Thế giới
người đồng tính nữ ở việt Nam
Hải Ninh, phóng
viên RFA
12212014-vn-lesbians.mp3
12212014-vn-lesbians.mp3
Nữ rapper nổi
tiếng với các ca khúc Áo xanh, Bao giờ em biết…đã lên tiếng vì cộng đồng LGBT
(Đồng tính nam-nữ, song tính & chuyển giới) tại Việt Nam
Khác
với những người đồng tính nam trong xã hội Việt Nam, giới đồng tính nữ không
vấp phải quá nhiều trở ngại cũng như định kiến của xã hội. Tuy nhiên, vẫn cần
phải làm nhiều điều để những người trong giới LGBTQ (gọi tắt của những người
đồng giới, song giới, chuyển giới) có được những quyền bình đẳng cơ bản. Trong
tạp chí phụ nữ tuần này, Hải Ninh sẽ tìm hiểu về thế giới của những người nữ
đồng tính ở Việt Nam.
Hoang
mang khi có những tình cảm khác lạ và mạnh mẽ với một bạn gái học cùng trường
trung học cơ sở ở Sài Gòn, Lam Nguyên đành trút hết tâm sự vào một cuốn nhật
ký. Nguyên cho biết, nhật ký này ghi lại những cảm xúc với người bạn gái, và
cũng phải dài tới khoảng hai chục trang.
Vào
thời điểm đó, phong trào LGBTQ ở Việt Nam còn chưa được biết đến, Lam Nguyên
bối rối không hiểu chuyện gì đã xảy ra với bản thân. Tuy nhiên, với bản tính
mạnh mẽ, cô không dày vò, day dứt bản thân quá nhiều. Lam Nguyên tâm sự:
Lam
Nguyên: Em nghĩ là em đã may mắn hơn nhiều người ở chỗ là em không quá dằn
vặt bản thân và sau một khoảng thời gian ngắn là em đã dễ dàng chấp nhận là bản
thân mình là như vậy. Em cũng chấp nhận tình cảm của mình thôi, mặc dù chưa nói
cho ai biết, đến tận bây giờ em vẫn chưa công khai xu hướng tình dục của bản
thân.
Lúc
bấy giờ em mới sửng sốt nhận ra là không chỉ có riêng mình mới có những cảm xúc
nó đặc biệt, nó khác với các bạn nữ khác đến vậy, có khá nhiều người giống
mình., họ cũng rung động trước những người cùng giới là nữ
Hải Yến
Nguyên,
năm nay 28 tuổi, cho biết kể từ đó đến nay, cô cũng đã trải qua nhiều mối tình.
Mối tình sâu đậm nhất là khi đang ở Anh du học. Cô cho hay người yêu lý tưởng
của cô phải là một cô gái nữ tính và phải hiểu biết.
Cũng
giống như Nguyên, Hải Yến, 32 tuổi, cảm thấy bản thân có những tình cảm khác
biệt với các bạn gái đồng giới từ nhỏ. Tuy nhiên, suốt một thời gian dài, cô
không biết gọi tên điều đó là gì, chỉ biết mơ hồ rằng nó không phải là tình bạn
thân bình thường. Vào thời điểm đó, báo chí ở Việt Nam không hề nhắc đến những
người thuộc giới LGBTQ, thậm chí, không hề có hạng mục nào, tên gọi nào dành
cho những người thuộc giới này.
Đến
khi tốt nghiệp đại học ở Hà Nội và ra trường đi làm, Hải Yến mới bắt đầu biết
tới những thông tin liên quan tới người đồng tính. Cô bắt đầu gia nhập các diễn
đàn dành cho người đồng giới giống như cô. Hải Yến kể:
Hải
Yến: Lúc bấy giờ em mới sửng sốt nhận ra là không chỉ có riêng mình mới có
những cảm xúc nó đặc biệt, nó khác với các bạn nữ khác đến vậy, có khá nhiều
người giống mình., họ cũng rung động trước những người cùng giới là nữ, hoặc họ
cảm thấy họ băn khoăn họ không biết là ai, nếu họ chấp nhận họ là họ yêu một
người cùng giới với mình thì họ có chia sẽ điều đó ra bên ngoại hay là không,
và nó đặt rất nhiều câu hỏi cho bản thân mình và em thấy rất nhiều người cũng
đặt những câu hỏi như vậy.
