Những
cửa hàng 2000 đồng ở Hà Nội
Thanh Trúc, phóng viên
RFA
2017-01-19
2017-01-19
RFA photo
Nếu Sài Gòn có
những quán cơm 2.000 với những suất ăn trưa nóng hổi ngon miệng cho người lao
động nghèo thì Hà Nội cũng vừa có những cửa hàng E2K mà người ít tiền có thể
mua bất cứ món gì họ muốn với giá chỉ 2.000 đồng mà thôi.
Dự án E2K
Chị Lan, người khởi
xướng mô hình E2K, Everything With Two Thousand, cho biết:
Dự án E2K này không
chỉ riêng có Yến với Lan mà khoảng bốn năm người, nhưng Yến với Lan là một
trong những thành viên đầu tiên sáng lập. Dự án đã thành lập trong TP Hồ
Chí Minh thì mấy bạn cùng chung ý tưởng thấy rằng tại sao Hà Nội không làm. Thế
là họp nhóm nhau lại và bắt đầu gây dựng lên nhóm E2K.
Tại sao chỉ có giá
2.000 thôi mà không bán 5.000 hay 10.000 ? Tất cả mọi thứ chỉ 2.000, cái đấy
chỉ là giá tượng trưng, bán cho người ngheo với giá gọi là chia sẻ. Từ
vật dụng gia đình cho đến quần áo cho đến đồ chơi trẻ con rồi bàn ghế học sinh.
Cho thì người ta không thích người ta mặc cảm, mình bán với giá 2.000 thì người
ta phấn khởi và mua được món đồ chỉ 2.000 mà vẫn dùng được tốt. Mình tận
dụng những đồ đang còn dùng được, nrất ghĩa là tái sử dụng trở lại mà người mua
với giá đấy vẫn cảm thấy thoải mái mà chỉ bỏ ra 2.000 Đồng thôi.
Những người tiên phong
của E2K đều đi làm và thời giờ của họ cũng rất hạn hẹp:
Nếu đã lập dự án rồi
thì phải nghĩ ngay đến giai đoạn tập hợp, quyên góp như thế nào và kêu gọi ra
sao cho mọi người biết địa điểm mình quyên góp. Thứ hai là khi đồ đem về rồi
thì tập hợp ở đâu, tích trữ thế nào, xong rồi là điểm bán. Cũng rất khó khăn để
chọn một điểm nào cho nó thích hợp.
Hưởng ứng và đóng góp
của người Hà Nội cho E2K cũng đến từ nhiều thành phần khác nhau:
Có những người rất cẩn
thận, họ giặt giữ, gấp rồi phân loại ra luôn. Đồ mùa đông đồ mùa hè họ cho vào
từng túi, ghi sẵn bên ngoài. Họ còn dặn đây là đồ nọ đồ kia, khi hỏi tên
thì họ bảo cái này ủng hộ không cần phải ghi tên chúng tôi. Đấy là những
đối tượng rất có tâm thiện nguyện.
Tháng Tám 2016, điểm
bán đầu tiên của E2K mở ra trên phố Quang Trung quận Hoàn Kiếm:
Tôi là cán bộ của Viện
Dược Liệu thì tôi đề xuất dự án này và viện cho phép nhóm tận dụng cái sân của
viện mỗi sáng thứ Bảy, ngoài ra là tận dụng cái chân cầu thang của viện để làm
kho tích trữ. Cứ quyên góp đem về đến đâu thì tôi và các bạn tình nguyện viên
nhận và tập hợp vào kho. Thế là cứ sáng thứ Bảy, 8 giờ sáng là bắt đầu các bạn
tình nguyện viên đến sắp xếp, chọn đồ, nói chung là phân loại rồi bày ra.
Tới 9 giờ bắt đầu mở cửa.
Buổi đầu tiên bán hàng
cũng được nhiều người ủng hộ nhưng mà đối tượng chưa được đúng lắm. Một hai
buổi đầu tiên thì người nghèo chưa biết nhiều, đến buổi thứ ba thì chúng tôi
làm những tờ rơi để phân phát xung quanh quận Hoàn Kiếm. Người nghèo ở quân
Hoàn Kiếm bao gồm người bán hàng rong, dân đánh giày. Quanh đó cũng có những
bệnh viện lớn, có những gia đình bệnh nhân nghèo, họ biết được thế là họ giới
thiệu cho nhau. Đến bây giờ thì sáng thứ Bảy nào cũng thế, bọn tôi bán như một
cái chợ đông khách với từ 500 đến bảy 7-- sản phẩm được bán ra.
Từ phiên chợ đồng giá
2.000 đầu tiên ở phố Quang Trung, quận Hoàn Kiếm, nay E2K đã có thêm điểm thứ
nhì ở Thạch Bàn, Long Biên, điểm thứ ba là Âu Cơ và điểm thứ tư ngoài Hà
Nội là tỉnh Hòa Bình.
