mấy chữ ấy thiệt hả? Sao không kêu họ thử đi thử lại vài lần?
Chị Bông cay đắng:
- Họ thử em 3 lần đều không đọc được, nhưng đáng lẽ họ phải …ưu tiên cho em chứ,  vì em đã ký giấy donate toàn bộ nội tạng trong cơ thể con người em nếu một mai em chết. Em “hi sinh” cho tha nhân, cho xã hội thế mà…họ vẫn làm khó dễ.
- Thôi em à, lái xe quan trọng nhất là sự nhìn, mắt mũi lơ tơ mơ thì chẳng những hại mình mà còn hại cả người khác, họ lợi lộc gì mà làm khó dễ em…Mai em đi bác sĩ mắt đi, nhân thể kiểm tra lại mắt luôn
- Biết rồi, khỏi nói. Chuyện lái xe là chuyện sống chết mà, không được lái xe làm sao đi chợ, đi làm? ngồi nhà để mà chết héo
Anh Bông nghiêm giọng:
- Nãy giờ anh đợi em về để thông báo một tin vui nè…em còn nhớ cô chú Bình không? người quen của gia đình anh, đã thay cha mẹ anh đứng ra làm chủ hôn cho anh cưới em ngày xưa đó.
Chị Bông đáp ngay:
- Nhớ chứ, chú ấy tên Bình, anh tên Bông thành “Bình Bông” thật khó mà quên cả tên lẫn người, lại còn câu dặn dò năm lần bảy lượt của cô chú làm em nhớ đời. Vợ chồng cháu phải luôn “tương kính như tân” dù trong bất cứ hoàn cảnh nào Thế họ vẫn sống ở Canada hở anh?
- Đó.. đó…chính là vấn đề anh muốn bàn với em. Tuần tới vợ chồng cô chú Bình sẽ sang Mỹ thăm một số thân nhân, sẵn đi ngang thành phố mình nên muốn ghé vào thăm, anh đã mời cô chú ngủ lại một đêm cho khỏe rồi sáng mai đi tiếp. Cho nên…
- Thì mình sẽ mời cô chú đi nhà hàng, giới thiệu những qúan ăn Việt Nam tại thành phố này.
Anh Bông hăng hái:
- Cô chú sẽ đến vào buổi chiều, nghĩa là họ chỉ ăn và ở nhà mình một lần, anh đề nghị em làm cơm nhà đãi khách cho thân tình và tha hồ tâm sự. Vấn đề anh bàn với em là chúng ta sẽ chứng tỏ đã thi hành theo lời dặn đò của cô chú, vợ chồng luôn “tương kính như tân” là tôn trọng, kính mến nhau như…khách khứa, để cô chú hãnh diện và vui lòng.
Chị Bông kêu lên:
- Giời ơi là giời !! vậy mà hồi nào đến giờ em cứ tưởng chữ “Tân” là “mới”, vợ chồng tôn kính nhau như mới lấy nhau về, hoá ra “Tân” là “khách” đấy. Nhưng anh ơi, mình ăn ở với nhau từ thuở đôi mươi, đến nay đã mấy chục năm trời, hai con đã lớn và đi học ở xa. Chúng mình thấy đủ mọi thứ trần trụi tốt xấu, dở hơi dở hám của nhau rồi, anh còn biết trên mặt em có mấy chục vết nhăn, và em biết trên đầu anh có bao nhiêu sợi tóc ngả màu thì làm sao mà làm khách khứa của nhau được?
Anh Bông khích lệ:
- Mình chịu khó đóng kịch một buổi chiều thôi mà, cô chú Bình còn theo kiểu xưa lắm, anh từng nghe nói cô chú luôn đối xử với nhau một lòng một dạ “tương kính như tân” đó em. Nghĩa là em sẽ là một cô vợ hiền lành dịu dàng và coi anh như người khách “share” phòng của đời em, ngược lại anh cũng là một anh chồng lịch sự, nhã nhặn coi em như cô khách qúy ở chung nhà. Chúng ta làm đẹp mặt nhau trước mặt khách và nhân thể thử làm lại từ đầu coi có cải thiện được tình nghĩa vợ chồng đã qúa cũ mòn, trơ trụi này không?
Chị Bông không nhịn nổi cười:
- Em sẽ dấu cái đanh đá, anh sẽ quên cái tính ăn nói cộc cằn bạ đâu phang đấy của anh. Hai chúng ta sẽ là khách khứa của nhau…cũng vui đấy.

***
Cô chú Bình đến vào buổi chiều thứ bảy, chị Bông đã chuẩn bị xong xuôi tươm tất một bữa cơm ngon lành, thịnh soạn đón khách qúy.
