Vũ Linh 134: Cộng Đồng Tỵ Nạn và
Bàu Cử Mỹ
July 18, 2020
Chuyện ai cũng biết là hiện nay, mùa bầu cử Mỹ
đã lên tới gần cao điểm. Tới sau hai đại hội của hai đảng, bắt đầu tháng Chín,
có hai ứng cử viên chính thức lên võ đài, thì mới thực sự là hấp dẫn. Thiên hạ
ào ào tranh cãi, chửi bới, TV, radio, báo chí trúng mùa, thu tiền mệt nghỉ. Mỗi
năm mỗi khủng khiếp hơn những năm trước.
Chuyện này là chuyện bình
thường ở xứ Mỹ, cứ bốn năm lại xẩy ra một lần.
Chuyện bất bình thường chỉ
mới thấy năm nay thôi, là chuyện cộng đồng tỵ nạn Việt cũng nhẩy vào cuộc một
cách hăng say như chưa từng thấy. Kẻ này sống ở Mỹ gần nửa thế kỷ, viết bình
luận về chính trị Mỹ 13 năm nay, chưa bao giờ
thấy cộng đồng tỵ nạn tranh cãi, chửi nhau điên cuồng như bây giờ.
Xin thưa ngay, đó là ‘công
trạng’ của ông thần Trump, không hơn không kém.
Bất kể ghét hay thích, ai
cũng phải công nhận ông Trump có cái biệt tài hy hữu rất ít người có: đó là sức
thu hút cá nhân. Xin các cụ DƯT cuồng chống Trump khoan nhẩy nhổm vội, thu hút
ở đây phải hiểu theo nghĩa gây chú ý và xúc động, theo cả hai chiều, ghét hay
thích. Đối với ông Trump, không có chuyện chẳng ai để ý, chẳng ai cần biết ông
này nói cái gì, làm cái gì, hay có nghe có biết thì cũng hững hờ chẳng có phản
ứng gì. Nhất cử, nhất động của ông đều khiến truyền thông chạy long tóc gáy để
thu tin và truyền lại cho thiên hạ, trong khi thiên hạ cũng chạy long tóc gáy
để tìm đọc và nghe những tin về ông Trump, hoặc để chửi, hoặc để khen. Trong
lịch sử chính trị Mỹ, chưa có một chính khách nào mà tên tuổi được nhắc nhở nhiều,
bênh hay chống mạnh mẽ như ông Trump. Cả nước lên cơn cuồng, cuồng chống và
cuồng mê.
Mỹ gọi hiện tượng ám ảnh
này một cách khôi hài là TT Trump đã chiếm được một phòng ngủ thường trực trong
một góc trong đầu thiên hạ, ngủ trong đó miễn phí.
Theo các chuyên gia, yếu tố
đặc biệt này đã giúp ứng cử viên Trump được TTDC Mỹ quảng cáo miễn phí trong
suốt mùa bầu cử năm 2016, trị giá cả mấy trăm triệu
đô, mà kết quả không ai ngờ được là ông ta đã thành công, hiên ngang bước vào
Tòa Bạch Ốc, hạ được cả hai guồng máy chính trị vĩ đại của hai chính đảng, hạ
luôn cả hai ‘gia tộc chính trị’ lớn nhất Mỹ khi đó là gia tộc Bush rồi Clinton,
tránh cho nước Mỹ cảnh TT Bush cha, đến TT Clinton ông, tới TT Bush con, rồi TT
Clinton bà. Mai mốt biết đâu lại thấy TT Bush cháu và TT Clinton con?
