Người Việt mình rồi sẽ sống ra
sao?
Sun, 01/24/2016 - 08:28 — tuankhanh
Đầu năm 2016 này, tập đoàn bán lẻ Walmart của Mỹ công bố cho
biết họ đóng cửa đến 154 điểm buôn bán trên toàn nước Mỹ. Nếu tính luôn từ năm
2010 đến này, đã có 269 cửa hàng Walmart đóng cửa trong tổng số 11.000 cửa hàng
của tập đoàn này trên toàn thế giới. Con số nhìn vào thì không lớn, nhưng các
chuyên gia kinh tế đánh giá đó là bước khởi đầu sự sa sút quan trọng của tập
đoàn Walmart.
Việc đóng cửa hàng loạt
của tập đoàn Walmart có nhiều nguyên nhân, nhưng một trong những lý do luôn
được người dân Mỹ quan tâm, đó là làn sóng chỉ trích các hệ thống bán lẻ của
Walmart đã tận dụng nguồn hàng giá rẻ làm từ Trung Quốc, gây thương tổn cho nền
kinh tế nước nhà, cũng như gây thiệt hại cho quyền lợi của hàng trăm ngàn người
lao động Mỹ.
Việc nhập siêu hàng từ
Trung Quốc trong chiến lược tạo giá cạnh tranh tuyệt đối của Walmart thoạt đầu
có vẻ như được người tiêu dùng ủng hộ, thế nhưng dần dần người ta nhận ra rằng,
việc bán hàng giá rẻ đó cũng là một cách hủy diệt quốc gia.
Amy Traub, nhà phân tích
chính sách kinh tế hàng đầu của Mỹ, đã từng tố cáo việc ích kỷ tạo lợi nhuận
của các công ty thích nhập hàng rẻ từ Trung Quốc đang tàn phá ngành công nghiệp
Mỹ. Riêng với Walmart, bà Amy từng nêu bảng phân tích 10 điểm vô cùng nguy hại.
Trong đó, đáng lo ngại nhất là im lặng đẩy mạnh nạn thất nghiệp ở nước Mỹ, lên
đến 400,000 người (số liệu 2015), đổi bằng con số 20.000 công nhân Trung Quốc
bị bóc lột bằng giá lao động rẻ mạt. Không chỉ riêng Ưalmart, mà tất cả các
công ty, hãng xưởng đang có khuynh hướng đặt mua hàng giá rẻ từ Trung Quốc đều
phải đối diện với lời chỉ trích nặng nề rằng đã đã khiến một lớp công nhân Mỹ
chỉ có thể sống bằng lương tối thiểu, đói nghèo, và các nhà máy nội địa phải
đóng cửa.
Trong những ngày ở Mỹ vào
năm ngoái, tôi chứng kiến những nhóm xã hội dân sự đấu tranh quyết liệt cho
quyền lợi lao động và kinh tế của nước Mỹ. Các nhân viên của các hệ thống bán
hàng này được lệnh đi tìm và gỡ bỏ các miếng dán trên các kệ hàng, do các nhà
hoạt động xã hội chia nhau đi gắn vào, hoặc đứng trước cửa các cửa hàng đó, với
nội dung rất mạnh mẽ “Hãy tẩy chay Walmart”, “Đây không phải là nơi có hàng
được sản xuất từ nước Mỹ”, “Hàng Trung Quốc từ Walmart đang hủy diệt nước Mỹ”…
Trong làn sóng ấy, các món hàng được sản xuất từ Mỹ, lúc này được in nhãn “made
in USA” thật to và kiêu hãnh trên sản phẩm, được mọi người chọn mua như một
cách chống lại sự xâm lăng hàng hóa từ Trung Quốc hoặc như mọt động thái ái
quốc. Rõ ràng là ở một nơi có ý thức, ngay cả việc được hưởng thụ hàng hoá giá
rẻ, người ta cũng phải giật mình và hỏi rằng “rồi công nhân mình sẽ sống ra
sao?”.
Người của mình rồi sẽ
sống ra sao? Đó là câu hỏi như đang bị lãng quên.
Những mùa hoa trái, nuôi
giữ của Việt Nam hàng năm cứ luôn bị hụt hẩng do thương lái Trung Quốc hứa hẹn
rồi biến mất trong một chuỗi kế hoạch độc ác. Nông dân ngồi khóc ròng trên vệ
đường, người trồng trọt đổ bỏ và cho heo, bò ăn để đỡ xót của vẫn diễn ra hàng
năm. Vẫn chưa thấy một quan chức nào đủ dũng khí đập bàn và quát lên rằng “rồi
nông dân mình sẽ sống ra sao?”.