Giờ
đây, Hải Yến đang làm việc cho một trung tâm thúc đẩy quyền của những người
thuộc giới LGBTQ, có tên là ICS. Trung tâm này có 7 nhân viên làm việc toàn
thời gian, và 50 cộng tác viên. Phần lớn nhân viên của trung tâm này là người
thuộc giới LGBTQ.
Theo
ước tính, khoảng 3-5% dân số trưởng thành là thuộc giới LGBTQ. Như vậy, Việt
Nam có khoảng 1,65 triệu người là người đồng tính hoặc lưỡng tính. Một khảo sát
không chính thức thì người đồng tính có mặt ở khắp mọi nơi, có người làm nhà
nước, tư nhân, thậm chí công an, tư pháp hay buôn bán. Tuy nhiên, việc công
khai xu hướng tinh dục của bản thân họ vẫn là vấn đề mà nhiều người phải cân
nhắc.
Mẹ
em thì thỉnh thoảng cứ nói là phải sinh con, mẹ em không nói lấy chồng và nói
phải lập gia đình, mẹ em nói có con thôi chứ không nói thẳng ra là phải có
chồng
Xuân Mai
Công
khai
Công
khai xu hướng tính dục, hay còn gọi là coming out, là một thời điểm quan trọng
của bất cứ một người nào thuộc giới LGBTQ. Theo nghiên cứu của Viện iSEE vào
năm 2009, ở Việt Nam chỉ có khoảng 2% người đồng tính là hoàn toàn công khai,
và 5% là gần như công khai về xu hướng tình dục của bản thân. Nghiên cứu cũng
cho hay 25% sống lúc thì bí mật, lúc thì công khai. 35% thì gần như bí mật và
33% thì hoàn toàn bí mật.
Hải
Yến cho biết cô giấu bố mẹ suốt tám năm trời. Giữa cô và bố mẹ luôn có một bức
tường chia cách do bí mật mà cô cứ mãi giấu kín. Cô đã chuyển vào Sài Gòn sinh
sống, nơi mà cô nói đủ xa gia đình để có thể sống thật với bản thân. Sài Gòn
cũng được cho là nơi cởi mở hơn các tỉnh thành phía Bắc. Nhiều bạn đồng tính nữ
cũng di chuyển vào nơi đây.
Yến
cho biết bố mẹ và họ hàng liên tục làm mối cho người nọ, người kia. Tuy nhiên,
cô chỉ thoái thác, nói rằng chưa tới lúc. Có những lúc tên của cô xuất hiện
trên các bài báo nói về người đồng giới, Yến phải nói dối, rằng cô không liên
quan tới những người thuộc giới thứ ba.
Cuối
cùng, vào năm 2012, cô quyết định nói thật hết với gia đình. Mẹ của cô ban đầu
rất hoang mang, nhưng bố của Yến lại rất cởi mở. Yến kể:
Hải
Yến: Sau nhiều năm khi mà đã nói chuyện với bố mẹ mình thì cái cảm giác bức
tường mà do mình tạo ra nó không còn cần thiết nữa, bố mẹ và con cái có thể
trao đổi thông tin hàng ngày với nhau, nhắn tin cũng được.
Sự
kiện coming out của Hải Yến suôn sẻ hơn những người khác. Có nhiều người thì
không được may mắn như vậy.
