Phá vỡ những điều huyễn hoặc về
dầu ăn Canola
Hoàng Chiêu Ân
2019-06-08
Câu tựa đề của tấm thiết họa trên đây thật khéo: “Our Canola oil
really stands the heat” theo nghĩa đen là “dầu ăn Canola của chúng ta chịu được
độ nóng cao”, và theo nghĩa bóng là chịu đựng sự chĩa mũi dùi phê bình chỉ
trích của… kẻ kiếm chuyện.
Các bạn theo dõi tin tức cũng đã biết về vụ bà Meng Wanzhou (Mạnh
Vãn Chu), Giám đốc Tài chính (CFO) Công ty Huawei Technologies của Trung Cộng,
bị Canada bắt giữ ngày 1 tháng 12, 2018 tại phi trường Vancouver để dẫn độ sang
Mỹ do bà bị tình nghi vi phạm lệnh cấm vận thương mại của Mỹ đối với Iran. Kể
từ sau vụ đó, Trung Cộng áp dụng nhiều biện pháp trả đũa “ăn một miếng trả hai
miếng”, bắt giữ 3 công dân Canada và “trừng phạt thương mại” Canada bằng cách
kiếm chuyện chê hạt cải dầu Canola là không an toàn và ngưng nhập cảng. Mới năm
ngoái, Trung Cộng mua khoảng 2,7 tỷ CAN$ hạt cải dầu Canola của Canada, cộng
với 1 tỷ CAN$ cho dầu ăn và nửa tỷ CAN$ cho thức ăn gia súc.
Sau đây là một số cáo buộc từng xuất hiện trên Internet đối với dầu
hạt cải Canola:
– Cây cải dầu mà dầu canola được sản xuất, là chất độc nhất trong
tất cả các loại thực phẩm. Cây cải dầu là một loại cỏ dại mà ngay cả côn trùng
cũng không dám đụng tới.
– Dầu làm từ cây cải dầu độc hại gấp trăm lần so với dầu đậu nành.
– Dầu canola tạo thành các chất dính giống như latex cho nên khi
được tiêu thụ vào cơ thể, nó làm cho các tiểu cầu máu đỏ dính lại với nhau
thành cục (clot).
– Dầu hạt cải dầu làm mù mắt và làm suy giảm hệ thần kinh.
– Dầu hạt cải dầu làm thủng khí phế (emphysema), suy hô hấp, thiếu
máu và táo bón.
– Dầu hạt cải dầu gây bệnh bò điên ở Anh.
– Dầu hạt cải dầu là nguồn khí mù tạt (mustard gas), tác nhân chiến
tranh hóa học khét tiếng.
– Các chất được gọi là glycoside trong dầu Canola làm suy yếu hệ
thống miễn dịch các tế bào T.
Còn nhiều điều bịa đặt khủng khiếp khác nữa về dầu Canola cứ được
lặp đi lặp lại trên Internet nhằm cho mục đích bất chính.
Thực hư ra sao? Dầu hạt cải dầu Canola có an toàn không? Có lẽ bạn
cũng phân vân muốn biết. Sau đây là giải đáp hầu hết những câu hỏi có tính cách
ngờ vực và gây hoang mang về các sản phẩm Canola. Một số trong những câu hỏi
này có vẻ hơi kỳ quái, nhưng đó là quyền tự do của những người hay thắc mắc,
hay tệ hơn, hay kiếm chuyện! Hiệp Đồng Canola Canada đã mời các chuyên gia vô
tư trong các lĩnh vực dinh dưỡng, sinh học và khoa học thực phẩm để trả lời một
cách trung thực nhất những câu hỏi đó để xóa tan mọi sự ngờ vực và để giữ uy
tín cho sản phẩm Canada.