Trong lúc cả 3 phiên
chợ đồng giá 2.000 ở Hà Nội chỉ mở của một ngày mỗi tuần, hoặc thứ Bảy hoặc
Chúa Nhật, thì đặc biệt của hàng E2K ở tỉnh Hòa Bình mở cửa 7 ngày một tuần:
Hòa Bình là hàng ngày
bán ở một chợ nghèo mãi vùng sâu vùng xa, người dân mua rất đông và rất đúng
đối tượng. Chúng tôi cố gắng cứ hai tuần một lần vận chuyển đồ lên Hòa Bình.
Nói chung là khi đúng
đối tượng người nghèo mà họ chọn từng cái, những cái họ cảm thấy vừa người họ
chứ không phải cái nào họ cũng lấy, họ thấy thật hợp lý họ mới mua. Chúng tôi
cũng thấy cái ý nghĩa là chia sẻ thực sự chứ không phải người ta đi xin mình.
Đông nhất là trước
Tết, có ngày bán được một triệu bảy hay một triệu rưỡi, tương đương khoảng bảy
tám trăm đồ bán ra.
Phiên chợ đồng giá
2.000 của E2K ở Âu Cơ do chị Huyền thành lập sau dự án tiên phong ở Quang
Trung, Hoàn Kiếm. Về cửa hàng 2.000 mới mở tại tỉnh Hòa Bình, chị Huyền
cho rằng dự án đó rất tốt:
Bà con trên Hòa Bình
khó khăn nhiều lắm, may mắn chị chủ trên đó có cửa hàng thế là bán tại của hàng
đó luôn, doanh thu hàng ngày nên rất tố, rất nhiều người có nhu cầu luôn.
Về của hàng ở Âu Cơ,
Hà Nội, mới mở được một tháng này, chị Huyền kể chị quyên góp đồ cũ còn tốt
thông qua bạn bè và trên trang facebook cá nhân:
Gặp ai quen thì cũng
giới thiệu rồi mọi người cứ truyền tai nhau, thế là nhiều người mang đồ đến
tặng. Âu Cơ thì lượng khách mua chưa được nhiều vì mới
mở một tháng nay. Mỗi một buổi
bán được khoảng hơn ba trăm đến bốn trăm nghìn tiền Việt, tức là khoảng 150 đến
200 sản phẩm.Thêm một người khó khăn nào đấy mà mua được đồ rẻ thì họ vui mà
mình cũng vui. Nhiều khi họ cũng mua được nhiều đồ rất giá trị, nhiều đồ
rất mới. Quần áo thì có thể là những cái áo khoác, quần bò, giày dép, cặp sách
cũng chỉ có giá 2.000 thôi.
Tình nguyện viên đôi
lúc là vấn đề khó khăn của E2K vì dù chỉ bán một buổi nhưng cần chuẩn bị, xếp
hàng, phân loại trước một hai ngày:
Tình nguyện viên gồm
các bạn sinh viên, kể cả các bà nội trợ và những người đi làm. Một tuần
chỉ có một buổi thôi thành ra mọi người ai có lòng thì đến giúp. Cái khó khăn
của E2K bây giờ chính là tình nguyện viên và vận chuyển.
Cửa hàng thứ ba ở
Thạch Bàn, Long Biên, do chị Hương đứng bán. Thoạt đầu là bán trước cửa dưới
nhà, về sau chuyển lên lầu một trong nhà. Chị Hương nói rằng chị rất vui khi
nghe có ai nhắc đến hay hỏi đến của hàng E2K của chị và các bạn:
Thường là quần áo cũ,
thỉnh thoảng mới có đồ chơi cũ thì người ta cũng nhặt ngay vì trẻ con nơi đấy
cũng nhiều, kiểu như người ta vào shop người ta chọn ấy. Nhưng mà nó hơi lôn
xộn một chút bởi vì có người ta ném từ thùng này sang thùng khác hoặc là
vứt ra nền nhà, lại phải hốt vào trong thùng thôi.
Em vẫn đi làm, bọn em
chỉ bán vào chiều Chủ Nhật thôi thì cũng có các bạn đến giúp. Một tuần chỉ được
khoảng 300.000 thôi, hôm nào đông người thí dụ tuần rồi trước thời điểm Tết là
được sáu trăm mấy chục nghìn gì đấy.
Trước thì bán dưới mặt
đất, trải chăn trải bạt để kéo đồ ra nhưng mà thời điểm ấy còn ít đồ. Bây giờ
lượng đồ nhiều hơn thì phải rút lên trên nhà bởi vì có những hôm em ốm mà không
có tình nguyện viên mà kéo đống đồ ấy ra xong em vào em nằm không làm gì được
nữa. Rút lên nhà đỡ phải bê ra bê vào.
Những số tiền khiêm
tốn từ 3 của hàng 2.000 ở Hà Nội được sử dụng như thế nào? Chị Hương cho biết:
Tiền thì mình cứ gom
vào cho quĩ của mình lớn mạnh lên rồi để làm những công việc từ thiện khác.Căn
bản là quĩ cũng chưa được nhiều, chưa làm được việc gì lớn cả nên mọi
người cũng nghĩ là thôi tuổi nhỏ làm việc nhỏ.