Xuân
Mai, 24 tuổi, sinh viên năm cuối một trường đại học ở Sài Gòn cho biết dù sau
một năm, mẹ cô vẫn chưa hoàn toàn chấp nhận con gái là người đồng tính. Mẹ cô
ban đầu cho rằng cô nên đi tu, hoặc đi bác sĩ tâm lý. Bà đổ lỗi rằng do gia
đình quá khắt khe, không cho Mai tiếp xúc với con trai nhiều nên hiểu lầm tình
cảm với bạn gái là tình yêu. Sau một năm, Mai cho hay ba mẹ cô vẫn chưa sẵn
sàng tiết lộ thông tin về xu hướng tình dục của con gái cho bất kỳ ai khác. Mai
kể:
Xuân
Mai: Mẹ em thì thỉnh thoảng cứ nói là phải sinh con, mẹ em không nói lấy
chồng và nói phải lập gia đình, mẹ em nói có con thôi chứ không nói thẳng ra là
phải có chồng.
Lam
Nguyên được nhắc đến từ đầu bài viết thì vẫn chưa dám nghĩ tới chuyện “coming
out" với gia đình. Cô sợ rằng nó sẽ tạo ra một cú sốc cho ba mẹ cô trong
khi ba cô lại bị bệnh tim. Lam Nguyên thổ lộ rằng rất may cho cô vẻ ngoài của
cô vẫn có chút nữ tính, và rằng cô liên tục được khen là “có cá tính".
Quyền
LGBTQ
Những
người hoạt động vì quyền bình đẳng của giới LGBTQ cho rằng người đồng tính nữ
gặp nhiều may mắn hơn đồng tính nam trong xã hội Việt Nam. Một nguyên nhân của
điều này là do xã hội Việt Nam không đặt nặng trọng trách gánh vác lên vai
người nữ. Những người đồng tính nam, nếu cư xử như con gái, rất khó được chấp
nhận vì họ có trách nhiệm phải “nối dõi tông đường".
Giới
LGBTQ ở Việt Nam nói chung cũng như những người nữ đồng tính nói riêng cũng gặp
thuận lợi hơn những người ở nước khác do Việt Nam không quá nặng về tôn giáo.
Vì thế, họ không bị tấn công hoặc đàn áp như tại một số quốc gia khác trên thế
giới. Theo một nghiên cứu của iSEE vào năm 2011, phần lớn người được hỏi ủng hộ
việc người đồng giới được kết hôn.
Tuy
nhiên, thuận lợi như vậy không có nghĩa là người nữ đồng tính không bị kỳ thị.
Chẳng hạn như Hải Yến, cô đã phải chuyển vào Sài Gòn sinh sống vì cho rằng ở
quê nhà của cô, Hải Dương, cũng như các tỉnh miền bắc vẫn còn nặng tư tưởng
phân biệt. Dù vào tới tận Sài Gòn, mỗi khi Hải Yến cùng bạn gái hẹn hò, họ vẫn
bắt gặp được những ánh nhìn không mấy thân thiện.
Những
năm gần đây, chính phủ Việt Nam đã có nhiều bước cải tiến trong việc công nhận
các mối quan hệ đồng tính. Theo đó, luật Việt Nam không cấm các cặp đồng tính
sinh sống với nhau. Tuy nhiên, theo Yến nói, để người đồng tính có những quyền
cơ bản như được kết hôn với người họ yêu thương, quá trình này sẽ còn phải mất
tới 15-20 năm nữa.
Tạp
chí phụ nữ tuần này xin tạm dừng tại đây. Mọi liên lạc về bài vở, chủ đề dành
cho trang tạp chí phụ nữ, xin quý thính giả email về theo địa chỉ phamn@rfa.org
hoặc trang Facebook của Hải Ninh tại www.facebook.com/haininhrfa. Hải Ninh xin chào tạm biệt
và hẹn gặp lại quý vị tuần sau.
Nguồn:
No comments:
Post a Comment