Nói tóm tắt, Canada là quốc gia đứng đầu về ngành sản xuất và xuất
cảng cải dầu Canola trên thế giới. Dầu Canola chứa hàm lượng chất béo bão hòa
thấp, không cholesterol, và là nguồn cung cấp nhiều Vitamin E. Dầu Canola chịu
được nhiệt độ cao, lý tưởng cho việc nấu nướng chiên xào. Các nhà khoa học thực
vật Canada đã phát triển cải dầu Canola vào những năm 1960. Trung bình, các nhà
sản xuất Canada thu hoạch 8 triệu ha đất trồng cải dầu Canola mỗi năm. Cải dầu
Canola được trồng ở Canada đóng góp hơn 26 tỷ đô la cho nền kinh tế Canada mỗi
năm. Canada xuất khẩu khoảng 90% các sản phẩm Canola: hạt giống, dầu ăn, dầu kỹ
nghệ, thức ăn gia súc, cho hơn 50 thị trường trên toàn thế giới. Hạt Canola
được nghiền nát để tạo ra thức ăn gia súc (56%) và dầu (44%). Thức ăn chăn nuôi
Canola rất giàu protein. Dầu Canola được dùng để cho vào món rau trộn, làm nước
xốt, làm bơ thực vật, làm nhiên liệu sinh học, mực máy in, chất keo, và cả mỹ
phẩm nữa.
Canola là gì? Canola là một loại cải dầu mới được phát minh từ sự
sửa đổi các đặc tính của cải dầu nguyên thủy rapeseed để loại bỏ phần lớn axit
erucic vốn không tốt cho sức khỏe. Loại dầu mới này được phát triển đầu tiên ở
Canada và thuật ngữ CANOLA được dùng kể từ năm 1978. CANOLA thật ra là hình
thức rút gọn viết tắt (acronym) của “CANadian Oil, Low Acid” (dầu có axit thấp
của Canada). Trong thực vật thiên nhiên, thật ra không có thứ cây cỏ gì tên là
Canola cả. Dầu Canola đơn giản là tên thương mại của dầu hạt cải có hàm lượng
axit erucic thấp. Điều thú vị hơn trong lịch sử của dầu Canola là làm thế nào
một loại dầu công nghiệp như vậy lại trở thành loại dầu ăn phổ biến nhất được
dùng khắp nơi như ngày nay.
|
|
|
|
Dầu Canola chứa ít chất béo bão hòa (saturated fat), chứa nhiều
chất béo không bão hòa đơn (mono-unsaturated fat) giúp giảm cholesterol, và là
nguồn chất béo Omega-3 tốt nhất trong tất cả các loại dầu phổ biến. Nông dân
Canada bắt đầu dùng hạt cải dầu Canola để trồng từ hơn mấy mươi năm nay sau khi
các nhà khoa học tạo giống mới thành công từ hạt cải dầu (rapeseed). Điều quan
trọng cần lưu ý là Canola không còn là Rapeseed nữa. Chúng trông giống nhau ở
bên ngoài nhưng rất khác ở bên trong; đó mới chính là điều quan trọng. Vào cuối
những năm 1960, các nhà khoa học thực vật Canada đã dùng các phương pháp nhân
giống cây trồng truyền thống để loại bỏ hai đặc tính xấu của hạt cải dầu là
axit erucic và glucosinolates. Điều đó có nghĩa là các sản phẩm Canola khác với
các sản phẩm từ cây hạt dầu.
Hỏi: Phải chăng Canola được
phát triển bằng kỹ thuật di truyền (genetic engineering)?
Đáp: Nói cho đúng ra, Canola
được phát triển bằng kỹ thuật nhân giống cây trồng truyền thống, không phải
phát triển công nghệ sinh học. Tuy nhiên, khoảng 80% cải dầu được trồng ở
Canada hiện đã được sửa đổi bằng công nghệ sinh học để làm cho nó chịu được một
số loại thuốc diệt cỏ. Sử dụng các loại thuốc diệt cỏ cụ thể này đã làm giảm
lượng hóa chất cần thiết để kiểm soát cỏ dại trên các cánh đồng. Vì vậy, dầu
Canola từ cây chịu thuốc diệt cỏ chính xác là loại dầu an toàn và tốt cho sức
khỏe như dầu Canola từ các loại cây thông thường.
Hỏi: Nghiên cứu thí nghiệm
dầu Canola có từng được thực hiện trên con người để bảo đảm sự an toàn sức khoẻ
không?
