Wednesday, September 18, 2019

Làm sao có thể… vắt tượng đài ra… nước? - Trân Văn


Vắt tượng ra nước để cứu dân thì nó không làm được nhưng vắt tượng ra tiền bỏ túi thì nó làm hoài à!  Nhuần nhuyễn lắm! Từ Bắc vô Nam tỉnh nào cũng thi đua tỏ lòng “biết ơn Bác” bằng cách lấy tiền dân xây tượng “Bác”.  Tượng càng to càng vắt ra nhiều tiền, lại càng nhớ ơn Bác nhiều hơn.  “Thương” Bác đến nỗi chủ tịch tỉnh Phú Thọ phải mếu máo khiếu nại: “không được xây tượng (bác) là một thiệt thòi lớn cho chúng tôi” cơ mà!  Vắt Bác xác xơ xong chúng bỏ mặc cho mốc meo rồi vắt tiếp (tương đài) “Mẹ chiến sĩ” đến (công viên) Cu Ba và nhiều nữa!!!  Đảng ta “được tiếng” là có thủy có chung mà!

Làm sao có thể… vắt tượng đài ra… nước?
17/09/2019
·         Trân Văn

Hn hán min Trung Vit Nam đang đy hàng triu người vào tình trng khn cùng vì thiếu c nước ăn, ung ln sinh hot. Không ch có thế, theo sau thm trng y là đói.
Tin mi nht là Phú Yên có khong 10.000 gia đình vi 35.000 người đang quay qut vi chuyn không tìm ra nước đ ăn, ung. Chng riêng rung, vườn mà rng cũng chết khô ri cháy. Khá nhiu huyn Phú Yên đã đ ngh h tr cu đói. Trước mt, s tin cn h tr khn cp đ cu đói là 13 t đng.
Chính quyn Phú Yên bin bch, thm trng va k là do tri không mưa đã nhiu tháng, trong vòng 140 năm va qua, Phú Yên chưa bao gi b hn hán như năm nay (1).
***
Hn hán Phú Yên nói riêng và khu vc phía Nam min Trung nói chung không phi chuyn l. Hc gii đã gii thích ti sao t lâu và đã đưa ra nhiu khuyến cáo. Mun biết c dùng goolge. Ví d có th vào link đính kèm bài này, xem nghiên cu ca hai chuyên gia: Phm Quc Hưng Cc Thy li và Lê Đình Thành – Đi hc Thy li (2).
S dĩ k viết bài chn kết qu nghiên cu ca hai chuyên gia va k làm ví d vì c hai tng kho sát v Tài nguyên nước khu vc Nam Trung b (các tình Bình Thun, Ninh Thun, Phú Yên) kèm cnh báo v nguy cơ sa mc hóa ca khu vc này kèm mt s khuyến cáo khá c th.
Nhìn mt cách tng quát, vì nhiu lý do, hn hán Phú Yên nói riêng và khu vc phía Nam min Trung nói chung là tt yếu, s khác bit ch nm mc đ va không phi là không có gii pháp đ hóa gii nhng tác hi do bt li v điu kin t nhiên cũng như điu chnh các hot đng kinh tế - xã hi đ gim thiu thit hi.
***
Chính quyn Phú Yên nói riêng và chính quyn các tnh còn li khu vc phía Nam min Trung như Ninh Thun, Bình Thun, cao hơn là chính ph Vit Nam có làm gì đ ngăn chn nguy cơ sa mc hóa không? Câu tr li là không! Hn hán càng ngày càng trm trng đã có thi tiết d thường do biến đi khí hu toàn cu gánh trách nhim!
Hãy hi dân chúng Phú Yên và hi c dân chúng Ninh Thun, Bình Thun xem đến nay, chính quyn các tnh này và chính ph Vit Nam đã đu tư thêm bao nhiêu h tích nước cho mùa khô ? Đã son lp - trin khai chương trình nào qun lý s dng nước (nước mt, nước ngm, nước trong các h dành cho thy đin và các h dành cho thy li) như mt th tài nguyên đc bit? Đã thc hin bao nhiêu gii pháp thc s hu hiu đ tiết kim và s dng hu hiu ngun nước hin có ?..
Chc chn s không có câu tr li nào cho nhng câu hi y vì không có ngun lc nào, c nhân lc, vt lc ln tài lc (tin bc), dành cho nhng vn đ như vy.
Ging như Bình Thun, Ninh Thun và các tnh, thành ph khác ti Vit Nam, các ngun lc Phú Yên ch hướng vào nhng d án, công trình v b vi dân chúng nhưng luôn luôn được h thng chính tr, h thng công quyn t đa phương đến trung ương cho rng hết sc hu ích nên thi nhau thc hin.