Trong chính trị bầu bán Mỹ,
có một yếu tố sinh tử là sự hăng say của cử tri. Các chính khách Mỹ muốn đắc
cử, bắt buộc phải làm sao để có thể lôi cử tri ra khỏi nhà đi bầu, chứ họ ủng
hộ mà nằm nhà coi football thì hỏng chuyện hết. Ông Trump thắng bà Hillary
chính là nhờ đã lôi được một số lớn cử tri ra khỏi nhà đi bầu cho ông [thực tế, tổng số dân đi bầu năm 2016 cũng chỉ bằng năm 2012 thôi, nhưng khác biệt là năm 2016, khoảng 25% dân da đen đã không đi bầu vì không còn Obama nữa,
số giảm này được bù đắp lại bằng số tăng của dân da trắng trung lưu và lao động
đi bầu cho ông Trump]
Trang tin tức tuần này có
ghi nhận một bài nhận định của CNN -không phải Fox đâu- nhắc nhở thế đứng của
TT Trump còn rất mạnh chứ không như các thăm dò của TTDC cho thấy ông sẽ thảm
bại đâu, chính là vì TT Trump vẫn còn lá bùa hộ mạng, có khả năng vô địch kích
động cử tri của ông đi bầu.
Ngay trong tuần qua, trong
hai cuộc bầu sơ bộ trong đảng CH, hai ứng cử viên thượng nghị sĩ tại
Alabama và dân biểu tại Texas ít người biết đã hạ đo ván các đối thủ nổi tiếng
hơn, chỉ nhờ TT Trump lên tiếng ủng hộ họ, cử tri CH ào ào bỏ phiếu theo khuyến
cáo của TT Trump. Ngược lại, bà thượng nghị sĩ CH Susan Collins, nổi tiếng hay
chống TT Trump, đã mất hậu thuẫn của cử tri CH đến độ cái ghế của bà đang lung
lay mạnh cho dù bà đã ngồi ghế này từ 24 năm
qua, trong khi TT Trump không hé môi lên tiếng giúp bà.
Sức thu hút của TT Trump
mạnh đến độ cuộc bầu cử tới chỉ là một trưng cầu dân ý xem dân Mỹ chấp nhận hay
chống TT Trump thôi, chẳng ai thèm để ý cụ Biden hay dở thế nào.
Nguồn gió kích thích mọi
người cũng đã lan mạnh qua cộng đồng tỵ nạn Việt luôn. Cộng đồng tỵ nạn Việt đã
hiện diện ở Mỹ 45 năm, nghĩa là đã trải
qua hơn một chục lần bầu cử ở Mỹ, mà hầu hết vẫn lơ là, chưa bao giờ thắc mắc
chuyện các ông bà chính khách Mỹ muốn làm gì, bất cần biết đảng DC hay đảng CH.
Trong chừng một thập niên qua thì có chú tâm vào chính trị hơn trước vì bắt đầu
có nhiều dân tỵ nạn tham gia vào chính trường, tranh cử các chức nghị viên, thị
trưởng, dân biểu, nghị sĩ ở cấp địa phương hay tiểu bang. Nhưng trong cuộc bầu
tổng thống thì vẫn hoàn toàn lơ là.
Từ ngày có ông Trump ra
tranh cử thì dân tỵ nạn bắt đầu chú ý nhiều hơn, nhưng cũng không nhiều lắm.
Cho đến sau khi ông Trump đã đắc cử, thì bất thình lình, chính trị Mỹ, hay
chính xác hơn, TT Trump, đã biến thành đề tài lớn trên bàn nhậu, trong các bữa
cơm gia đình, trong các buổi họp mặt của đủ thứ hội hè.
Đặc biệt hơn cả, trong
khoảng từ hơn 1-2 năm nay, cả cộng đồng
có vẻ như bất thình lình lên cơn say sóng, con vi khuẩn chính trị phe đảng lây
lan nhanh gấp vạn lần vi khuẩn corona.
