Vĩnh Tường 85- Hong Kong Dễ Ăn - Khó Nuốt
Nói Chuyện Với Bình Dân
Kỳ 85
Trung Quốc: Hong Kong Dễ
Ăn - Khó Nuốt …
Monday
Nov.18, 2019
Ghi chú: Nhân tin nóng bỏng ở Hong Kong,
xin đăng lại bài bình luận cũ, việc đang xảy ra chính xác như đã nói!
KÍnh,
Vĩnh Tường
KÍnh,
Vĩnh Tường
Sau 99 năm giữ quyền thuộc địa, Vương Quốc Anh chuyển giao Hong Kong cho Trung Cộng (TC) từ năm 1997. TC tiếp nhận trong điều kiện là Hong Kong được phép giữ nguyên quyền tự trị và tự do rộng rãi bao gồm một hệ thống chính trị và pháp lý riêng biệt. “Một quốc gia, Hai thể chế” là nguyên tắc lập hiến chi phối mối quan hệ giữa Hong Kong và Bắc Kinh cho đến ngày 1 tháng 7 năm 2047.
(Ghi chú: Vì trục trặc kỹ thuật 1 lần bài đã bị xóa và mất luôn comments của quý vị - tg đã cố gắng tìm lại, copy được một số comments và bỏ chung vào một dưới tên Vĩnh Tường)
Trong hơn hai thập niên
qua (1997-2019), cấu trúc tạm thời “Một quốc gia, Hai thể chế” đã
tạo điều kiện cho Hoa Kỳ giao dịch với Hong Kong như một thực thể tách biệt với
TC về kinh tế, thương mại và thậm chí còn có những giao lưu khác về mặt chính
trị. Chính vì vậy mà trong cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - TC, Hong Kong tuy
là thuộc TC nhưng không phải đối mặt với đòn thuế quan của Hoa Kỳ.
Hiện nay, Hong Kong đối
với TC chẳng khác nào quả bom hữu cơ. TC không thể không lo ngại. TC không làm
gì - thời gian Hong Kong tách biệt với TC càng lâu thì tư tưởng tự do dân chủ
và lối sống của người dân Hong Kong ngày càng lan tràn, bén rễ sâu rộng hơn,
ảnh hưởng đến tương lại chính trị công sản đại lục. Cái gương ly khai của các
nước trong Liên Bang Sô Viết (USSR) bắt đầu từ trong bản chất đoàn kết kiểu
cộng sản, đang luôn đe dọa, là nỗi sợ hãi triền miên đối với TC. Ngược lại, nếu
TC làm gì, chẳng hạng như mưu toan rút ngắn thời gian thay đổi Hong Kong theo
chế độ Bắc kinh thì sự xung đột tiềm ẩn ở Hong Kong đang chờ cơ hội, sẽ bùng
nổ, bởi tư tưởng tự do, dân chủ là thứ không thể nhốt trong cũi; càng nhốt nó
càng mau lớn và nổi dậy mạnh mẽ hơn.
Sự bùng nổ phong trào
phản kháng ở mức độ nào cũng là cơ hội cho tư tưởng tự do dân chủ và nhân quyền
được gieo giống nhanh hơn vào đại lục TC, và sẽ kéo theo hệ lụy rất phức tạp,
nguy hại về kinh tế, tài chánh của TC, bởi tầm quan trọng của Hong Kong trong
mối quan hệ về các lãnh lực này đối với TC, nhất là từ sau khi Hong Kong được
trao trả cho TC cho đến nay.
Chúng ta có thể dễ dàng
nhận định rằng, TC sẽ không dại gì chờ đến ngày hết hạn vải thưa ngăn
cách ‘the phòng’ cho đến năm 2047. Tập Cận Bình đang phải điên
đầu, nhất là trong khi đang phải đối đầu với cái búa thuế quan đang nhịp nhịp
của Donald Trump – Hoa Kỳ.
TC đã có lần toan thử,
tuy đã không thành công hoàn toàn như ý, nhưng cũng rút được kinh nghiệm xâm
thực, và mỗi lần để lại vài dấu chân lấn sâu vào sào huyệt tự do của Hong Kong.
