Đừng đổ tại thiên nhiên
Nguyễn Lân Thắng
2018-11-19
2018-11-19
Mấy tháng trước tôi đã
từng có bài viết NHA TRANG RỒI SẼ RA SAO để cảnh báo về vấn đề quy hoạch
và phát triển đô thị ở đây. Hôm qua chúng ta phải chứng kiến thảm hoạ kinh
hoàng do lụt lội và lở đất tại Nha Trang - Khánh Hoà. 13 người chết do lở đất
và lụt lội. Quốc lộ 1 và đường sắt quốc gia bị chia cắt bởi lũ lớn. Đoàn giáo
viên cùng cán bộ nhân viên một trường mẫu giáo tại Đắk Lắk nhân ngày 20/11 đi
du lịch Nha Trang gặp lở đất, 5 người thương vong...
Phát biểu với báo
Zing, Phó chủ tịch TP Nha Trang, nói: “Đến bây giờ chúng tôi vẫn bất ngờ trước
thiệt hại về người sau các vụ lở đất, vì những nơi sạt lở hôm nay không nằm
trong dự báo của thành phố”... Xin thưa với ông rằng, có bất ngờ gì đâu ạ?
Trước bài viết của tôi, còn có nhiều bài viết của các chuyên gia về quy hoạch,
san nền, giao thông, thuỷ lợi... đã cảnh báo về vấn nạn trong việc xây dựng và
phát triển đô thị tràn lan ở Việt Nam hiện nay. Không chỉ là lời cảnh báo, có
rất nhiều nơi như Yên Bái, Lào Cai, Sơn La, Điện Biên... đã phải chịu thảm hoạ
do việc san nền bừa bãi để xây dựng nhà cửa. Nha Trang chỉ là nơi tiếp theo xảy
ra sự việc thương tâm này bởi những gì con người đã tác động thiên nhiên trong
quá khứ mà thôi.
Nói đến đây, tôi chợt
nhớ đến câu nói rất nổi tiếng: "Nếu bạn bắn súng ngắn vào quá khứ thì
tương lai sẽ bắn súng thần công vào bạn" ("If you fire at the
past from a pistol, The future will shoot back from a cannon."). Mưa thì
có thể lúc to lúc nhỏ, nhưng cả ngàn đời nay mưa vẫn rơi. Xin hỏi một trăm năm
trước, một ngàn năm trước, có bao giờ Nha Trang phải chịu cảnh lụt lội và lở
đất kinh hoàng như thế này không? Tất cả những thảm hoạ hiện nay mà Nha Trang
cũng như nhiều nơi khác phải gánh chịu mỗi khi mưa lớn, là do sự yếu kém trong
công tác quy hoạch và quản lý phát triển xây dựng đô thị mà thôi.
Để lập một đồ án quy
hoạch xây dựng đô thị, người ta trước hết phải khảo sát các số liệu về địa
chất, thuỷ văn, môi trường, kinh tế, dân cư.v.v... Sau đó kiến trúc sư sẽ phải
phối hợp với các kỹ sư chuyên ngành về san nền, giao thông, thuỷ lợi, môi
trường, kinh tế... để tính toán phác thảo nên những nét chính của đồ án. Không
chỉ một, mà phải có nhiều phương án thiết kế được đưa ra bàn thảo. Đường làm ở
đâu? Cống làm ở đâu? Nhà xây chỗ nào? Cấp nước và thoát nước ra sao? Xử lý rác
thải, nước thải như thế nào? Thế rồi khi các phương án đưa ra, người ta phải
cân nhắc để lựa chọn ra phương án tối ưu, cân bằng giữa các yếu tố nhất. Nhưng
có một yếu tố không thể đánh đổi, đấy là con người. Một đồ án quy hoạch xây
dựng tử tế thì dù có phải mang sứ mệnh chính trị to tát đến đâu, cũng không thể
hi sinh con người vào các mục tiêu khác. Con người, với vai trò vừa là chủ thể
kiến tạo, vừa là đối tượng thụ hưởng các thành quả của quy hoạch xây dựng phải
được tôn trọng. Rất tiếc là nhiều khi các ý kiến phản biện của người có chuyên
môn dù rất tốt, nhưng không được tôn trọng, bị các vị quan chức có quyền quyết
định phủ quyết, và những đồ án xây dựng được thông qua chỉ vì những mong muốn
chính trị chứ không phải vì nhân dân.
Ngay khi tôi đề cập
lại vấn đề này trên Facebook nhân chuyện mưa lũ ở Nha Trang, có bạn đọc vào
bình luận như thế này:
Hoàng Văn Trương:
"Dân đi khỏi nơi sinh sống do phải nhường đất vàng cho tụi đại gia với giá
rẻ , họ làm nghề biển là chính nên mới tái định cư khu vực cảng Bình Tân .
Chính quyền phá núi lấy đất tái định cư vô tội vạ nên mới thành ra như dậy khổ
lắm anh ơi !"
Lưu Xuyên Phong:
"Tôi ở Nha Trang mà hằng ngày còn phải kinh ngạc trước sự tàn phá thiên để
lấy đất làm dự án của thành phố. Lấp đầm san đìa, phá núi, lấp biển, tàn phá môi
sinh không biết bao nhiêu mà kể. Cuối cùng cũng chỉ để thỏa mãn lòng tham của
quan chức. Người dân sống ở thành phố ngày càng phải chấp nhận sống chung với
kẹt xẹ khói bụi từ công trình xây dựng và phương tiện giao thông. Mưa lũ thì
càng ngày càng nặng, thành phố thì trước mặt là biển, sau lưng là sông mà mưa
chút là ngập. Nói Nha Trang chán sống như ngày nay thì một phần là do thiên
tai, còn 9 phần là do sự tham lam cộng với ngu dốt của những kẻ quy hoạch nên
thành phố."
Đó, ý kiến của người
dân đó. Không phải dân không biết đâu. Chẳng qua họ chưa thể làm gì một lũ ngu
dốt khốn nạn ngồi lên đầu dân bao lâu nay! Vậy nên, tôi tha thiết kêu gọi các
nhà báo, các nhà khoa học, đặc biệt là giới kiến trúc sư quy hoạch, xin các vị
hãy lên tiếng, hãy vạch trần sự việc này. Đừng để những kẻ ngu dốt tiếp tục tàn
phá đất nước rồi đổ tại mẹ thiên nhiên của chúng ta./.
* Bài viết không thể
hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do
No comments:
Post a Comment