Đáp: Có. Các nghiên cứu lâm
sàng liên quan đến hàng ngàn tình nguyện viên khỏe mạnh đã được thực hiện trong
20 năm qua. Những nghiên cứu này đã xem xét vai trò của dầu Canola trong việc
giảm mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành, ung thư,
tiểu đường và huyết áp cao. Các nghiên cứu xác nhận rằng khi được dùng như một
phần của chế độ ăn uống cân bằng, dầu Canola đã được chứng minh là làm giảm mức
cholesterol trong máu và có tác dụng tốt trong việc ngăn chận máu đóng cục, do
đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Dầu Canola chỉ chứa 7% chất béo bão
hòa so với 15% trong dầu ô liu, 19% trong dầu đậu phộng và 12% trong dầu hướng
dương.
Hỏi: Dầu Canola có an toàn
cho con người không?
Đáp: Có. Trước khi được chấp
thuận để dùng như là một thực phẩm, dầu Canola phải trải qua các thử nghiệm
nghiêm ngặt để đảm bảo đó là một loại dầu ăn an toàn. Rất nhiều nghiên cứu đã
chỉ ra những lợi ích của việc kết hợp dầu Canola vào chế độ ăn uống của con
người.
Hỏi: Chính phủ Canada có lo
lót mua chuộc Cục Quản Lý Thực Phẩm và Dược Phẩm Hoa Kỳ (FDA) để họ chứng nhận
quy chế an toàn cho sản phẩm dầu Canola không?
Đáp: Không. FDA đã cấp tình
trạng GRAS (Generally Recognized as Safe) (một cách tổng quát được công nhận là
an toàn) sau khi kiểm chứng kết quả các cuộc nghiên cứu về tác dụng có lợi của
dầu Canola khi dùng trong thực phẩm của người và động vật.
Hỏi: Phải chăng dầu Canola
cũng được chế biến thành các sản phẩm kỹ nghệ như dầu nhớt, nhiên liệu đốt, xà
phòng, sơn, vv?
Đáp: Đúng. Bất kỳ loại dầu
có nguồn gốc thực vật như ô liu, ngô, đậu tương và hạt lanh (flax seed) đều có
thể được dùng công nghiệp để sản xuất dầu nhờn, nhiên liệu, xà phòng, sơn,
nhựa, mỹ phẩm hay mực in. Điều đó không có nghĩa là dầu ăn Canola độc hại.
Hỏi: Dầu ăn Canola có tạo
thành chất dẻo như latex và đóng cục trong máu không?
Đáp: Không. Trên thực tế,
dầu Canola có tác dụng tốt đối với sự tuần hoàn của cơ thể. Dầu Canola là một
nguồn tốt của alpha-linolenic acid (ALA), một axit béo omega-3 thiết yếu cần có
trong chế độ ăn uống của con người vì cơ thể chúng ta không thể tạo ra nó. Các
nghiên cứu lâm sàng trên động vật và người cho thấy ALA có nhiều tác dụng có
lợi tương tự đối với quá trình đông máu, kết tập tiểu cầu và hệ thống mạch máu
như các axit béo omega-3 có trong cá hồi và cá thu.
Hỏi: Dầu ăn Canola có gây ra
khí phế thũng, suy hô hấp, thiếu máu, táo bón, ngứa da và mù lòa ở động vật và
con người không?
Đáp: Không. Sau khi được thử
nghiệm trên động vật và người trên diện rộng, dầu Canola được chứng minh là an
toàn tuyệt đối để tiêu thụ và không tạo ra những thứ tai hại kể trên hoặc bất
kỳ bệnh nào khác.
Hỏi: Hạt Canola có giống như
hạt mù tạt để chế bom hơi ngạt không?
Đáp: Không. Khí mù tạt là
một chất lỏng dễ bay hơi. Sở dĩ người ta gọi bom hơi ngạt là bom mù tạt chỉ vì
cái màu của nó giống màu hạt cải mù tạt thôi. Bom hơi ngạt chẳng liên quan gì
đến thực vật mù tạt hay bất kỳ thành viên thực vật nào khác.