Vào năm
2007 Quốc hội TC đã trao quyền cho Hồng Kông thực hiện, thông qua
các cải cách, quyền bầu cử phổ thông theo quan điểm của cuộc bầu cử Đặc khu
Trưởng Hồng Kông năm 2017 và cuộc bầu cử Hội đồng Lập pháp năm 2016, Văn phòng
Hiến pháp và qua điện tử đã được tổ chức bởi Ban thư ký của 'Trung
tâm Hành chính với Tình yêu và Hòa bình' (một tổ chức hoạt động trong
cuộc thảo luận về hệ thống bầu cử ở Hồng Kông). Kết quả của cuộc trưng cầu dân
ý, tổ chức đã phát động một chiến dịch yêu cầu cải cách bầu cử phải đáp ứng các
tiêu chuẩn quốc tế về quyền bầu cử phổ thông, quyền được bầu cử và đề cử, và
khoảng 700.000 cử tri đồng ý rằng Hội đồng Lập pháp nên phủ quyết đề xuất nào
của chính phủ nếu nó không đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế cho phép lựa chọn
chính đáng của cử tri.
Tuy nhiên, không chờ đến
2017, vào ngày 31 tháng 8 năm 2014, Quốc Hội TC đã quyết định thiết lập một
khuôn khổ cho các cải cách bầu cử giới hạn quyền bầu cử, được bầu và đề cử.
Ngày 21 tháng 9 năm 2014
Quốc hội Trung Quốc khẳng định người dân Hồng Kông chỉ được quyền bầu Đặc khu
Trưởng vào năm 2017 với điều kiện là theo danh sách ứng cử viên phải
được ủy ban bầu cử chấp thuận - tức là theo kiểu “đảng cử, dân bầu”
của cộng sản. Điều này rõ ràng đã vi phạm cơ cấu “Một quốc gia, Hai thể chế”
và đã làm dấy lên làn sóng biểu tình phản đối, đòi bầu cử tự do ở Hong Kong.
Một số nhóm và tổ chức yêu cầu chính quyền rút lại quyết định nói trên, và
quyền bầu cử phổ thông cũng ra đời từ đó.
Kể từ tháng 9, 2014,
cuộc biểu tình của sinh viên học sinh nổ ra được gọi là “phong trào cách mạng
dù” làm chấn động thế giới.
Hoa Kỳ, Đài Loan, Nhật bản,Liên Hiệp Quốc đều
lên tiếng kêu gọi TC duy trì nguyên tắc “Một quốc gia Hai thể chế” như đã ký
kết, tôn trọng mọi quyền tự do của người dân và đó là điều kiện để các quốc gia
tiếp tục quan hệ kinh tế với Hong Kong.
Kết quả là ông
Lương Chấn Anh đã có cam kết với người biểu tình là chính quyền Hồng
Kông sẽ tổ chức các cuộc tham vấn chính trị với người dân về các thay đổi chính
trị tại thành phố này.
Thời gian Hong Kong yên
tĩnh, không có nghĩa là người dân tin vào những lời cam kết của nhà cầm quyền
TC, bởi một điều rất dễ hiểu, họ là những người đã và đang sống trong thế giới
tự do thông tin, và sự thật lịch sử từ LBSV đến tất cả các nước cộng sản, đã
chứng minh lời hứa của nhà cầm quyền không đáng tin cậy.
TC đã nôn nóng, toan thử
vén bức ‘màn the’ bằng cách thay tài xế và các bến đỗ chứ không cần
hành khách. Bứt dây động rừng, TC đã chích vào chỗ rất nhạy cảm của dân Hong
Kong có đời sống vật chất khá cao và quen sống đời tự do khá lâu. Kể như TC đã
nâng cao tinh thần cảnh giác của dân Hong Kong: ‘coi chừng bị nuốt chửng’.
Như con khủng long tự do đã được đánh thức, bất kỳ một đề xướng hoặc hành động
nào của chính quyền Hong Kong liên quan đến lục địa TC cũng được dân Hong Kong
xem xét kỹ lưỡng.