Chị Lan ở của hàng
Quang Trung, Hoàn Kiếm:
Ngoài chi phí
vận chuyển đồ hoặc chi phí như làm tờ rơi , quảng cáo, pa nô, áp phích các thứ,
còn lại thực sự như hôm vừa rồi lên Hòa Bình chẳng hạn, chúng tôi mua toàn bọ
những đồ dùng gia đình để tặng cho 10 gia đình nghèo ở Hòa Bình. Ấy
là quà Tết, khoảng độ 500.000 một người, đầy đủ mọi thứ.
Cái thứ hai, hôm trước
Quảng Bình bão lụt thì chúng tôi cũng tài trợ độ khoảng mấy tấn hàng, đem vào
trong trường tiểu học. Chúng tôi sắm từ cái bàn cho đến giấy bút cho đến
đồ dùng hàng ngày cho các cháu, mua đầy đủ và gửi tận tay. Nói chung là chúng
tôi đem đến những địa chỉ thực sự là cần thiết.
Chợ E2K đồng giá 2.000
ở Âu Cơ, TPHCM. RFA photo
Chị Huyền bổ túc thêm:
Tiền thu được lại đi
làm từ thiện tiếp, ví dụ vào bệnh viện tặng quà cho các bênh nhân khó khăn, Tết
thì mình gói bánh chưng hay những suất quà có mì tôm, gạo, dầu ăn, bột canh
mang tặng cho những hộ nghèo. Hôm Giáng Sinh thì E2K và các tình nguyện
viên tổ chức mang bánh mì
hoặc là chọn ra những quần áo ấm, chăn màn tặng cho những người vô gia
cư.
Có thể nói những tình
nguyện viên, những bạn trẻ này không chỉ mang lại sự sống động vui tươi
cho các cửa hàng đồng giá 2.000 của E2K mà họ còn là sự hỗ trợ đắc lực không
thể thiếu. Bạn Phương, hiện làm việc ở một ngân hàng tại Hà Nội, là một người
trong số đó:
Em hay đến Quang Trung
nhất. Thời gian này ngoài công việc ra thì em cũng chưa vướng bận gia đình nên
em cũng cảm thấy em không bị lãng phí những khoảng trống của mình. Ví dụ thứ
Bảy, Chúa Nhật thường ở nhà có thể là ngủ hoặc lang thang đâu đấy nhưng từ ngày
làm với E2K thì em cảm thấy thời gian của em rất bận rộn.
Ngoài ra thì em
có giúp nhóm E2K như vừa rồi đi Hòa Bình giúp người nghèo hoặc là
tham gia chương trình tặng quà cho người vô gia cư .
Bạn Trang, sinh viên
ngành Ngân Hàng, cũng thường đến cửa hàng chính ở Quang Trung, Hoàn Kiếm:
Bình thường bọn em
dành buổi sáng thứ Bảy, nhiệm vụ thông thường là bê từng cáo bao tải ra. Một
buổi như thế bọn em bê khoảng chục cái bao tải ra, có bao nhiều lúc to hơn cả
người.
Hầu hết đội tình
nguyện của tụi em toàn là con gái thôi, chỉ có đúng một anh duy nhất, buổi nào
may mắn thì có hai anh. Hai anh ấy sẽ giúp bọn em rất nhiều, còn nếu thông
thường thì toàn con gái với nhau tự bê, tự vác, tự cất. Bê vác ra xong thì bày
hàng ra cho mọi người mua, khi buổi bán hàng kết thúc bọn em bê vào cũng là
chuyện đương nhiên rồi. Trong quá trình bán bọn em luôn luôn để dành ra những
chiếc áo ấm cho những người già yếu. Hơn nữa bọn em cũng quan sát ví dụ
nhu cầu áo ấm nhiều hoặc nhu cầu mua đồ chơi nhiều thì bọn em cử người vào
trong kho, tìm xem túi nào là đồ chơi túi nào là giày dép tụi em đưa ra. Có
những đồ không phù hợp như kiểu áo quá hở hang hoặc rách hoặc hoen ố màu
thì bọn em phải nhặt ra. Nói chung có rất nhiều vấn đề nhưng tóm lại rất là vui
và có ý nghĩa.
Thực ra những mô hình
kiểu E2K không cần thiết ở Hà Nội cho bằng các tỉnh, là chia sẻ của chị Lan,
người luôn mong muốn nhân rộng những phiên chợ mà bất cứ thứ gì cũng chỉ 2.000
đồng này ra những nơi khác:
Không biết là với mấy
chị em mà thời gian cũng không có nhiều, công việc gia đình, công việc xã hội
nữa. Mà nói thật không có tình nguyện viên thì rất gay. Trong
thâm tâm thì tôi mong dự án này lan tỏa trong cộng đồng nhiều hơn nữa . Hà Nội
thì nói thật dân nghèo cũng ít hơn các tỉnh khác, chúng tôi mong muốn là ở các
tỉnh mỗi một tỉnh có được một hai điểm, chúng tôi có thể chuyển đồ về các tỉnh
để bán cho người dân nghèo đúng đối tượng.
Cũng mong muốn dự án
này tồn tại được lâu chứ không chỉ mấy tháng, rất mong như thế.
No comments:
Post a Comment