Sau bao nhiêu năm, chị Bông thấy họ vẫn ăn nói kiểu cách lịch sự và từ tốn với nhau như ngày xưa, cái dạo chị mới lấy anh Bông.
Cô Bình nói với chồng luôn lễ phép một thưa hai gởi, chú Bình đáp lời vợ luôn lịch thiệp vui vẻ làm chị Bông thầm bái phục, chẳng biết bằng cách nào mà sau mấy chục năm vợ chồng ăn ở với nhau họ vẫn đối xử tốt đẹp như thế?
Chị Bông luôn nghĩ rằng cặp vợ chồng nào khoe hòa hợp nhau, chưa bao giờ  cãi nhau hay làm mất lòng nhau, nghĩa là  luôn“tương kính như tân” thì phải là một người hèn hoặc một …người khùng mới chịu đựng, nhẫn nhịn người kia, chứ bát dĩa để trong sóng chén còn khua nữa là con người.
Chú Bình kéo ghế cho vợ:
- Mời em ngồi.
Cô vén áo nhẹ nhàng ngồi xuống:
- Dạ, xin phép anh.…
Cô Bình tự tay lấy napkin lau bát đũa và để ngay ngắn trước mặt chồng:
- Thưa anh, mọi thứ đã sẵn sàng cho anh.
- Cám ơn em đã luôn chăm lo cho anh từng chút thế này
- Thưa, không có chi.
Chị Bông liền bắt chước, quay ra gọi chồng mình đang lúi húi lấy món gì trong bếp:
- Mời anh Bông ra xơi cơm.
Hồi nào tới giờ anh Bông ghét nhất hai chữ “xơi cơm” của chị Bông hay dùng, anh nói người miền Bắc ăn nói khách sáo qúa, ngay cả khi ăn cơm với rau mắm dưa cà mà cũng trân trọng mời nhau ra “xơi cơm” làm như là tiệc tùng cao lương mỹ vị.
Nhưng hôm nay anh Bông thông minh đáp lễ:
- Cám ơn em, anh ra ngay đây.
Chị Bông kéo ghế cho anh Bông và dịu dàng:
-  Anh cần gì sao không bảo để em lấy cho . Nào, xin mời cô chú Bình, xin mời anh Bông, chúng ta cùng nâng ly chúc mừng ngày hội ngộ.
Anh Bông vui vẻ:
- Vợ chồng chúng cháu mời cô chú cứ tự nhiên, chúng ta phải uống hết chai rượu mừng trong chiều nay.
Chị Bông phụ họa chồng:
- Anh Bông nói rất đúng như em đang nghĩ. Cám ơn anh đã hiểu ý em.
Chú Bình uống một hớp rượu, khen:
- Sau bao nhiêu năm được hội ngộ hai cháu, thấy hai cháu thương yêu nhau, hiểu ý tứ nhau và vẫn đối xử với nhau “ Tương kính như tân” là cô chú thật vui lòng.
Cô Bình tiếp lời chồng:
- Thật chẳng uổng công cô chú đã dặn dò hai cháu trong ngày cưới là vợ chồng phải “Tương kính như tân” y chang như vợ chồng cô chú đây dù tình gìa vẫn trước sau như một. Lời cổ nhân nói thật hữu ích và chí lý, vợ chồng phải tôn trọng nhau như khách khứa mới bền lâu và hạnh phúc.
Chú Bình giảng giải:
- Vợ chồng ăn ở với nhau cả đời, bởi thế phải biết giữ một khỏang cách để tôn trọng nhau, kính mến nhau, thì tình yêu sẽ thánh thiện và tràn đầy cảm xúc như vừa mới cưới nhau hôm qua.
Anh Bông vỗ tay:
- Hoan hô cô chú, hoan hô vợ chồng cháu, chúng ta là những cặp vợ chồng luôn tôn trọng, qúy mến nhau như khách khứa, như bạn thân.
Thế là bữa cơm hội ngộ với nhiều món ngon bắt đầu, chú Bình múc súp vào bát cho vợ, và cô Bình âu yếm lấy món súp cho chồng.
Chị Bông cũng lấy bát của chồng và múc vào một chút súp:
- Mời anh nếm thử món súp đồ biển xem sao?
Anh Bông húp một thìa và hơi nhăn mặt:
- Úy trời, sao mà…
Chị Bông kín đáo liếc mắt nhìn anh Bông như nhắc nhở, và đáp rất hiền hòa:
- Chắc anh chưa nếm kỹ đấy, mọi thứ em đều nêm nếm đúng số lượng như đã từng làm cho anh vừa ý bấy lâu nay.