Hôm tháng Tư 2019 vừa
qua, chính quyền Hong Kong đưa ra một dự luật có nội dung cho phép ‘dẫn độ’
nghi phạm về lục địa TC để xét xử theo hệ thống Tư pháp TC. Một điều không có
gì đặc biệt, nền tư pháp cộng sản ở đâu cũng vậy, không dựa trên quyền con
người mà dựa trên sự tồn vong của đảng chính trị. Dự luật không giấu được mưu
đồ bắt đầu xâm thực, phá hoại dần dần nền tư pháp độc lập - tự do của Hong Kong
và nó đã tức khắc châm ngòi cho cuộc biểu tình nổ ra rầm rộ. Tinh thần quyết
tâm phản kháng, bảo vệ tự do, đặc biệt là của giới trẻ Hong Kong đã dâng trào
đến mức khiến cuộc biểu tình ngày càng lan rộng, mạnh mẽ và bền bỉ cả mấy tháng
qua, có lúc đụng độ với cảnh sát để chống lại hành động nặng tay, khiến nhà cầm
quyền TC gọi là bạo loạn, hay so sánh người biểu tình với quân khủng bố. Chỉ
bắt đầu bằng một dự luật chưa thành hình, Hong Kong đã rơi ngay vào khủng hoảng
chính trị lớn nhất trong nhiều thập niên qua.
Các nước ngoài như Hoa
Kỳ, Pháp, Canada đều lên tiếng kêu gọi hai bên nên dàn xếp ôn hòa và tôn trọng
quyền tư do của người dân Hong Kong.
TC toan đem quân đe dọa
hoặc dự định đàn áp, nhưng có lẽ vì tính ra lợi bất cập hại nên TC đã không
tiến hành. Một là vì sự kiện Thiên An Môn năm 1989 – hành động đàn áp dã man
khiến hàng trăm người đòi tự do dân chủ bị thiệt mạng; lịch sử ‘vi
phạm nhân quyền’ của TC hãy còn mới tinh đối với thế giới. Hai là lần này có
thể TC sẽ tự giật sập cả cơ đồ chính trị, kinh tế, tài chánh của lục địa, hoặc
ít nhất TC sẽ lâm vào hậu hoạn vì hậu quả nghiêm trọng không lường của sự đàn
áp sẽ khác xa so với sự kiện Thiên An Môn trong lục địa.
Lãnh đạo Hong Kong, bà
Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga), sau nhiều tháng thề sẽ không lùi bước trước
người biểu tình, nay tuyên bố sẽ chính thức rút lại dự luật dẫn độ nói trên. Bà
Lâm đang kẹt chết cứng giữa người dân Hong Kong yêu chuộng tự do và sự chỉ huy
của chính quyền cộng sản đại lục. Sự rút lại dự luật dẫn độ kể như một bước
lui, nhưng vẫn chỉ là tạm thời của chính quyền nhằm hạ hỏa cuộc biểu tình,
chuẩn bị cho kỷ niệm ngày quốc khánh 1 tháng 10, - 70 năm thành lập TC (Cộng
hòa Nhân dân Trung hoa), còn không đầy một tháng. Điều này những người biểu
tình có thể đọc được.
Mặt khác, sau nhiều tuần
lễ tranh đấu, cuộc biểu tình không còn ở phạm vi một dự luật nữa. Sự rút lại dự
luật không còn mấy ý nghĩa vì đáp ứng như thế là quá ít và quá trễ. Rút lui lần
này, còn lần khác thì sao? Trứng khủng long tự do đã nở và nhu cầu cũng đã lớn
hơn. Cuộc biểu tình vẫn tiếp tục. Biểu tình đã trở thành phong trào kiên định
đòi bảo đảm tự do dân chủ, trước hết là có 5 yêu cầu:
1. Rút
hoàn toàn dự luật dẫn độ
2. Thiết
lập một cuộc điều tra độc lập để thăm dò sự tàn bạo của cảnh sát
3. Rút
lại đặc tính hóa của các cuộc biểu tình là "bạo loạn"
4. Thả
những người bị bắt tại các cuộc biểu tình
5. Thực
hiện quyền bầu cử phổ thông ở Hồng Kông
Đó là 5 đòi hỏi mà phong
trào biểu tình cương quyết tiếp tục tranh đấu, dứt khóat, không khoan nhượng.