Năm ngoái, sau khi chính quyn trung ương công nhn “đa đim din ra cuc Tng Tiến công và ni dy Xuân Mu Thân 1968 Phú Yên là di tích lch s quc gia, chính quyn tnh Phú Yên và chính ph Vit Nam đã chi 14,4 t đng xây dng Cm Công viên - Tượng đài K nim cuc Tng Tiến công và ni dy xuân Mu Thân 1968 (3).
Nếu 14,4 t đng y được dùng vào vic xây dng h cha nước cho huyn Tuy An – nơi thường xuyên gánh chu đ th hu qu do hn hn, có l bây gi, 17.000 dân cư ng cách Cm Công viên - Tượng đài K nim cuc Tng Tiến công và ni dy xuân Mu Thân 1968 ch khong 20 cây s, không khn kh như vy!
***
Hn hán vn không xa l vi người Vit. Dng thiên tai này ch khác trước ch din ra thường xuyên hơn, trên din rng hơn (ngoài khu vc duyên hi min Trung, Tây Nguyên, hn hán còn tàn phá đng bng sông Hng, đng bng sông Cu Long) và c tính cht ln mc đ rõ ràng càng ngày càng nghiêm trng hơn.
Cho dù không th loi tr yếu t thi tiết d thường do biến đi khí hu toàn cu nhưng hn hán s không th gieo rc tai ương đến mc như đã thy nếu Vit Nam được qun tr - điu hành t tế hơn. Có th dùng Israel (Do Thái) làm ví d minh ha cho hiu qu qun tr - điu hành khi c điu kin t nhiên ln thi tiết đu bt li.
Israel là quc gia mà hoang mc chiếm khong 70% din tích lãnh th, ch có 2% b mt lãnh th là nước, mùa khô Israel kéo dài đến năm tháng, nhit đ trung bình trong mùa hè luôn mc cao nht châu Á (khong 50 đ C) Tuy nhiên c công nghip ln nông nghip ca Israel đu nm trong nhóm dn đu thế gii (4).
Chng riêng thiên h mà h thng công quyn và nhiu người Vit cũng biết, Israel đã tìm ra - ng dng thành công công ngh tưới nh git, x lý - tái s dng khong 90% nước thi, lc nước bin,. Đng thi không ít ln bày t ý mun chia s kinh nghim, công ngh vi thiên h, trong đó có Vit Nam (5).
Trong thc tế đã có vài cá nhân được xem như tm gương v thành công trong vic ng dng các phương pháp ca Israel đ trng rau như cô Vương Th Hoan, 31 tui, ch Cà phê rau 47 (6), hoc Đinh Huy Hoàng, sinh viên Đi hc Tây Nguyên (7), cùng thành ph Buôn Ma Thut, tnh Đk Lk
***
Cách nay hai tháng, các cơ quan hu trách ti Vit Nam tng cnh báo, hn hán có th khiến 138.000 gia đình min Trung (t Thanh Hóa đến Bình Thun) thiếu nước và 65.000 héc ta rung vườn b hư hi (8).
Ging như nhng năm trước, thay mt h thng công quyn, Th tướng Vit Nam đáp li bng mt công đin, ch đo: Kiên quyết không đ người dân thiếu nước sinh hot (9) -ri thôi!
T đó đến gi, nước cho ăn, ung, tm, git min Trung càng ngày càng thiếu, cây ci tiếp tc héo khô, rung vườn tiếp tc xơ xác, rng tiếp tc cháy, dân chúng thêm mt ln vt vã, tán gia bi sn vì thiếu nước và hot đng thường k đi phó vi hn hán ca c h thng chính tr, ln h thng công quyn vn ch là dùng c xe cu ha, ln xe tưới cây ch nước đến nhng nơi đng bào sp chết khát (3).
Ti sao h thng chính tr, h thng công quyn Vit Nam không th hành x hiu qu như chính ph Israel dù c điu kin t nhiên ln đc đim thi tiết ca Vit Nam vn chưa nghit ngã đến mc như vy?
Có phi vì toàn b ngun lc quc gia đã được dc hết vào nhng d án, công trình kiu như Cm Công viên - Tượng đài K nim cuc Tng Tiến công và ni dy xuân Mu Thân 1968 và tâm lc, trí lc ca c h thng chính tr, ln h thng công quyn ch mit mài hướng đến nhng nghiên cu khoa hc kiu như Thut ng Mt trn T quc Vit Nam - Giai đon 3 va được nghim thu hi gia tun trước (9)?
Chú thích


No comments:

Post a Comment