Anh Bông sì sụp húp thêm mấy thìa súp nữa và vội thể hiện vai trò người chồng tế nhị:
- Thiệt tình là em nói đúng, chắc anh mới uống rượu nên ăn súp lạ miệng mà thôi.
May qúa, anh Bông đã cứu vãn kịp thời, tí nữa là anh cộc cằn kêu lên như thường lệ:” Úy trời, sao mà nấu mặn thế này? thì cô húp cho hết nồi súp đi nhé.”
Vì bản tính anh Bông vốn thích ăn lạt, mà trái lại chị Bông thích mặn mà, nên thường xuyên xảy ra "sự cố" này.
Thế là bữa cơm với nhiều món ăn ngon, với chai rượu đắt tiền làm chủ nhà và khách cùng hào hứng và chếnh choáng. Cuộc chuyện trò kéo dài cho đến tối.
Chị Bông sắp xếp cho vợ chồng khách ngủ căn phòng dưới nhà, đây là căn phòng dự trù cho khách khứa, họ sẽ cảm thấy được tự do thoải mái trong căn phòng ngủ rộng và không gian yên tĩnh dưới này vì tất cả những phòng ngủ khác đều ở trên lầu.
Vợ chồng chị Bông đã lên lầu, vì cũng cần một không gian riêng cho thoải mái khỏi phải đóng kịch trước mặt khách nữa. Cũng may họ chỉ đến một buổi chiều và ngủ qua đêm, chứ họ mà ở lại vài ngày thì vở kịch vợ chồng chị diễn không biết có hoàn thành tốt đẹp đến phút cuối không?
Chị Bông chợt nhớ ra vội đi mở closet và sai chồng:
- Anh với tay lấy cái chăn bông Đại Hàn xuống cho em.
- Anh đang bận, em không thấy sao?
Chị Bông cao giọng cằn nhằn:
- Em đã bảo làm gì thì làm ngay đi.
- Úy trời, em nói nhỏ thôi lỡ vợ chồng chú Bình nghe thấy em sai anh như bà chủ sai nhân viên thì mất mặt anh, mà tiếng Bắc của em gọi là mất thể diện đó.
- Làm sao mà họ nghe thấy trừ khi họ đứng rình ngoài cửa, và giờ này không phải để anh ôn lại tiếng Bắc tiếng Nam nhé. Em cần cái chăn Đại Hàn để mang xuống phòng cô chú, cái chăn này sẽ ấm áp hơn. Nhanh lên, không thôi em…quát to lên ráng chịu!
Anh Bông đang dở tay trong phòng tắm cũng vội chạy ra làm theo lời vợ. Chị Bông ôm cái chăn to kềnh to càng đi xuống thang lầu…
Chị đi nhẹ nhàng đến bên phòng ngủ của khách để xem chừng nếu họ đã ngủ say, thì chị chợt  nghe tiếng cô Bình gắt gỏng:
- Ông có im họng đi giùm tôi được không? Tôi đang buồn ngủ nè,.uống có chút rượu mà lè nhè nãy giờ điếc cả tai.
- Người ta nói rượu vào lời ra mà. Bà đừng có ỷ ở đây nhà người ta mà tôi không dám bạt tai bà à nghe…
- Đúng là thằng cha ó đâm, thằng cha vũ phu. Vậy mà trước mặt thiên hạ, trước mặt đám con cháu cứ làm như ta đây là một người đàn ông thanh lịch.
- Còn bà, tế nhị cái khỉ khô, ăn nói với chồng chỉ làm chồng tức trào máu họng. Không biết bao giờ tôi mới thoát khỏi cái nợ đời này…
Trời ơi, thật là bất ngờ và kinh khủng, thì ra hai vợ chồng cô chú Bình đã cãi nhau từ lúc về phòng ngủ cho đến giờ, chú Bình chếnh chóang say, còn cô Bình ỷ y phòng ngủ dưới lầu không có ai nên họ cứ tự tiện mà cãi nhau.
Chị Bông phải đưa tay lên bịt miệng mình, chỉ sợ không kềm chế nổi và kêu toáng lên thôi.
Chị nhẹ nhàng ôm cái chăn bông Đại Hàn nặng chịch đi ngược lên lầu, thở phào một tiếng và khẽ bảo chồng.:
-  Anh ơi, cất lại cái chăn về chỗ cũ đi.
Anh Bông ngạc nhiên kêu lên:
- Tại sao em mang cái mền này xuống lầu bằng được bây giờ lại mang lên? Cô chú Bình không chịu đắp hả?