Sau ngày lễ quốc khánh
của TC, nếu cuộc biểu tình còn tiếp tục và lớn mạnh hơn, chính quyền bà Lâm sẽ
có hai lựa chọn: Một là đáp ứng đầy đủ và trung thực tất cả những yêu cầu còn
lại của phong trào biểu tình. Hai là chính quyền Hong Kong có thể tuyên bố lệnh
khẩn cấp và áp dụng một pháp lệnh, do chính phủ Anh quốc, đưa ra hồi 1992, cho
chính quyền đặc khu rộng quyền xoay xở, bao gồm bắt giữ, tịch thu tài sản, trục
xuất, kiểm soát các cảng và quyền hạn chế phương tiện liên lạc, thậm chí chính
phủ có thể cắt quyền truy cập Internet luôn…
Với một trong hai lựa
chọn này TC không tránh khỏi rơi vào khủng hoảng, lắc lư nền chính trị, kinh
tế, tài chánh hiện tại và tương lai của TC. Vì sao chúng ta có thể nghĩ như
thế?
Lựa chọn thứ nhất, TC có thể tạm duy trì trật tự ở Hong Kong
và tiếp tục hưởng lợi về kinh tế, tài chánh nhưng phải chuẩn bị đối phó với sự
bât ổn tiềm ẩn ở đại lục, bởi phong trào đòi tự do dân chủ ở lục địa có thể
theo đà mà nổi dậy, hoặc nếu không, thì hạt tự do dân chủ sẽ chờ ngày mưa thuận
gió hoà mà nẩy mầm. Đặc biệt là Đài Loan nhờ ảnh hưởng của phong trào tự do dân
chủ của Hong Kong, sẽ vững vàng hơn với tinh thần độc lập, không chấp nhận sáp
nhập vào TC. Và phía đảng Dân Tiến, bà tổng thống đương nhiệm thái Anh Văn sẽ
có cơ hội đắc cử vào tháng Giêng năm tới 2020. Điều này sẽ gây khó khăn, thất
vọng sâu hơn cho TC.
Lựa chọn thứ hai, giả sử TC sẽ đàn áp được cuộc biểu tình
một cách suông sẻ, nhưng chắc chắn sẽ vỡ lỡ, không còn có thể duy trì nguyên
tắc “Nhất quốc, Lưỡng chế”. Hong Kong sẽ bị sáp nhập ngay vào đại lục sớm hơn
28 năm, nhưng hậu quả sẽ vô cùng rắc rối. TC sẽ rơi ngay vào khủng hoảng tài
chánh, và không chừng sẽ kéo theo ảnh hưởng tức khắc đến chính trị nội bộ. Nếu
thi hành pháp lệnh không gọn gàng, vì sức phản kháng kinh khủng của của biểu
tình, thì Hong Kong tức khắc trở thành tử địa và lôi luôn TC cùng chết theo,
bởi Hong Kong không chỉ là của TC mà còn là trung tâm giao dịch thế giới nhờ có
cấu trúc “Một quốc gia, Hai thể chế”. Mất đi nguyên tắc này, không còn tự do,
Hong Kong kể như không còn là giỏ trứng vàng cho TC nữa.
Trước hết, Hong Kong khi
còn hệ thống chính trị, kinh tế khác với TC, mới là cửa ngõ quan trọng đối với
đại lục TC về tài chánh:
· Đặc điểm của Hong Kong là quản trị hành chánh
tốt - hệ thống chính trị tốt, hệ thống tự pháp lành mạnh, kinh doanh dễ dàng.
· Thành phố này mang lợi ích rất lớn cho các công
ty TC tìm kiếm nguồn vốn nước ngoài, là cầu nối cho TC sử dụng thị trường vốn
Hồng Kông để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, trong khi các công ty quốc tế
sử dụng thành phố này làm căn cứ để mở rộng sang Trung Quốc đại lục.