Hỏi: Dầu ăn Canola có dễ bị
ôi (rancid) nhanh không?
Đáp: Không. Thời hạn sử dụng
của dầu Canola được bảo quản ở nhiệt độ phòng là khoảng một năm. Ngoại trừ dầu
hạt lanh, thời hạn sử dụng của các loại dầu thực vật khác được bảo quản ở nhiệt
độ phòng là tương tự. Dầu hạt lanh nên được lưu trữ trong tủ lạnh.
Hỏi: Dầu ăn Canola có liên
quan đến bệnh bò điên không?
Đáp: Không. Không có mối
liên hệ nào giữa dầu ăn Canola với bệnh bò điên cả. (Bệnh bò điên chỉ có liên
hệ đến người nào đã phao tin đồn này không chừng).
Hỏi: Dầu ăn Canola có thể
tiêu diệt côn trùng như rệp vừng (aphid) không ?
Đáp: Có. Dầu nào phun lên
rệp hay các loài côn trùng thì chúng cũng nghẹt thở thôi. Dầu thực vật nói
chung được nhiều người làm vườn khuyên dùng như một phương pháp kiểm soát côn
trùng không hóa chất, thân thiện với môi trường hơn.
Hỏi: Có thật là ở Trung
Cộng, khi dầu hạt cải Canola đun nóng, nó phun ra khói độc?
Đáp: Đúng. Tuy nhiên, nghiên
cứu cũng cho thấy các loại dầu thực vật khác được thử nghiệm ở Trung Cộng cũng
tạo ra lượng khí thải tương tự trong cùng điều kiện. Hầu hết mọi người ở Trung
Cộng nấu ăn với dầu hạt cải chưa tinh chế, không được xử lý để loại bỏ chất gây
ô nhiễm và không chứa chất chống oxy hóa. Nhiệt độ trong quá trình nấu nướng ở
Trung Cộng cao hơn khoảng 100 ° F so với nhiệt độ được sử dụng ở Canada và Mỹ.
Sự kết hợp giữa chiên với dầu hạt cải chưa tinh chế ở nhiệt độ rất cao (đến mức
dầu tạo ra khói đen dày) có thể tạo ra khí thải độc hại. Người tiêu thụ ở các
quốc gia khác dùng dầu thực vật tinh chế hơn ở nhiệt độ nấu thấp hơn nhiều. Hai
yếu tố này ngăn chặn sự thải khói ô nhiễm. Tất cả các loại dầu chiên thực vật
được dùng ở Canada và Mỹ (và nhiều quốc gia khác) đều được tinh chế và thường
xuyên chứa chất chống oxy hóa giúp ngăn chặn khí thải độc hại trong quá trình
chiên. Nếu điều này (dầu Canola đun nóng phun ra khói độc) chỉ xảy ra ở
Trung Cộng thôi chứ không xảy ra tại các nước khác thì quả là một điều kỳ lạ
thật.
Tháng rồi (tháng 3/2019), Trung Cộng tuyên bố ngưng nhập cảng toàn
bộ hạt cải dầu Canola của Canada, viện lý do là họ thấy trong các lô hàng trước
có mọt và nấm mốc, một cáo buộc mà ông Bộ trưởng Mậu địch Quốc tế Jim Carr của
Canada cho là không có bằng chứng. Như vậy có phải là kiếm chuyện không? Chuyện
này gợi nhớ lại một vụ tương tự xảy ra năm 2010, khi Na Uy tuyên bố trao giải
Nobel Hòa Bình cho nhà hoạt động nhân quyền Liu Xiaobo (Lưu Hiểu Ba), Trung
Cộng trả đũa bằng cách không mua cá hồi của Na Uy nữa.
Đừng kiếm chuyện nữa ông con trời ơi, dùng dầu Canola của Canada để
chiên cá hồi của Na Uy rồi chấm xì dầu ăn với cơm có phải ngon không.
Hoàng Chiêu Ấn
No comments:
Post a Comment