TT Trump thành đề tài sốt
dẻo nhất, không thể không nói tới trong bất cứ buổi gặp gỡ nào. Mà không cần
gặp gỡ thì ông Trump cũng là đề tài, lý do ra đời của cả trăm, cả ngàn báo, đài
radio, TV, clip YouTube, diễn đàn,… Hộp thư email tràn ngập những tin thật, tin
phịa, tin xuyên tạc, tin chửi bới, tin hoan hô,… ủng hộ hay chống TT Trump chết
bỏ.
Bạn bè nối khố mấy đời, huynh đệ chi binh mấy
chục năm, cả anh em và bố con, bất thình lình vác bút đâm nhau vì bênh hay
chống Trump, hay nhẹ nhất thì cũng cạch, không nói chuyện với nhau nữa. Không
quen biết nhau thì dĩ nhiên, nếu không tặng nón cối cho nhau thì cũng nhục mạ
hơn tát nước, bằng những thậm từ thô bỉ và tục tằn nhất. Một cụ cuồng chống
Trump rất ‘hoành tráng’ tố những người ủng hộ Trump là “lên đồng” mà
tiếu lâm thay, lại không nhìn thấy chính mình cũng đang lên đồng.
Đúng là tột cùng của vô lý! Trump đến rồi đi, không vài tháng nữa thì vài
năm nữa, sao lại phải cuồng và
hận thù đến vậy? Qua Mỹ nửa đời người vẫn chưa hiểu nên không thể tôn trọng tự
do tư tưởng được sao? Mà cái lạ là càng nhiều tóc bạc thì lại càng cuồng hơn
đám ngựa non háu đá, đúng như các cụ ta vẫn nói, gừng càng già càng cay. Và càng
trí thức thì càng chửi giống du đãng, chỉ khác là du đãng không biết viết, chỉ
chửi miệng, không thể cay nghiệt bằng trí thức chửi nhau bằng văn chương.
Nghĩ cho cùng, tiếng nói
của cộng đồng ta hăng say như vậy, có dư âm hay hậu quả gì trên chính trường Mỹ
không? Hay chỉ là một đám khùng điên tranh nhau làm dã tràng?
Không cần phải là chuyên
gia nghiên cứu sâu xa gì thì ai cũng biết tiếng nói chính trị của cộng đồng tỵ
nạn rất nhỏ, nhỏ hơn tiếng muỗi vo ve trong đêm tịch mịch.
Có nhiều yếu tố khiến tiếng
nói của chúng ta rất nhỏ.
Cộng đồng tỵ nạn quá ít
người. Theo những thống kê mới nhất, tổng cộng số dân tỵ nạn Việt ở Mỹ chưa tới
1,5 triệu, chưa tới 0,4% dân số Mỹ. Mà lại rất ít để ý đến chính
trị, nhất là chính trị của ‘người ta’ (Mỹ) chứ không phải của ‘ta’. Cũng không
quen thuộc với chuyện bầu bán, không nhìn rõ nhu cầu phải đi bầu. Không có ông
bà tỵ nạn nào rảnh hơi đứng xếp hàng cả nửa ngày để đi bỏ phiếu, trừ khi đi bỏ
phiếu cho ông bạn của bố, hay cho ông con của ông bạn già cùng binh chủng.
Cũng không thể quên tuyệt
đại đa số dân tỵ nạn ta qua đây với hai bàn tay trắng, nhưng với quyết tâm
thành đạt, chú tâm lo làm ăn kiếm sống, lo chuyện ăn học của con cái,
không muốn nằm ngửa chìa tay xin trợ cấp, không rảnh xía vào chuyện chính trị
Mỹ là chuyện mà nhiều người vẫn coi là chuyện… thừa giấy vẽ voi không liên quan
gì đến mình.
Nhưng lý do chính tiếng nói
cộng đồng Việt rất nhỏ vẫn là thiếu đoàn kết. Người ta nói với dân Tầu, một
người nổi lên, cả họ công kênh lên cao hơn; với dân Việt, một người ngoi lên,
cả họ xúm lại lôi chân xuống.