· Theo ước tính của các chuyên gia, có đến một con
số không nhỏ, khoảng 3 nghìn tỷ đô la nợ bằng giá trị đô la do các công ty TC
phát hành.
· Hồng Kông, một nguồn vốn quan trọng của TC, cung
cấp khoảng một nghìn tỷ đô la trong số tiền đó.
· Các ngân hàng và nhà đầu tư Hoa Kỳ đã cho vay
khoảng 180 tỷ đô la cho các ngân hàng TC và các công ty TC chủ yếu thông qua
Hồng Kông.
· Lương hưu và quỹ hỗ tương có trụ sở tại Hoa Kỳ
cũng sở hữu thêm hàng tỷ trái phiếu do các thực thể TC phát hành.
· TC có một khoản nợ lên tới 3 nghìn tỷ đô la, dĩ
nhiên TC không muốn các chủ nợ đột ngột ép giới hạn tín dụng của TC xuống còn 1
nghìn tỷ đô la. Có thể đây là một trong những lý do TC hơi dè dặt về thái độ
ứng xử với Hong Kong.
· Các tổ chức tài chính trên thế giới, bao gồm Quỹ
Tiền tệ Quốc tế, coi Hồng Kông là một thực thể riêng biệt, và nhờ đây, TC dễ
dàng vay tiền qua tên tuổi của Hong Kong.
· Các công ty con TC có trụ sở tại Hồng Kông, được
hưởng lãi suất thấp hơn so với nợ phát hành ở TC đại lục.
· Hồng Kông cũng đã trở thành tụ điểm hàng đầu cho
đầu tư vốn cổ phần. Thành phố đã dẫn đầu thế giới về các dịch vụ chào hàng ra
mắt công chúng (Initial Public Offering) vào năm 2018, vượt qua cả New York -
trong đó cổ phần của công ty được bán cho các nhà đầu tư và thường cho cả các
nhà đầu tư bán lẻ; được một hoặc nhiều ngân hàng đầu tư bảo lãnh…
· Hơn 1.000 công ty đại lục với vốn hóa thị trường
2,6 nghìn tỷ đô la được niêm yết trên sàn giao dịch Hồng Kông. Họ chọn Hong
Kong vì không tin ở luật lệ ở đại lục có thể bảo vệ quyền lợi cho họ.
· Hong Kong theo kinh tế tự do, vẫn còn xài đồng
tiền riêng (Hong Kong dollars), gắn liền với giá trị đồng dollar Mỹ. Sự lên
xuống của đồng dollar Mỹ đều ảnh hưởng đến Hong Kong dollar
Quan hệ chính trị, kinh
tế, tài chánh của Hong Kong với TC rất phức tạp. TC không thể bao vây, không
thể chèn ép Hong Kong. Tình trạng bất ổn ở Hong Kong leo thang hay kéo dài sẽ
làm cho giới đầu tư lo ngại, rút lui, chứng khóan sẽ không tránh khỏi bán tháo.
Trước khi mất quyền tự do người dân sẽ tẩu tán tài sản và sắp hàng lên phi cơ
chọn bãi đáp an toàn ở các nước tự do như một sự ra đi không hẹn trở về. Tài
chánh sẽ chảy nhanh đến cạn kiệt,… Riêng phong trào biểu tình có thể sẽ bám trụ
một thời gian cho đến khi Hong Kong tan tành, không còn thấy tương lai…
Hong Kong đòi giữ nguyên
chế độ tự trị, tranh đấu cho sự sống còn của tự do dân chủ, tách biệt với đại
lục TC, và dĩ nhiên là không hứa chỉ duy trì tình trạng như thế cho đến 2047.
Còn phía TC thì dĩ nhiên không muốn hình ảnh đời sống tự do, sung túc sáng sủa
của dân Hong Kong, và mô hình chính thể tự do của Hong Kong trở thành gương mẫu
cho dân đại lục.