- Khẽ mồm miệng chứ, rồi em kể cho mà nghe..
Chị Bông kể hết cho chồng những gì mình vừa nghe được và khoái chí kết luận:
- Thì ra vợ chồng cô chú Bình cũng đóng kịch như vợ chồng mình, nhưng đoạn cuối của họ thê thảm hơn mình nhiều, em chưa bao giờ nặng lời thậm tệ với anh, và anh cũng chưa bào giờ ăn nói lỗ mãng với em đến thế.
Anh Bông thẫn thờ:
- Không ngờ có những cuộc sống vợ chồng đến mức trơ trẻn thế, nhất là với cô chú Bình mà anh luôn tôn trọng kính mến như một gương mẫu để mình phải vâng lời noi theo, nếu vợ chồng không “tương kính như tân” thì cũng không nên mạt sát nhau, coi thường nhau chứ…
- Chắc họ quen tính cách đối xử của nhau rồi, có nhiều cặp cãi nhau, đánh nhau phũ phàng mà vẫn ăn ở với nhau con đàn cháu đống, ra đường vẫn đẹp đôi, bề ngoài là một  gia đình đề huề hạnh phúc đấy….
Chị Bông nhẹ nhàng nói tiếp:
- Mình cứ sống thật với nhau theo tình cảm tự nhiên, cuộc sống vợ chồng nào chẳng là con đường lúc gập ghềnh lúc gío mưa, ai chẳng có tính tốt và tật xấu…hãy chấp nhận và bao dung cho nhau, còn hơn là sống đạo đức gỉa che mắt thế gian trong khi trong lòng thì khinh thường và xem nhau như bèo rác.
- Cuộc đời nhiều gỉa dối mà em…
Chị Bông chứng minh thêm:
- Đúng thế, thí dụ như hôm vợ chồng mình đi xem triển lãm tranh trừu tượng của một họa sĩ bạn anh, các bạn khác xúm vào khen bức tranh này ý nghĩa cao siêu, khen bức tranh kia đẹp tuyệt và thâm thúy, em dám chắc chỉ là những lời khen gỉa dối cho vừa lòng tác gỉa hay ra vẻ ta đây hiểu biết. Còn em, nhìn những nét vẽ ngoằn ngoèo như giun bò, rối tung như gà bới, những mảng màu sắc nham nhở như vệt phấn loang trên gương mặt cô gái gìa đỏm dáng lỗi thời mà không hiểu nổi là cái gì, dù tác gỉa đã đặt tên cho bức tranh đàng hoàng tử tế.
-  Anh nhớ rồi, và em đã nói là thà họa sĩ vẽ cụ thể con gà, con vịt, cây ổi, cây soài em còn hiểu được và chấm điểm được chứ gì. Tội nghiệp họa sĩ thuộc trường phái vẽ tranh trừu tượng qúa, tại em không hiểu họ chứ không phải họ vẽ dở đâu…Nhưng dù sao em cũng thành thật để lộ ra là em chẳng biết gì về hội họa.
Chị Bông cười trừ:
- Thôi, chúng mình không tranh cãi giùm các họa sĩ nữa kẻo lại…cãi nhau đến nửa đêm vẫn chưa phân thắng bại. Sửa soạn đi ngủ đi anh.
Chị Bông thay quần áo ngủ lên giường nằm thấy thoải mái từ trong tâm hồn đến thể xác. Anh Bông cũng đã thay xong bộ đồ ngủ, nhưng còn đứng bên giường, mặt anh bỗng nghiêm trang y như lúc chiều trước mặt khách:
- Thưa cô Bông, tôi có lời khen cô hôm nay đã hoàn thành vai trò người vợ hiền rất xuất sắc.
Chị Bông cố nhịn cười để tung hứng cùng chồng:
- Không dám. Cám ơn anh.
- Thưa cô Bông, tôi xin phép được lên giường ngủ cùng cô, có được không?
Chị Bông làm bộ e lệ kéo cao cổ chiếc áo ngủ hớ hênh và kéo chăn đắp lên đôi chân trần, lễ phép trả lời:
- Vâng ạ, xin mời anh, rước anh lên giường.
Hai vợ chồng ôm nhau cười khúc khích…Tiếng chị Bông thì thầm:
- Đây là màn cuối của vở kịch “Vợ chồng tôn kính nhau như khách khứa”  nhé. Anh mà thưa gởi nữa là em…đạp anh rơi xuống giường luôn đấy…

Nguyễn Thị Thanh Dương

Nguồn: http://www.luanhoan.net/gocchung2013/html/bm%2011-10-2013%2020.htm