Thành phố Westminster có
một ông gốc Việt làm thị trưởng, cộng đồng phấn khởi chăng? Thưa không, vì ông
này cũng là thị trưởng duy nhất của Cali bị truất nhiệm, phải ra tranh cử lại,
mà lại bị truất nhiệm không phải bởi dân Mỹ trắng hay đen hay nâu gì, mà bởi
chính người đồng hương, cùng con cháu bà Âu Cơ hết. Chuyện thật đáng tủi hổ cho
cả cộng đồng. Áo có dơ thì giặt trong nhà, đợi cuộc bầu tới tính chuyện, sao
lại phải đánh nhau tới truất nhiệm?
Nếu tính theo tỷ lệ, có lẽ
không có một khối dân nào có nhiều hội đoàn, nhiều tổ chức bằng dân Việt tỵ
nạn. Hội đoàn với một tá hội viên là chuyện bình thường, tất cả đều có chức vị
hết, từ hội trưởng đến đệ nhất phó hội trưởng, đến nhị, đệ tam, rồi tổng thư
ký, phó tổng thư ký, và cả chục trưởng ban, mà việc để làm thì hai người đã
thừa rồi. Ai cũng mê bằng cấp và chức
tước, như thể chỉ có bằng cấp và chức tước mới định giá được con người. Ai cũng
là sĩ hết. Các danh từ như tiến sĩ, thạc sĩ, bác sĩ, dược sĩ, nha sĩ, văn sĩ,
thi sĩ, ca sĩ, ... luôn luôn phải đi kèm theo tên, ngoại trừ trường hợp các...
binh sĩ.
Tỷ lệ dân Mỹ đi bầu tổng
thống, là cuộc bầu được nhiều người tham gia nhất, luôn luôn xấp xỉ cỡ 30% dân Mỹ (tổng số phiếu của ông Trump và bà Hillary là 138 triệu trên tổng số 320 triệu dân Mỹ). Nếu
chỉ tính trên số những người có quyền đi bầu, không kể trẻ em, tù nhân,… thì tỷ
lệ đi bầu lên được tới khoảng 55%.
Trong cộng đồng tỵ nạn ta, kẻ này
không có thống kê chính thức, nhưng phỏng đoán có thể nói nhiều lắm
là 10%, hay 150.000 người đi bầu. Tối đa là 200.000 người. Muối bỏ biển so với 130 triệu dân Mỹ.
Đã vậy, phần lớn dân tỵ nạn
lại sống trong những tiểu bang thiên hẳn về một bên từ nhiều thập niên qua rồi.
Chẳng hạn như Cali hay Texas, Washington State hay Washington DC, những nơi mà
cho dù tất cả dân Việt ta đi bầu hay không đi bầu cũng chẳng thay đổi được kết
quả.
Một cách hết sức thực tế, cộng đồng tỵ nạn chúng
ta chưa có tiếng nói chính trị tương xứng với số lượng dân tỵ nạn, với những
đóng góp kinh tế của chúng ta, và với vai trò ngày càng quan trọng của dân tỵ
nạn thế hệ hai và ba trong xã hội Mỹ.
Nghe thì thật là … nản thật. Tất cả là đánh
nhau vì công cốc. Hay vì thỏa mãn tự ái cá nhân? Nhất là trong cuộc chiến ‘sinh
tử’ này lại có thêm không biết bao nhiêu lính đánh thuê từ Âu Châu, Úc Châu,
Canada, Congo,… cũng nhào vô đánh hội đồng chết bỏ luôn cho dù họ chẳng ăn cái
giải rút gì.
Như vậy thì tất cả những ồn
ào phe phái đánh nhau chí tử vì ủng hộ hay chống TT Trump có nghĩa lý gì? Hoàn
toàn vô bổ thì sao phải choảng nhau mạnh thế? Thật ra, dân tỵ nạn cũng có tiếng
nói chứ không phải hoàn toàn vô hình. Ít ra, cũng có hai cách để hiện hình. Qua
cuộc bầu tổng thống và qua
cuộc bầu quốc hội.