Cho nên rốt cuộc “Một
quốc gia, Hai thế chế” hay nói trắng ra là “Tự do đang được nhốt trong
lò luyện Cộng sản” chờ ngày thuần thục thì thả ra. Hai hệ tư tưởng chính trị
khác nhau như hai đường song song trên một mặt phẳng, kéo dài mãi cũng không
bao giờ gặp nhau được; hoặc nếu không phải song song thì cũng chỉ gặp nhau một
điểm, ở đây là cùng chung danh nghĩa “một quốc gia”. Nếu là hai người, trường
hợp này không giống như ly thân, bởi ly thân xảy ra sau khi đã ăn ở với nhau và
chờ ngày quyết định có thể tái hợp hoặc xa nhau mãi, còn ở đây thì ngược lại,
họ chưa bao giờ gặp nhau và nhà nhỏ chờ để bị sáp nhập vào nhà lớn, bất chấp
khác nhau, dù có dùng dằng, giãy nảy thế nào.
Và xét về thể lực, theo
lẽ thường, cá nhỏ sẽ làm mồi cho cá lớn, và khó mà tưởng tượng cá nhỏ sẽ làm gì
được cá lớn. Nhưng xét về tinh thần thì không ai dám chắc ai sẽ thắng ai, bởi
hai hệ thống chính trị, hai hệ tư tưởng hoàn toàn tréo cẳng ngỗng và còn có dây
mơ rễ má chằng chịt của mỗi bên. Hong Kong tuy nhỏ về địa dư nhưng lớn về nhiều
mặt khác.
“Nhất quốc,
lưỡng chế” chỉ là giai đoạn chuyển tiếp, chứ không phải là nguyên lý để hai
bên cùng tồn tại như thế lâu dài. Thu thập Hong Kong, TC nhất định sẽ làm,
nhưng như thế nào và lúc nào, để tránh thiệt hại cho TC, là quyết định rất khó
vẹn toàn. TC có hành động cũng kẹt, mà không có hành động gì cũng không thể
được. Tập Cận Bình đang tấn thối lưỡng nan.
Hong Kong quả là dễ ăn
nhưng khó nuốt. Nuốt chửng chẳng những tức khắc mất hết nguồn lợi quốc tế, mà
còn cái vỏ trống không, xơ xác. Kéo dài “Nhất quốc, Lưỡng chế” lại là mối nguy
ngày càng lớn hơn. Hành động khinh xuất, TC chắc chắn sẽ gặp nguy cơ khốn đốn
bắt nguồn từ Hong Kong, nhất là trong hoàn cảnh hiện đang đối đầu
thương chiến với Hoa Kỳ. Từ đó chúng ta có thể hiểu vì sao Tổng thống Trump
đang giữ thái độ cầm chừng, im lặng chằm chằm như hổ đang rình mồi.
Vĩnh Tường
_______________
Ghi chú: Dưới đây là link cũ khi đăng ngày 9/9/2019 trên ĐDĐL và Vietnameseoutlook ngày 9/9. Sau đó vì sơ ý nên 14/9/20019 cả bài và comment bị xóa, Nay 15//2019 đăng lại.
Ghi chú: Dưới đây là link cũ khi đăng ngày 9/9/2019 trên ĐDĐL và Vietnameseoutlook ngày 9/9. Sau đó vì sơ ý nên 14/9/20019 cả bài và comment bị xóa, Nay 15//2019 đăng lại.
8 Comments
Comments của quý vị được copy vào một trong phần comment. Xin thông cảm. Cảm ơn nhiều
Kính,
Vĩnh Tường
__________________________________________
Comments của quý vị được copy vào một trong phần comment. Xin thông cảm. Cảm ơn nhiều
Kính,
Vĩnh Tường
__________________________________________
1. Quý vị nào có con em cần học tiếng Việt, hãy click “HOC TIẾNG VIỆT” trên đầu trang “Vietnamese Outlook” để dung Youtube. Chương trình này cung cấp kiến thức chính xác cho con em gốc Việt nói tiếng Anh và các cô cậu học sinh học sinh ngữ hai. (củng tác giả)
2. Quý vị muốn mua sách về giáo dục con cái, truyện
để đời cho thế hệ mai sau của người Gốc Việt, xin click lên BOOK STORE trên đầu
trang “Vietnamese Outlook” để xem hoạc đặt mua…(cùng tác giả)
No comments:
Post a Comment