Sự lệ thuộc vào nền kinh
tế Trung Quốc bởi lòng tham và dốt nát về nội lực quốc gia đang giết mòn đất
nước. Cứ nhìn vào số nhập siêu của Việt Nam đối với hàng Trung Quốc mà kinh sợ:
Phó giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại – tiến sĩ Lê Quốc
Phương cho hay con số nhập siêu không ngừng tăng qua các năm, từ khoảng 200
triệu USD năm 2001 lên đến 28,9 tỉ USD vào năm 2014, tức tăng 144 lần. Năm
2015, con số còn cao hơn nữa.
Hiện tại ở Việt Nam, các
công ty lớn, vỗ ngực tự xưng là thành đạt là “made in Việt” như Tôn Hoa Sen,
Number One (Tân Hiệp Phát)… rồi mới đây là Trà Ô long Tea + Plus của Pepsi cũng
đều lệ thuộc nặng nề vào nguồn hàng của Trung Quốc. Tiến sĩ Lê Quốc Phương cho
biết trong 94 ngành nghề của Việt Nam, đã có tới 40 ngành chết dính với nguồn
từ Trung Quốc. Đó là chưa nói đến độ kém chất lượng của thương phẩm, các sản
phẩm độc hại của Trung Quốc đang bủa vây người Việt như một cuộc hủy diệt im
lặng, cũng không thấy ai có đủ một trái tim Việt Nam thương giống nòi mà kêu
gọi “rồi người Việt mình sẽ sống ra sao?”.
Nhưng bên cạnh đó, mọi
người dân Việt Nam cũng cần phải tự hỏi: Hàng Trung Quốc dễ dàng nhập vậy, đem
lại nhiều vấn nạn như vậy, mà nhiều năm, sao lắm cơ quan hải quan, kiểm tra tốn
kém tiền thuế dân, vẫn “ra vẻ” bất lực. Hơn 300 tấn hoa quả độc hại của Trung
Quốc mà từ năm 2014, Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản của Việt
Nam gửi công văn sang Bắc Kinh, đòi Cục An toàn thực phẩm xuất nhập khẩu Trung
Quốc trả lời vì sao cố ý nhập vào Việt Nam, đến 2016 vẫn không thấy hồi âm. Vì
sao? Vì cơ quan đồng cấp của Bắc Kinh coi thường Việt Nam, hay vì có quá nhiều
uẩn khúc ở cửa khẩu khiến mọi thứ phải im lặng? Loại im lặng mà tiến sĩ Nguyễn
Ngọc Hiếu của trường Đại học Việt Đức từng nói rằng loại hàng nhập khẩu từ
Trung Quốc chỉ có giá 1 đồng, nhưng nhờ đút lót 3 đồng nên cái gì cũng trôi.
Cái gì cũng trôi, số phận
con người, nội lực của một quốc gia cũng trôi đi.
Đã từng có các bài báo,
các lời kêu gọi người Việt hãy mua hàng giúp nhau, cứu nhau và những lúc xốn
xang, khốn khó. Giữa những lúc thương lái Trung Quốc cười gằn và biến mất, để
lại một thị trường của những nong dân Việt nghèo và cả tin đầy những hoảng
loạn. Nhưng người Việt tự mình khong thể gồng gánh nhau, níu nhau sống mà thiếu
một chính sách quyết liệt với anh “bạn vàng”, mà vốn lâu nay các quan chức có
trách nhiệm vẫn vẫn hô hoán với màu sắc sân khấu.
Tết
Bính Thân này, hàng trung Quốc lại ngập các cửa khẩu Việt Nam. Những tiếng lo
lắng lại bật lên ở nhiều nơi. Những trái dưa hấu, những quà bánh, những cành
hoa đẫm mồ hôi người nông dân nghèo Việt Nam lại phải gồng gánh trận đấu không
cân sức: hàng giá rẻ và sự tiếp tay của trục ác hám lợi, quên cả đất nước mình.
Những mùa Tết mà nông dân buồn thiu chở đầy thuyền hoa Tết ế ẩm trở lại quê,
những hàng trái cây bán thảo bán đổ để lấy chút tiền vốn… có thể sẽ tái hiện
lại ở năm nay. Thật xót xa. Tôi bỗng lại nhớ những tấm băng-rôn mà những người
lao động Mỹ căng trên các ngã đường vào Walmart: “Bring our America Back” (Hãy
trả lại nước Mỹ của chúng tôi). Mùa xuân này, tôi cũng muốn giăng một biểu ngữ
như vậy, “Hãy trả lại một Việt Nam!”, một Việt Nam của tôi!
No comments:
Post a Comment