Trước khi đi vào câu chuyện
để xem chúng ta có thể có tiếng nói bằng cách nào, ta phải xem lại tại sao ta
cần có tiếng nói, phải đi bầu, phải dính dáng vào chính trị của xứ ‘người ta’?
Phải nói ngay nếu đi bầu
chỉ vì chuyện cảm tính, cảm tình cá nhân, thì tốt hơn hết ở nhà chơi với con
cháu hay coi phim bộ Hàn Quốc có lý hơn, chứ không có cái lý do gì mà ta phải
ra đứng xếp hàng cả mấy tiếng đồng hồ -hay lâu hơn nữa trong tình trạng cách ly
hiện nay vì dịch COVID- để bầu bán chỉ vì ghét ông này hay thích bà kia. Một lá
phiếu thích hay ghét chẳng ai biết tới, sao mất công vậy? Muốn cho đỡ giận, mua
hình người mình ghét về xé rồi đạp lên cho bõ ghét, hay mua hình người mình
thích dán ngay giữa phòng khách, ngày ngày đi qua cúi đầu vái chào cũng tốt
hơn.
Có nhiều người dẫy nẩy, hô
hoán “Không, tôi không làm chính trị, không muốn dây dưa đến chính trị”. Xin
lỗi, tất cả những dân liều mạng trốn chạy CS qua Mỹ tỵ nạn đều đã ‘làm chính
trị’ rồi, đã ‘bỏ phiếu bằng chân’ rồi, và đã ra tuyên cáo ‘chống cộng, ủng hộ
Mỹ’ rồi.
Trong khi đó, trong cuộc
sống hiện tại, chính trị ở Mỹ chính là cuộc sống đó. Trong cái thành đồng của
dân chủ này, người dân là người đi bầu cho những người có quyền lấy những quyết
định có hậu quả lớn trong cuộc sống của chúng ta. Khác xa dưới chế độ CS khi mà
tiếng nói của dân đúng là có zero giá trị, vì tất cả đều do đám chóp bu trong
đảng quyết định hết, bất chấp ý dân.
Chẳng hạn, quý vị muốn bớt
đóng thuế thì hãy rủ nhau đi bầu cho ông A là người chủ trương bớt thuế, ngược
lại, quý vị muốn nhiều tiền trợ cấp thì đi bầu cho bà B là người chủ trương trợ
cấp đủ loại cho tất cả mọi người. Nếu người quý vị chọn được nhiều người bầu,
có nhiều phiếu hơn thì ý muốn của quý vị sẽ được toại nguyện. Đóng thuế chính
là chuyện chính trị rồi. Quý vị có muốn dính dáng hay không dính dáng cũng vậy,
chính trị đã bám chặt vào người quý vị rồi.
Việc tham gia vào chính trị
có thể khởi đầu từ ‘chuyện nhỏ’ trước, tức là trong tầm mức địa phương hay tiểu
bang, đi bầu và hơn thế nữa, ra ứng cử những trách nhiệm cấp địa phương và tiểu
bang.
Từ hơn một chục năm gần
đây, đã có nhiều người gốc Việt tỵ nạn tham gia trực tiếp vào guồng máy chính
trị Mỹ, nhưng đáng tiếc thay, vai trò của các chính khách này vẫn còn rất yếu.
Ở cấp liên bang, trong khi
đã có một bà gốc Thái làm thượng nghị sĩ (bà
Tammy Duckworth của tiểu bang Illinois), môt bà gốc Tầu làm bộ trưởng, thì ta chưa có ai và trong
tương lai gần cũng chưa thấy ai có triển vọng gì.
Trong Hạ Viện liên bang,
trước đây ta có một ông Andrew Cao ‘ngáp’ được một nhiệm kỳ dân biểu đúng hai
năm rồi biến mất, bây giờ thì có một bà làm dân biểu DC tại Orlando, nhưng bà
này là ‘Mỹ con’ 100%, lấy tên Mỹ, chỉ nói
chuyện tiếng Mỹ, có quan điểm cấp tiến cực đoan khác rất xa khối người Việt,
chủ trương chấp nhận phá thai cho tới ngày sanh luôn. Biết đâu chừng bà này
nhìn bản đồ cũng chẳng biết VN ở đâu nữa. Trong khi các cộng đồng nhỏ xíu
Somalia và Palestine đều đã có được dân biểu liên bang rất có ảnh hưởng là các
bà Ilhan Omar và Rashida Tlaib. Dân Cuba qua Mỹ trước chúng ta chỉ khoảng 15 năm, đã có cả lô ứng cử viên tổng
thống, thượng nghị sĩ, dân biểu, thống đốc,… Nôm na ra, tiếng nói của cộng đồng
Việt ở cấp liên bang là đúng zero!
Ở cấp dân biểu tiểu bang
thì tôi chỉ biết có một ông ở Texas và một bà ở Massachusetts thôi, ngoài ra, không
rõ. Trước đây cũng có một bà nghị sĩ tiểu bang tại Cali nhưng không thọ. Cấp
địa phương thì có một số thị trưởng, nghị viên thành phố,… nhưng ít triển vọng
đi xa hơn. Tiếng nói thật rất yếu.
Trở lại vấn đề cộng đồng tỵ
nạn thật sự có thể có tiếng nói hay không, tất nhiên là có, tuy
giới hạn, trong cuộc bầu tổng thống và trong các cuộc bầu quốc hội và bầu tiểu
bang và địa phương.
BẦU TỔNG THỐNG
Trong các cuộc bầu tổng
thống, ta có thể có tiếng nói nếu hiểu rõ thể thức bầu cử Mỹ.
Xin nhắc lại, Mỹ bầu tổng
thống một cách gián tiếp qua việc bầu cử tri đoàn đại diện cho tiểu bang đi bầu
tổng thống. Nói cách khác, là các tiểu bang đi bầu tổng thống của liên bang.
Tính theo tiểu bang thì như vừa viết, có những tiểu bang ngả hẳn về một phe, DC
hay CH, trong đó tiếng nói của cộng đồng tỵ nạn là đúng … zero. Nhưng cũng có
nhiều tiểu bang mà số phiếu hai bên ngang ngửa, do đó một ứng cử viên có thể
thắng/thua với số phiếu khác biệt có khi rất nhỏ, do đó đây là những nơi ta có
thể có tiếng nói.
[Muốn biết thêm về thể thức bầu tổng thống,
xin mời đọc:
Chắc hẳn chưa ai quên
năm 2000, TT Bush con sau khi đếm
phiếu đi đếm phiếu lại cả tháng trời, đã thắng PTT Al Gore đúng 537 phiếu, mang lại cho ông chiến thắng
trên cả nước luôn. Nói trắng ra, ông Bush con đã là tổng thống nhờ đúng
hơn 500 phiếu trong một nước
với hơn 320 triệu dân. Các cụ gọi đây
là chuyện con ruồi làm lệch cán cân.
Nói vậy để thấy có những
tiểu bang mà khác biệt vài trăm phiếu có thể quyết định ai là người sẽ vào Tòa
Bạch Ốc. Nghĩa là cộng đồng Việt tỵ nạn với trên dưới 200.000 người đi bầu, vẫn có thể có tiếng nói
quyết định trong cuộc bầu tổng thống, nếu chọn đúng ‘chiến trường’, nghĩa là
phải có tiếng nói đúng chỗ, đúng tiểu bang.
Hiện nay, có xấp xỉ một
chục tiểu bang có thể ngả qua DC hay CH, chưa ai biết được. Đó là các tiểu bang
Arizona, Florida, Iowa, Michigan, Nevada, New Hampshire, North Carolina, Ohio,
Pennsylvania, Wisconsin. Đó là các tiểu bang mà tiếng nói của cộng đồng có thể
có hậu quả.
Trong thời gian qua, ta đã
thấy có nhiều nhóm Việt tỵ nạn được thành lập để ủng hộ ứng cử viên tổng
thống. Muốn khỏi lãng phí công sức, tiền bạc thì cần phải tập trung nỗ lực tại
những nơi mà tiếng nói có thể có hậu quả, tức là tại những tiểu bang trên. Chứ
ra sức hô hào tại những nơi như Bolsa, Bellaire, Eden,… thì chỉ là công dã
tràng, vô ích cho dù đó là nhưng nơi tập trung đông đảo người Việt.
BẨU QUỐC HỘI VÀ CÁC TRÁCH
NHIỆM ĐỊA PHƯƠNG
Thế thì ngày bầu cử, dân tỵ
nạn ta tại những tiểu bang khác, đỏ xậm hay xanh lè phải nằm nhà coi phim bộ
Hàn Quốc sao? Không, vì vẫn có tiếng nói quan trọng trong các cuộc bầu cử khác,
như bầu quốc hội liên bang, hay bầu cấp tiểu bang và cấp địa phương.
Trước hết là chuyện bầu
quốc hội liên bang.
Trong thể chế chính trị Mỹ,
tổng thống có rất nhiều quyền, nhưng
cũng vẫn cần phải có sự hợp tác của quốc hội. Vai trò của các nghị sĩ, dân biểu
liên bang hết sức quan trọng, nếu đa số cùng đảng với tổng thống thì sẽ giúp
tổng thống thi hành chính sách của ông và của đảng của ông. Ngược lại, nếu phe
đối lập nắm đa số thì có làm tổng thống cũng như không, chỉ ngồi cãi nhau mà
chẳng làm ra trò trống gì. Hoặc giả muốn làm được gì, cần phải trả giá, nhượng
bộ hay đổi chác với phe đối lập, chứ không thể làm hoàn toàn theo ý mình hay
đảng mình.
Do đó, tại những tiểu bang
như Cali hay Texas, cộng đồng tỵ nạn ta vẫn có thể có tiếng nói khi đi bầu quốc
hội liên bang, để bầu cho các đồng minh của tổng thống để giúp ông, hay địch
thủ của ông để cản ông. Trong phạm vi tiểu bang thì không nhất thiết có chuyện
hoàn toàn lệ thuộc vào một đảng như bầu cử tổng thống. Chẳng hạn như ở Cali,
vẫn có nhưng dân biểu CH, hay ở Texas, vẫn có dân biểu DC. Dù vậy, cũng phải
nói ngay, chỉ có hậu quả trong việc bầu dân biểu liên bang thôi, chứ ở cấp
thượng nghị sĩ thì cũng giống như ở cấp tổng thống, tức là TNS CH thì vô phương
thấy trong các tiểu bang DC như Cali hay New York, hay TNS DC thì không thể có
ở Texas hay Idaho.
Xuống thêm một cấp, cộng
đồng tỵ nạn ta có thể có tiếng nói lớn trong những khu đông dân tỵ nạn như
Cali, Texas, Maryland, Virginia, Washington State,… khi ta đủ đoàn kết để bầu
các chức vụ tiểu bang (dân biểu và nghị sĩ) và địa phương (nghị viên, thị trưởng,…)
Nếu thật sự đoàn kết, trong
một quận như Orange ở Cali, nơi mà dân Việt chiếm tới gần 10% dân số, người Việt đáng lẽ phải có tiếng nói
lớn hơn nhiều.
Do
đó, ngoài việc bầu tổng thống, dân ta vẫn cần tích cực đi bầu. Tr
No comments:
Post a Comment